Polskie s³u¿by zbroj± siê w oczekiwaniu na prowokacje i ataki hybrydowe ze strony Bia³orusi. Mieszkañcy pogranicza obawiaj± siê ponownego zamkniêcia w strefie. A uchod¼cy pomiêdzy dwiema armiami chc± prze¿yæ.
Grupa uchod¼ców, g³ównie matek z ma³ymi dzieæmi, przebywa w polskim pasie granicznym. Czekaj± na ratunek polskich s³u¿b. - Przeszli¶my tu, bo boimy siê, ¿e Bia³orusini puszcz± psy na nas i nasze dzieci - mówi³a przez telefon aktywistom jedna z przera¿onych matek.
Wobec mê¿czyzny, który le¿a³ po polskiej stronie p³otu na granicy polsko-bia³oruskiej w stanie wymagaj±cym pilnej pomocy, "zostanie wszczêta decyzja zobowi±zuj±ca go do powrotu do kraju pochodzenia". Oznacza to, ¿e nie bêdzie wypchniêty z powrotem na Bia³oru¶ przez graniczny p³ot.
Jak rozmawiaæ o imigrantach i uchod¼cach z empati±, bez stereotypów i stygmatyzacji? Zapraszamy na spotkanie, które poprowadzi Joanna Klimowicz, dziennikarka, autorka najwa¿niejszych w "Gazecie Wyborczej" tekstów o kryzysie na polsko-bia³oruskiej granicy. Zapraszamy, 24 maja o g. 18 na wyborcza.pl i FB "Gazety Wyborczej".
Stacjonuj±cych na parkingu ¿o³nierzy spotykaj± tury¶ci, którzy przyje¿d¿aj±, by odwiedziæ Bia³owie¿ê. Przewodnicy turystyczni nie ukrywaj±, ¿e sprawia to nie lada problemy, gdy próbuj± tu zatrzymaæ siê grupy z autokarami.
Zdaniem rzecznika praw obywatelskich wojewoda podlaski, zakazuj±c przerzucania, przekazywania i odbierania przedmiotów przez liniê granicy z Bia³orusi±, przekroczy³ swoje uprawnienia. RPO zaskar¿y³ rozporz±dzenie w tej sprawie do Wojewódzkiego S±du Administracyjnego w Bia³ymstoku. Domaga siê jego uchylenia.
Rafa³ A. Ziemkiewicz, publicysta uznaj±cy siê za prawaka, któremu wydawa³oby siê chrze¶cijañskie warto¶ci bli¿sze s± ni¿ koszula cia³u, wezwa³ do katowania rozpaczliwie szukaj±cych schronienia w bezpiecznych miejscach ¶wiata, w tym kobiet i dzieci.
Na kilka godzin przed tym, jak w Sejmie przewidziano g³osowanie nad zapisami dotycz±cymi rekompensat dla przedsiêbiorców i rolników z okolicy polsko-bia³oruskiego przej¶cia w Bobrownikach, wiceminister W±sik z rozbrajaj±c± szczero¶ci± wyzna³, ¿e nie s± one dobre. Zapewni³, ¿e bêdzie namawia³ ministra rozwoju i technologii do ich zmian.
Minister Mariusz B³aszczak przy okazji zbli¿aj±cych siê ¦wi±t Wielkanocnych dziêkowa³ ¿o³nierzom za s³u¿bê na polsko-bia³oruskiej granicy. Zapewnia³: - Granica zosta³a utrzymana dziêki s³u¿bie funkcjonariuszy SG, ¿o³nierzy WP, dziêki wspó³pracy s³u¿b. Tymczasem kryzys humanitarny trwa tu nadal. O nim B³aszczak nie wspomnia³ nawet s³owem.
Andrzej Poczobut zosta³ jednym z laureatów nagrody specjalnej Amnesty International Pióro Nadziei. Otrzyma³ j± za "niez³omno¶æ pracy na rzecz praw cz³owieka". Z kolei Pióro Nadziei za rok 2022 jury AI przyzna³o Agnieszce Jêdrzejczyk, dziennikarce OKO.press. W¶ród nominowanych by³a te¿ nasza redakcyjna kole¿anka z bia³ostockiego oddzia³u "Wyborczej" - Joanna Klimowicz, która od pocz±tku opisuje kryzys migracyjny na granicy polsko-bia³oruskiej.
Noc± z 25 na 26 lutego na publicznie dostêpnych tablicach og³oszeñ w szeregu podlaskich miejscowo¶ci, ale te¿ i miastach w innych czê¶ciach Polski, pojawi³y siê klepsydry upamiêtniaj±ce ofiary kryzysu humanitarnego na pograniczu polsko-bia³oruskim. To "akcja solidarno¶ci z ofiarami przemocy i nieludzkiej polityki rz±dz±cych".
Z polskiego systemu prawnego musz± natychmiast znikn±æ nielegalne przepisy powoduj±ce stosowanie przez Stra¿ Graniczn± procederu wywózek.
To koniec Kawaleryjskiej - daje siê s³yszeæ w¶ród tych, którzy próbuj± jeszcze prowadziæ biznes na bia³ostockim bazarze. Skutecznie przyczyni³a siê do tego zamkniêta granica polsko-bia³oruska.
Polscy przewo¼nicy bêd± mogli wje¿d¿aæ na Bia³oru¶ i wyje¿d¿aæ z tego kraju wy³±cznie przez polsko-bia³oruskie przej¶cia, a nie tak¿e przez litewsko-bia³oruskie czy ³otewsko-bia³oruskie. To jedna z odpowiedzi w³adz w Miñsku na zamkniêcie przez Polskê przej¶cia w Bobrownikach.
Z informacji Prokuratury Krajowej wynika, ¿e minister Mariusz Kamiñski og³osi³ zamkniêcie przej¶cia granicznego w Bobrownikach dwa dni po tym, jak ju¿ by³o wiadomo, ¿e dosz³o do zatrzymania pierwszych osób z dzia³aj±cej tu grupy przestêpczej, w tym celników z tego przej¶cia. Straty skarbu pañstwa siêgaj± setek milionów z³otych.
Jak wynika z nieoficjalnych informacji, zatrzymanych zosta³o co najmniej 12 celników z przej¶cia granicznego w Bobrownikach. Mia³o siê to staæ nied³ugo przed tym, jak szef MSWiA og³osi³ zamkniêcie tego przej¶cia.
Na dwie godziny przed zamkniêciem przej¶cia granicznego w Bobrownikach oczekuj±cy w niewielkiej kolejce bia³oruscy kierowcy przypuszczali, ¿e byæ mo¿e wyje¿d¿aj±cy z Polski s± przetrzymywani po bia³oruskiej stronie. Nie kryli zdenerwowania: "Spokojnie od dziesi±tej Polacy mogliby nas przepu¶ciæ". Nie kojarzyli, ¿e zamkniêcie przej¶cia ma zwi±zek ze skazaniem Andrzeja Poczobuta.
Od pi±tku (10 lutego) od godz. 12 zamkniête bêdzie jedyne dot±d czynne na granicy polsko-bia³oruskiej w Podlaskiem drogowe przej¶cie graniczne - w Bobrownikach. Decyzjê tak± podj±³ szef MSWiA. W zwi±zku ze skazaniem Andrzeja Poczobuta poleci³ on te¿ przygotowanie wniosków o wpisanie na listê sankcyjn± kolejnych osób zwi±zanych z re¿imem £ukaszenki. Decyzja o zamkniêciu przej¶cia zaskoczy³a niektórych podlaskich przedsiêbiorców. - Nikt nas nie uprzedzi³, co mamy teraz robiæ? - mówi± zdenerwowani.
Nowy zastêpca RPO Wojciech Brzozowski zwróci³ w pi±tek (20 stycznia) w Hajnówce uwagê na konieczno¶æ przypominania s³u¿bom o miêdzynarodowych standardach dotycz±cych ochrony praw cz³owieka. Wymieni³ m.in. stosowanie niezgodnych z miêdzynarodowym prawem push-backów.
S³u¿by przed tygodniem zaprzesta³y poszukiwañ zw³ok w Puszczy Bia³owieskiej, ale aktywi¶ci i aktywistki nie sk³adaj± broni, niestrudzenie patroluj±c przygraniczne lasy i bagna. Znajduj± ró¿ne, czasem zaskakuj±ce ¶lady po ludziach w drodze. Ostatnio - telefon ze schowanymi w etui obrazkami chrze¶cijañskich ¶wiêtych i modlitw± z Etiopii.
Od sobotniego (14 stycznia) poranka w Puszczy Bia³owieskiej, w pobli¿u granicy polsko-bia³oruskiej, mia³y trwaæ dalsze poszukiwania kolejnych zw³ok, prawdopodobnie uchod¼cy. Nieoczekiwanie jednak okaza³o siê, ¿e z poszukiwañ zrezygnowano.
W Puszczy Bia³owieskiej od pi±tkowego (13 stycznia) poranka trwaj± dalsze poszukiwania cia³ osób, które mia³y przedostaæ siê do Polski przez granicê z Bia³orusi±. Prokuratura jak na razie potwierdzi³a znalezienie poprzedniego dnia ludzkich szcz±tków - czaszki. W pi±tek w po³udnie policja i Stra¿ Graniczna potwierdzaj±: jest kolejne cia³o.
Zapora elektroniczna na granicy polsko-bia³oruskiej zgodnie z obietnicami wiceministra spraw wewnêtrznych Macieja W±sika mia³a byæ gotowa do po³owy wrze¶nia ubieg³ego roku. Potem obiecywano, ¿e do koñca minionego roku. Ostatnio, ¿e do po³owy stycznia. A teraz, ¿e tak siê jednak stanie dopiero "w najbli¿szym czasie".
Zw³oki jednej osoby odnalaz³a policja w czwartek (12 stycznia) po po³udniu w okolicach podlaskiej Czerlonki (powiat hajnowski) - przy granicy polsko-bia³oruskiej. Nieoficjalnie dowiedzieli¶my siê, ¿e poszukiwane s± kolejne dwa cia³a. To najprawdopodobniej uchod¼cy.
Przed s±dem w Hajnówce we wtorek (10 stycznia) rozpocz±³ siê i po kilku godzinach zakoñczy³ proces trojga kiboli oskar¿onych o uszkodzenia samochodów wolontariuszy z grupy Medycy na Granicy, którzy nie¶li pomoc uchod¼com.
W sobotê (7.01) po po³udniu, pierwszego dnia prawos³awnych ¶wi±t Bo¿ego Narodzenia, funkcjonariusze Stra¿y Granicznej odnale¼li zw³oki mê¿czyzny w pobli¿u granicy pañstwowej, w rejonie Przew³oki w powiecie hajnowskim.
W publicznie dostêpnych miejscach w centrum Bia³owie¿y, po³o¿onej przy granicy polsko-bia³oruskiej, znowu walaj± siê zwoje drutu ¿yletkowego, który stanowi niebezpieczeñstwo dla ludzi i zwierz±t. Tymczasem przy p³ocie granicznym napotkaæ mo¿na ¶mietniska wskazuj±ce na to, ¿e ich powstanie jest udzia³em mundurowych.
PiS chce, aby z mocy ustawy to komendant g³ówny Stra¿y Granicznej w szerszym zakresie, a nie szef Urzêdu ds. Cudzoziemców rozpatrywa³ odwo³ania uchod¼ców od postanowieñ komendantów placówek SG w wiêkszo¶ci procedur. - To pseudodwuinstancyjno¶æ - mówi prawnik Kamil Syller. Krytycznie do tej zmiany odnosi siê sejmowa opozycja i Helsiñska Fundacja Praw Cz³owieka.
Warszawska Prokuratura Okrêgowa skierowa³a do S±du Okrêgowego w Bia³ymstoku akt oskar¿enia przeciwko obywatelowi Rosji oraz obywatelowi Bia³orusi za prowadzenie od 2017 roku do kwietnia 2022 roku dzia³alno¶ci szpiegowskiej na rzecz rosyjskiego wywiadu wojskowego. Obaj byli zatrzymani wiosn± ubieg³ego roku w Bia³ymstoku.
Obowi±zuj±cy obecnie zakaz przebywania na ca³ym odcinku pasa drogi przy granicy polsko-bia³oruskiej jest niezgodny z ustaw± o ochronie granicy pañstwowej. Dowodzi tego prawnik Kamil Syller. - G³ównymi beneficjentami tego zakazu s± mundurowi ³ami±cy prawa cz³owieka - zwraca uwagê.
Stra¿ Graniczna nie wyst±pi o przed³u¿enie zakazu poruszania siê osób postronnych w 200-metrowym pasie przy polsko-bia³oruskiej granicy. Nie zrobi tego, choæ budowa zapory elektronicznej na tej granicy nie zostanie ukoñczona do koñca roku, jak obiecano, a zakaz taki obowi±zywaæ mia³ w³a¶nie do czasu zakoñczenia tej budowy.
Uchod¼cy i migranci wci±¿ przechodz± przez granicê od strony Bia³orusi. Ci, do których docieraj± aktywi¶ci, s± przemoczeni, zmarzniêci, czêsto z po³amanymi koñczynami. Pomoc humanitarna na pograniczu jest niezbêdna.
- To siêga dalej ni¿ zwyk³a praca fotoreporterska. To przyja¼nie, ale te¿ zobowi±zania wobec tych ludzi. Nie mo¿na ich teraz zostawiæ samych sobie - mówi³a fotoreporterka "Wyborczej" Agnieszka Sadowska-Mazurek podczas otwarcia wystawy k³adaj±cej siê z jej zdjêæ z granicy polsko-bia³oruskiej. Fotografie mo¿na ogl±daæ w naszej redakcji przez najbli¿szy tydzieñ.
Na granicy polsko-bia³oruskiej, po bia³oruskiej stronie p³otu, ustawiono sprzêt nag³a¶niaj±cy, który kilka razy na godzinê nadaje tajemnicze wibracje, a co jaki¶ czas dobywaj± siê z niego d¼wiêki syren policyjnych, ujadanie psów i krzyki ludzkie. Mieszkañcy przygranicznych terenów po polskiej stronie nie kryj± zaniepokojenia, zw³aszcza wibracjami.
Prokuratura rejonowa w podlaskiej Sokó³ce umorzy³a postêpowanie w sprawie Weroniki Klemby, która w marcu us³ysza³a zarzut organizowania przemytu ludzi przez granicê polsko-bia³orusk±. Prokuratura uzna³a, ¿e nie zgromadzono bezspornych dowodów na winê wolontariuszki. Wcze¶niej domaga³a siê aresztowania jej na trzy miesi±ce.
¯o³nierze twierdzili, ¿e oni s± od rozwiniêcia drutu, nie od pushbacków. Stra¿ Graniczna mia³a pretensje do ¿o³nierzy, ¿e siê migaj±
Jeden z czo³owych dzia³aczy podlaskiego PiS starosta sokólski Piotr Reæko ubra³ niedawno strój Józefa Pi³sudskiego. Pojawi³ siê publicznie z dopiêtymi do tego umundurowania replikami odznaczeñ marsza³ka, w tym ze z³ot± gwiazd± Orderu Virtuti Militari, czyli najwy¿szym polskim odznaczeniem wojennym, nadawanym za wybitne zas³ugi bojowe.
Radni podlaskiego powiatu sokólskiego apeluj± do prezydenta Andrzeja Dudy, by podj±³ on inicjatywê ustawodawcz± w sprawie ustanowienia 16 listopada Dniem Obroñców Polskich Granic. Z pomys³em wyst±pi³ starosta sokólski, jeden z czo³owych podlaskich dzia³aczy PiS. Podobne apele maj± przygotowaæ te¿ inne powiaty po³o¿one przy polsko-bia³oruskiej granicy.
Wojsko t³umaczy siê z sytuacji, w której do spaceruj±cej po lesie mieszkanki polsko-bia³oruskiego pogranicza ¿o³nierz mierzy³ z d³ugiej broni i grozi³, ¿e bêdzie strzelaæ. "Postêpowanie ¿o³nierza odby³o siê zgodnie z procedurami i z zachowaniem warunków bezpieczeñstwa" - twierdzi rzecznik jednostki, w której s³u¿y ¿o³nierz.
S±dy mówi± jasno: pushbacki na granicy s± nielegalne. Nie pono¶ odpowiedzialno¶ci za bezprawne rozkazy swoich prze³o¿onych - zwraca siê do stra¿ników i stra¿niczek granicznych Helsiñska Fundacja Praw Cz³owieka. Prawnicy przygotowali dla nich ulotki i poradnik, wyja¶niaj±cy krok po kroku, za co grozi im odpowiedzialno¶æ karna oraz w jaki sposób powinni odmówiæ wykonania niezgodnego z prawem rozkazu.
Copyright © Wyborcza sp. z o.o.
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
