- Niezale¿nie od ich informacyjnej, edukacyjnej czy spo³ecznej funkcji, te zdjêcia maj± wielk± si³ê artystyczn± i wyra¿aj± g³êbokie do¶wiadczenie - zwraca uwagê Agnieszka Holland przy okazji najnowszej wystawy fotografii Agnieszki Sadowskiej.
Znani prawnicy, Agnieszka Holland, Maja Komorowska czy Hanna Machiñska - stanowi±cy zespó³ Lex Granica/Lex Samarytanin - zachêcaj± komendantów placówek Podlaskiego Oddzia³u Stra¿y Granicznej "do przeciwstawienia siê nowej - starej polityce" dotycz±cej sytuacji na polsko - bia³oruskiej granicy.
MSWiA oraz Stra¿ Graniczna pracuj± nad rozwi±zaniami kryzysu migracyjnego i humanitarnego na granicy polsko-bia³oruskiej. Minister Marcin Kierwiñski: - Bêdziemy modyfikowaæ zaporê tak, aby by³a ona prawdziw± barier± przed nieautoryzowanymi naruszeniami.
- Bêdê szuka³ rozwi±zañ, które jako priorytet bêd± uznawa³y ochronê granicy i z drugiej strony bêdziemy szukali rozwi±zañ, które ogranicz± cierpienie ludzkie tak¿e tych, którzy bêd± chcieli przedostaæ siê do Polski - zapowiada premier Donald Tusk w odniesieniu do sytuacji na granicy polsko-bia³oruskiej.
Rzecznik Praw Obywatelskich domaga siê od szefa MSWiA zmian legislacyjnych, umo¿liwiaj±cych migrantom realizacjê ich podstawowych praw. Chodzi zw³aszcza o przepis z 2021 r., który pozwala na pushbacki, czyli "nie daje cudzoziemcom gwarancji ochrony przed nieludzkim traktowaniem i w praktyce uniemo¿liwia z³o¿enie wniosku o ochronê miêdzynarodow±".
- Polska granica musi byæ jeszcze bezpieczniejsza ni¿ teraz, ale bezpieczeñstwo nie wyklucza elementarnego cz³owieczeñstwa - mówi w odniesieniu do stosowania na granicy polsko-bia³oruskiej procedury push-backów nowy szef MSWiA Marcin Kierwiñski.
Rzecznik Praw Obywatelskich w opinii adresowanej do Europejskiego Trybuna³u Praw Cz³owieka mia¿d¿y procedurê zawracania cudzoziemców do polsko-bia³oruskiej linii granicznej, czyli pushbacki. A co z tym idzie - nie zostawia suchej nitki na rozporz±dzeniu wiceministra spraw wewnêtrznych i administracji Macieja W±sika.
Stra¿ Graniczna zaprzecza, ¿e rozdzieli³a 52-letni± matkê i jej 17-letni± córkê, które ucieka³y przed wojn± z Syrii przez zielon± polsko-bia³orusk± granicê. Rzeczniczka Podlaskiego Oddzia³u SG utrzymuje: - Córki obywatelki Syrii nie by³o przy niej ani w ¿adnym innym miejscu po stronie polskiej. Twierdzi, ¿e 52-letnia Syryjka przynajmniej na razie nie bêdzie pushbackowana.
Etiopczyk chcia³ ratowaæ umieraj±c± Mahlet, a stra¿ wywioz³a go na granicê, co s±d administracyjny uzna³ za "czynno¶æ bezskuteczn±", niezgodn± z prawem. Zapad³ te¿ inny wyrok - umorzenie postêpowania karnego wobec Irakijczyka, który przyjecha³ na pomoc rodzinie, cierpi±cej w podlaskich lasach.
- Nie bardzo pamiêtam tamto zdarzenie, bo mia³o miejsce w odleg³ym czasie - zeznawa³ jeden z funkcjonariuszy Stra¿y Granicznej w procesie o zado¶æuczynienie, jakiego domaga siê trzech Afgañczyków za nies³uszne ich zatrzymanie, a potem wywiezienie noc± do Puszczy Bia³owieskiej, w pobli¿e granicy polsko-bia³oruskiej. Inny z funkcjonariuszy podkre¶la³: - Dzia³amy na polecenie komendanta.
W poniedzia³ek (6.03) przed S±dem Okrêgowym w Bia³ymstoku zeznawaæ maj± m.in. stra¿nicy graniczni, którzy brali udzia³ w czynno¶ciach wobec trzech Afgañczyków ubiegaj±cych siê o zado¶æuczynienie za to, jak bezprawnie i niehumanitarnie potraktowa³o ich polskie pañstwo. Funkcjonariusze wywie¼li ich w nocy do rezerwatu ¶cis³ego Puszczy Bia³owieskiej i wyrzucili w pobli¿u granicy z Bia³orusi±.
W zwi±zku z trwaj±cych kryzysem migracyjnym, a za tym humanitarnym na granicy polsko-bia³oruskiej, Polska 2050 apeluje o zwo³anie humanitarnego okr±g³ego sto³u. - Pushbacki s± nielegalne i niepotrzebne. Ci, którzy nakazali ³amanie prawa poprzez ich stosowanie, powinni za to ponie¶æ konsekwencje - mówi jednoznacznie wiceprzewodnicz±cy tej partii Maciej ¯ywno.
Cia³o m³odej Etiopki le¿a³o w lesie niedaleko Hajnówki przez tydzieñ. W niedzielê (12.02) odnale¼li je aktywi¶ci i aktywistki z Podlaskiego Ochotniczego Pogotowia Humanitarnego. Dziewczyna zosta³a w Puszczy Bia³owieskiej sama po tym, jak jej mê¿a i towarzyszy podró¿y Stra¿ Graniczna wyrzuci³a na terytorium Bia³orusi. Mimo ¿e b³agali o ratunek, nikt ze s³u¿b nie pofatygowa³ siê z pomoc±.
Stra¿ Graniczna wci±¿ wypycha uchod¼ców i migrantów do Bia³orusi, bez za¿enowania powo³uj±c siê na rozporz±dzenie o pushbackach, na którym suchej nitki nie zostawiaj± s±dy, uznaj±c je za bezprawne. Prokuratura jednak zdaje siê tych orzeczeñ nie zauwa¿aæ - ¶ledczy w Bia³ymstoku odmówili wszczêcia postêpowania w sprawie nadu¿ycia uprawnieñ przez funkcjonariuszy z Szudzia³owa, którzy "zawrócili do linii granicy" 9-osobow± grupê.
S±dy mówi± jasno: pushbacki na granicy s± nielegalne. Nie pono¶ odpowiedzialno¶ci za bezprawne rozkazy swoich prze³o¿onych - zwraca siê do stra¿ników i stra¿niczek granicznych Helsiñska Fundacja Praw Cz³owieka. Prawnicy przygotowali dla nich ulotki i poradnik, wyja¶niaj±cy krok po kroku, za co grozi im odpowiedzialno¶æ karna oraz w jaki sposób powinni odmówiæ wykonania niezgodnego z prawem rozkazu.
W Podlaskiem spad³ ¶nieg, a temperatura - mocno poni¿ej zera. Wbrew temu, co powtarzaj± polskie w³adze o nieprzekraczalnej zaporze na granicy, w lasach wci±¿ mnóstwo ludzi wzywa pomocy. Trwaj± na nich ³apanki i nielegalne wywózki. W pi±tek (18.11) Stra¿ Graniczna wyrzuci³a do Bia³orusi dwoje dzieci, ich matkê i ojca z problemami kardiologicznymi. S± te¿ doniesienia o kolejnej ofierze ¶miertelnej w Bia³orusi, przy granicy z Litw±.
Kryzys na granicy polsko-bia³oruskiej. Stra¿ Graniczna przekaza³a we wtorek (8 listopada) informacjê o tym, ¿e ostatniej nocy uratowano 10 cudzoziemców, którzy w trakcie przekraczania polsko-bia³oruskiej granicy utknêli na terenach bagiennych otaczaj±cych Zalew Siemianówka. Czy zostan± poddani pushbackowi, na razie nie wiadomo.
Ze wzglêdu na pierwsze niekorzystne wyroki s±du administracyjnego zwi±zane z pushbackami oczekujemy od prze³o¿onych wziêcia odpowiedzialno¶ci we w³asne rêce. Teraz spychaj± decyzje na ni¿sze szczeble - skar¿± siê funkcjonariusze Stra¿y Granicznej z Bia³owie¿y. A prawnicy nie maj± w±tpliwo¶ci, ¿e wobec funkcjonariuszy, którzy na granicy polsko-bia³oruskiej postêpuj± niezgodnie z prawem, mo¿na wszcz±æ postêpowanie karne.
Ja¶niej siê nie da: zawrócenie cudzoziemców do linii granicy jest sprzeczne z przepisami prawa krajowego, w tym z Konstytucj± RP oraz wi±¿±cymi Polskê umowami miêdzynarodowymi - uzna³ Wojewódzki S±d Administracyjny w Bia³ymstoku. W uzasadnieniu wyroku podkre¶li³, ¿e z obowi±zkami Stra¿y Granicznej wynikaj±cymi z norm rangi ustawowej i miêdzynarodowej nie da siê pogodziæ stosowania procedury push-back na podstawie rozporz±dzenia.
Mê¿czyzna, który zawis³ na p³ocie na polsko-bia³oruskiej granicy, a potem z niego spad³, z czego na¶miewali siê obserwuj±cy sytuacjê ¿o³nierze, zosta³ cofniêty na Bia³oru¶. Tymczasem w sieci po publikacji zdjêcia i filmiku pokazuj±cego tê sytuacjê wci±¿ wrze.
Cz³owiek w mundurze Stra¿y Granicznej na mównicy, a pod ni± spo³ecznicy klêcz±cy ze zdjêciami uchod¼czych rodzin i z has³ami: "Pushbacki s± nielegalne" czy "Morderca dzieci nie jest bohaterem". Czy tak dziekan Wydzia³u Historii i Stosunków Miêdzynarodowych UwB wyobra¿a³ sobie inauguracjê roku akademickiego? - Wydaje mi siê, ¿e nie jest tak, ¿e pozwolili¶my na indoktrynacjê - broni swojej decyzji o wpuszczeniu pogranicznika na uczelniê.
Prawie 85 tys. z³ uda³o siê zebraæ od koñca grudnia dziêki facebookowym "Licytacjom na rzecz ludzi na/z granicy". Zdarzaj± siê na nich prawdziwe pere³ki, jak jeszcze do niedzieli (28 sierpnia) licytowana ksi±¿ka Olgi Tokarczuk z jej ciep³ym, osobistym wpisem dla zwyciêzcy aukcji. Ka¿da z³otówka wspiera uchod¼ców i migrantów, w du¿ej mierze tych w najbardziej dramatycznej sytuacji - wyrzucanych z Polski do Bia³orusi.
Stra¿ Graniczna mêtnie t³umaczy, co bêdzie z pushbackami po zakoñczeniu budowy zapory na granicy polsko-bia³oruskiej. Nie wiadomo te¿, dlaczego wybra³a akurat spó³kê akcyjn± Elektrotim na wykonawcê zapory elektronicznej i jakie s± gwarancje, ¿e elektronika zadzia³a.
Wojewódzki S±d Administracyjny w Warszawie uchyli³ postanowienia stra¿y granicznej o nakazaniu opuszczenia terytorium Polski przez Jemeñczyka i Irakijczyka, zatrzymanych jesieni± na pograniczu polsko-bia³oruskim. Walcz±ce w obronie praw cudzoziemców Stowarzyszenie Interwencji Prawnej znowu wygra³o.
Prokuratura Rejonowa Bia³ystok-Pó³noc odmówi³a wszczêcia ¶ledztwa w sprawie stra¿ników granicznych z Narewki, którzy wywie¼li na granicê cudzoziemców prosz±cych o ochronê miêdzynarodow±, w tym chore dzieci, i przepchnêli ich przez druty na bia³orusk± stronê. Postanowienie nie jest prawomocne.
¦ledczy z Hajnówki nie zajm± siê zawiadomieniem o podejrzeniu pope³nienia przestêpstwa przez stra¿ników granicznych z Narewki, bo na co dzieñ z nimi wspó³pracuj±. To prokuratorzy z Bia³egostoku maj± sprawdziæ, czy wywo¿±c na granicê cudzoziemców prosz±cych o ochronê miêdzynarodow± i przepychaj±c ich przez druty na bia³orusk± stronê, polscy funkcjonariusze z³amali prawo.
Byli odpychani trzy razy, koczowali w ¶niegu metr za granicznym p³otem, a za czwartym zdarzy³ siê cud - przyjêto ich b³agania o mo¿liwo¶æ ubiegania siê o ochronê miêdzynarodow±. Do Centrum Rejestracji Cudzoziemców w Po³owcach trafi³y dwie rodziny irackich Kurdów z siedmiorgiem dzieci, o których pisali¶my. Jest w¶ród nich kobieta w ci±¿y, niepe³nosprawny intelektualnie ch³opiec i dziewczynka z wad± nerek.
Przyjmowanie od migrantów wniosków o ochronê miêdzynarodow± przypomina ruletkê. Stra¿ Graniczna pozwoli³a je z³o¿yæ tylko jednej z grup, o których horrorze pisali¶my w weekend. Reszta zosta³a znów wypchniêta za graniczny drut, w rêce bia³oruskich s³u¿b. Tak¿e ci uratowani z bagien nad Siemianówk±. Tak¿e grupa z gor±czkuj±c± kobiet± w ci±¿y, dziewczynk± z wad± nerek i ch³opcem z niepe³nosprawno¶ci± intelektualn±.
S±d w Hajnówce przyzna³ racjê prawnikom reprezentuj±cym trzech Afgañczyków wywiezionych noc± przez stra¿ graniczn± do rezerwatu Puszczy Bia³owieskiej i uzna³ takie dzia³anie funkcjonariuszy za nieprawid³owe, niezasadne, niezgodne z prawem. Wyrok otwiera uchod¼com drogê do ubiegania siê o zado¶æuczynienie i jasno wskazuje, ¿e na pograniczu polskie s³u¿by mundurowe ³ami± prawo.
Dwuletni Avlan i czteroletni Alas trochê nas zaczepiali, bo chcieli siê bawiæ - aktywi¶ci opisywali, jak pod koniec wrze¶nia ratowali irack± rodzinê pod polsko-bia³orusk± granic±. Troje doros³ych i czworo dzieci, z których najm³odsze mia³o 2,5 roku, zosta³o wywiezionych przez Stra¿ Graniczn± pod kolczasty drut i wypchniêtych na Bia³oru¶. Teraz sprawiedliwo¶ci w ich imieniu domagaj± siê prawnicy z Helsiñskiej Fundacji Praw Cz³owieka i rzecznik praw obywatelskich.
Trzech uchod¼ców, którzy b³±kali siê po lasach, trafi³o do szpitala w Bielsku Podlaskim. Jeden z nich jest w stanie krytycznym. Dwaj pozostali zostali przewiezieni do placówki stra¿y granicznej.
Portal OKO.press opublikowa³ rozmowê z Judith, 29-letni± Kongijk±, która poroni³a na polsko-bia³oruskiej granicy. Jak opowiada kobieta, na bia³orusk± stronê wypchnêli j± funkcjonariusze stra¿y granicznej. Kobieta mia³a byæ przerzucona przez druty "jak worek ze ¶mieciami".
Copyright © Wyborcza sp. z o.o.
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
