- Trudno znaleźć słowa, by opisać barbarzyńskie zbrodnie popełnione przez Niemców tutaj, ale także w innych wielu miejscach w Polsce i Europie - mówił w piątek (16 sierpnia) Viktor Elbling, ambasador Niemiec w Polsce. Słowa padły podczas obchodów 81. rocznicy powstania w getcie w Białymstoku.
- Gdy jest tak smutno, wtedy już nie ma słów. Jedyną rzecz, którą my mamy, to jest modlitwa - mówił rabin Michael Schudrich przy okazji rocznicy zbrodni dokonanej na Żydach przez polskich sąsiadów w Jedwabnem. Na polu - 30 metrów dalej - środowiska prawicowe podważały udział Polaków w tej zbrodni.
Szczególna data, szczególne miejsce i piękny gest. W piątkowy wieczór (9 lutego) po zmroku tory przy Muzeum Pamięci Sybiru rozjarzyły się dziesiątkami ogników. W ten sposób Białystok przypomina o dramacie ofiar masowych deportacji sowieckich. Pierwsza z nich miała miejsce właśnie w nocy z 9 na 10 lutego 1940 roku, kiedy Sowieci wyrwali z domów ponad 140 tys. mieszkańców Polski i wywieźli na Sybir.
W Białymstoku główne oficjalne uroczystości z okazji 105. rocznicy odzyskania niepodległości z udziałem władz miejskich i wojewódzkich odbyły się w sobotę (11 listopada) tradycyjnie przy pomniku Marszałka Józefa Piłsudskiego na Rynku Kościuszki. Święto Niepodległości to również atrakcje kulturalne i sportowe.
Poniedziałkowe (10 lipca) obchody 82. rocznicy mordu dokonanego na Żydach przez polskich sąsiadów poprzedził w Jedwabnem przemarsz upamiętniający Polaków zamordowanych w czasie ostatniej wojny przez hitlerowców. Spotkanie obok jedwabieńskiego pomnika żydowskich ofiar ze swoimi zwolennikami urządził Wojciech Sumliński, autor książek kwestionujących udział Polaków w tej zbrodni.
Obchody 82. rocznicy mordu dokonanego na Żydach przez polskich sąsiadów rozpoczną się poniedziałek (10 lipca) o godz. 11, tradycyjnie pod jedwabieńskim pomnikiem upamiętniającym ofiary tej zbrodni. Nie przewidziano oficjalnych przemówień. Pamięć pomordowanych zostanie uczczona modlitwą.
We wtorek (2 maja) w Białymstoku pod pomnikiem marszałka Piłsudskiego świętowano Dzień Flagi RP. A w środę (3 maja) w tym samym miejscu o godz. 12.30 odbędą się uroczystości związane z obchodami Święta Narodowego Trzeciego Maja w rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 maja w 1791 r. Będą też: tradycyjna grochówka, piknik służb mundurowych i zajęcia dla dzieci.
Czwartek (13 kwietnia) to Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej oraz rocznica drugiej masowej deportacji na Sybir. Z tej okazji prezydent Białegostoku Tadeusz Truskolaski zaprasza na uroczystości, które odbędą się pod pomnikiem Mordu Katyńskiego w parku Konstytucji 3 Maja oraz Pomnikiem - Grobem Nieznanego Sybiraka.
Tak, nie ma tu żadnej pomyłki: właśnie w lutym, a nie w listopadzie jak reszta kraju, Białystok obchodzi rocznicę odzyskania niepodległości. Białystok - o czym przypominamy co roku - musiał bowiem na swoją niepodległość poczekać aż trzy miesiące, do 19 lutego 1919 r. I właśnie w niedzielę (19 lutego), w 104. rocznicę, Muzeum Wojska zaprasza na świętowanie do siebie. Będzie też uroczystość na Rynku Kościuszki.
Dokładnie 83 lata temu w nocy z 9 na 10 lutego 1940 roku Sowieci załomotali do tysięcy domów i w jednej chwili zmienili życie ich mieszkańców - dali przerażonym ludziom czasem godzinę, a czasem mniej na spakowanie się. Tak zaczęła się pierwsza masowa deportacja polskich obywateli na Sybir. W piątek (10 lutego) białostoczanie, przedstawiciele władz miejskich i wojewódzkich oddali hołd ofiarom deportacji pod Pomnikiem-Grobem Nieznanego Sybiraka.
Wspierają kobiety chorujące na nowotwór w najtrudniejszych momentach - psychicznie i rehabilitacyjnie. Niestrudzenie walczą o podnoszenie świadomości i wiedzy onkologicznej. I tak już od trzech dekad. Białostocki Klub Amazonki obchodzi 30-lecie istnienia.
Z okazji 75. rocznicy urodzin kapelana "Solidarności" - błogosławionego księdza Jerzego Popiełuszki - we wsi Okopy, gdzie się urodził, wykonano specjalnie z tej okazji stworzone oratorium. Kilka dni wcześniej uroczyście przekazano ziemię pod budowę muzeum jego pamięci, które ma właśnie tutaj powstać.
- Pamięć o naszych sąsiadach świadczy o nas samych - mówił, w związku z 79. rocznicą wybuchu powstania w getcie białostockim, ocalały z Holocaustu Marian Turski. Przy okazji tych obchodów ambasador Izraela wytknął, że za sprawą działań polskiego MSZ młodzież z jego kraju w zorganizowany sposób nie może przyjeżdżać do Polski.
Obchody 81. rocznicy mordu dokonanego na Żydach przez polskich sąsiadów rozpoczną się niedzielę (10 lipca) o godz. 11, tradycyjnie pod jedwabieńskim pomnikiem upamiętniającym ofiary tej zbrodni. Nie przewidziano przemówień. Pamięć pomordowanych zostanie uczczona modlitwą.
Podbiałostocka Grabówka to wedle historyków miejsce największej na Białostocczyźnie zbrodni hitlerowskiej - rozstrzelano tu około 16 tys. osób. Już po wojnie więźniów w Grabówce mordowała też komunistyczna bezpieka. W niedzielę (19 czerwca) białostoczanie uczczą ofiary tych zbrodni.
W niedzielę (10 kwietnia) rano minęła 12. rocznica katastrofy rządowego samolotu Tu-154 pod Smoleńskiem. Na dwie minuty, kiedy do niej doszło, czyli tuż przed godz. 8.41, w Białymstoku - mimo licznych protestów - uruchomiono syreny alarmowe. Pamięć ofiar tej katastrofy władze podlaskiej stolicy uczciły oddzielnie, a wojewoda i marszałek województwa z PiS oddzielnie.
14 lutego 1942 roku decyzją Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego nastąpiło przekształcenie konspiracyjnego Związku Walki Zbrojnej w Armię Krajową. Miasto Białystok przygotowało z tej okazji sporo wydarzeń. W poniedziałek (14 lutego) o 12 na skwerze przy ul. Kilińskiego odbędą się miejskie uroczystości, Muzeum Wojska rozda jednodniówkę, otwarta zostanie plenerowa wystawa.
Trzy lata temu (14 stycznia) zmarł wieloletni prezydent Gdańska Paweł Adamowicz. Dziś w Białymstoku, na skwerze jego imienia, zostaną zapalone znicze. Prezydent Białegostoku wspomina Adamowicza: - Był demokratą z krwi i kości, ale przede wszystkim kochał ludzi, umiał z nimi rozmawiać i realizować ich potrzeby. Tym bardziej niewiarygodne jest to, że zabiła go nienawiść, sącząca się z ekranów telewizorów i zatruwająca ludzkie serca.
37 lat temu funkcjonariusze SB zamordowali ks. Jerzego Popiełuszkę. W rocznicę śmierci kapelana "Solidarności", we wtorek (19 października), w Białymstoku pod pomnikiem duchownego złożono kwiaty. Od czterech lat ten dzień - rocznica śmierci ks. Popiełuszki - to też ustanowiony przez Sejm Narodowy Dzień Pamięci Duchownych Niezłomnych.
W 41. rocznicę porozumień zawartych przez komunistów ze strajkującymi robotnikami pod pomnikiem Solidarności oraz pomnikiem bł. ks. Jerzego Popiełuszki złożono kwiaty w imieniu prezydenta Białegostoku.
Zwrotu szarf z wieńców złożonych z okazji obchodów rocznicy obławy augustowskiej "pod przewodnictwem" posła Jarosława Zielińskiego domagają się od wójta Gib ich organizatorzy. Zarzucają wójtowi, że przyczynił się do "minimalizowania, czy wprost zacierania" Dnia Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej - zorganizowanych w Gibach przez Zielińskiego.
Dwukrotnie w Gibach na Suwalszczyźnie będzie obchodzona w tym roku rocznica obławy augustowskiej. W trzecią niedzielę lipca, tak jak przez ostatnie 30 lat, uroczystości organizują tu mieszkańcy i miejscowe władze. Tymczasem wcześniej, już 11 lipca, własne obchody postanowił zorganizować poseł Jarosław Zieliński. I jak to bywało z okazji wydarzeń za jego wiceministerialnych czasów - z wielką pompą.
W związku z pandemią koronawirusa, podobnie jak w ubiegłym roku, uroczystości z okazji 230. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja w podlaskiej stolicy z udziałem mieszkańców nie przewidziano.
We wtorek (13 kwietnia) przypada Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej. Jest obchodzony w rocznicę opublikowania przez Niemców w 1943 r. informacji o odkryciu w ZSRR masowych grobów oficerów Wojska Polskiego zamordowanych przez NKWD w 1940 r. Uroczystości z tej okazji zaplanowano także w podlaskiej stolicy. Skromne ze względu na pandemię koronawirusa.
Dziś (24 marca) obchodzony jest Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów. Z tej okazji prezydent Białegostoku złożył kwiaty pod pomnikiem-kopułą Wielkiej Synagogi spalonej przez Niemców. 80 lat temu spłonęło w niej blisko 2,5 tys. żydowskich mężczyzn i chłopców. Uratowało się tylko kilkunastu - dzięki dozorcy Józefowi Bartoszko.
Grupa białostoczan w drugą rocznicę zamordowania prezydenta Gdańska zamierza ułożyć ogromne serce ze świec na białostockim Rynku Kościuszki. W ten sposób sprzeciwić się chcą mowie nienawiści.
W przypadającą w niedzielę (13 grudnia) 39. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego - w Białymstoku i Suchowoli złożono kwiaty pod pomnikiem ks. Popiełuszki. Przy jej okazji zagrzmiał poseł Jarosław Zieliński: - Aktualnie mamy do czynienia już nie tylko z potrzebą nieprzeprowadzonej nigdy do końca dekomunizacji, ale z potrzebą depostkomunizacji państwa - oświadczył. Poseł Robert Tyszkiewicz zaś stwierdził: - Dziś widzimy wyraźnie, że wolność nie jest dana raz na zawsze. Że musimy walczyć o nią w każdym pokoleniu.
W tym roku z powodu pandemii koronawirusa w rocznicę Bitwy Białostockiej z 1920 r. zrezygnowano z rekonstrukcji, która od kilku lat stanowiła stały punkt obchodów tego wydarzenia. Zamiast niej na ulicach miasta w niedzielę (23 sierpnia) prezentowany jest sprzęt militarny z epoki. W centrum pojawiło się ponad stu rekonstruktorów w umundurowaniu i strojach cywilnych sprzed stu lat.
Władze miejskie Białegostoku pamiętały o ofiarach hitlerowskich masowych mordów w Lesie Bacieczki. Pod pomnikiem upamiętniającym miejsce kaźni złożono kwiaty od prezydenta Białegostoku Tadeusza Truskolaskiego.
W czterech miejscach pamięci na terenie miasta złożono kwiaty, a na Rynku Kościuszki odbyły się uroczystości rocznicowe. Białystok oddał hołd dawnym mieszkańcom miasta pomordowanym przez bolszewików. W czwartek (22 sierpnia) minęło 99 lat od wydarzeń związanych z wojną polsko-bolszewicką.
Uroczysty apel, defilada, pokazy wojskowego sprzętu, czy występ Reprezentacyjnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego - tak 18. Białostocki Pułk Rozpoznawczy w niedzielę (16 czerwca) świętował swoje 10-lecie. W cieniu jedynie wspomnień o szansach na przekształcenie w brygadę.
Copyright © Wyborcza sp. z o.o.
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
