- Trudno znale¼æ s³owa, by opisaæ barbarzyñskie zbrodnie pope³nione przez Niemców tutaj, ale tak¿e w innych wielu miejscach w Polsce i Europie - mówi³ w pi±tek (16 sierpnia) Viktor Elbling, ambasador Niemiec w Polsce. S³owa pad³y podczas obchodów 81. rocznicy powstania w getcie w Bia³ymstoku.
- Gdy jest tak smutno, wtedy ju¿ nie ma s³ów. Jedyn± rzecz, któr± my mamy, to jest modlitwa - mówi³ rabin Michael Schudrich przy okazji rocznicy zbrodni dokonanej na ¯ydach przez polskich s±siadów w Jedwabnem. Na polu - 30 metrów dalej - ¶rodowiska prawicowe podwa¿a³y udzia³ Polaków w tej zbrodni.
Szczególna data, szczególne miejsce i piêkny gest. W pi±tkowy wieczór (9 lutego) po zmroku tory przy Muzeum Pamiêci Sybiru rozjarzy³y siê dziesi±tkami ogników. W ten sposób Bia³ystok przypomina o dramacie ofiar masowych deportacji sowieckich. Pierwsza z nich mia³a miejsce w³a¶nie w nocy z 9 na 10 lutego 1940 roku, kiedy Sowieci wyrwali z domów ponad 140 tys. mieszkañców Polski i wywie¼li na Sybir.
W Bia³ymstoku g³ówne oficjalne uroczysto¶ci z okazji 105. rocznicy odzyskania niepodleg³o¶ci z udzia³em w³adz miejskich i wojewódzkich odby³y siê w sobotê (11 listopada) tradycyjnie przy pomniku Marsza³ka Józefa Pi³sudskiego na Rynku Ko¶ciuszki. ¦wiêto Niepodleg³o¶ci to równie¿ atrakcje kulturalne i sportowe.
Poniedzia³kowe (10 lipca) obchody 82. rocznicy mordu dokonanego na ¯ydach przez polskich s±siadów poprzedzi³ w Jedwabnem przemarsz upamiêtniaj±cy Polaków zamordowanych w czasie ostatniej wojny przez hitlerowców. Spotkanie obok jedwabieñskiego pomnika ¿ydowskich ofiar ze swoimi zwolennikami urz±dzi³ Wojciech Sumliñski, autor ksi±¿ek kwestionuj±cych udzia³ Polaków w tej zbrodni.
Obchody 82. rocznicy mordu dokonanego na ¯ydach przez polskich s±siadów rozpoczn± siê poniedzia³ek (10 lipca) o godz. 11, tradycyjnie pod jedwabieñskim pomnikiem upamiêtniaj±cym ofiary tej zbrodni. Nie przewidziano oficjalnych przemówieñ. Pamiêæ pomordowanych zostanie uczczona modlitw±.
We wtorek (2 maja) w Bia³ymstoku pod pomnikiem marsza³ka Pi³sudskiego ¶wiêtowano Dzieñ Flagi RP. A w ¶rodê (3 maja) w tym samym miejscu o godz. 12.30 odbêd± siê uroczysto¶ci zwi±zane z obchodami ¦wiêta Narodowego Trzeciego Maja w rocznicê uchwalenia Konstytucji 3 maja w 1791 r. Bêd± te¿: tradycyjna grochówka, piknik s³u¿b mundurowych i zajêcia dla dzieci.
Czwartek (13 kwietnia) to Dzieñ Pamiêci Ofiar Zbrodni Katyñskiej oraz rocznica drugiej masowej deportacji na Sybir. Z tej okazji prezydent Bia³egostoku Tadeusz Truskolaski zaprasza na uroczysto¶ci, które odbêd± siê pod pomnikiem Mordu Katyñskiego w parku Konstytucji 3 Maja oraz Pomnikiem - Grobem Nieznanego Sybiraka.
Tak, nie ma tu ¿adnej pomy³ki: w³a¶nie w lutym, a nie w listopadzie jak reszta kraju, Bia³ystok obchodzi rocznicê odzyskania niepodleg³o¶ci. Bia³ystok - o czym przypominamy co roku - musia³ bowiem na swoj± niepodleg³o¶æ poczekaæ a¿ trzy miesi±ce, do 19 lutego 1919 r. I w³a¶nie w niedzielê (19 lutego), w 104. rocznicê, Muzeum Wojska zaprasza na ¶wiêtowanie do siebie. Bêdzie te¿ uroczysto¶æ na Rynku Ko¶ciuszki.
Dok³adnie 83 lata temu w nocy z 9 na 10 lutego 1940 roku Sowieci za³omotali do tysiêcy domów i w jednej chwili zmienili ¿ycie ich mieszkañców - dali przera¿onym ludziom czasem godzinê, a czasem mniej na spakowanie siê. Tak zaczê³a siê pierwsza masowa deportacja polskich obywateli na Sybir. W pi±tek (10 lutego) bia³ostoczanie, przedstawiciele w³adz miejskich i wojewódzkich oddali ho³d ofiarom deportacji pod Pomnikiem-Grobem Nieznanego Sybiraka.
Wspieraj± kobiety choruj±ce na nowotwór w najtrudniejszych momentach - psychicznie i rehabilitacyjnie. Niestrudzenie walcz± o podnoszenie ¶wiadomo¶ci i wiedzy onkologicznej. I tak ju¿ od trzech dekad. Bia³ostocki Klub Amazonki obchodzi 30-lecie istnienia.
Z okazji 75. rocznicy urodzin kapelana "Solidarno¶ci" - b³ogos³awionego ksiêdza Jerzego Popie³uszki - we wsi Okopy, gdzie siê urodzi³, wykonano specjalnie z tej okazji stworzone oratorium. Kilka dni wcze¶niej uroczy¶cie przekazano ziemiê pod budowê muzeum jego pamiêci, które ma w³a¶nie tutaj powstaæ.
- Pamiêæ o naszych s±siadach ¶wiadczy o nas samych - mówi³, w zwi±zku z 79. rocznic± wybuchu powstania w getcie bia³ostockim, ocala³y z Holocaustu Marian Turski. Przy okazji tych obchodów ambasador Izraela wytkn±³, ¿e za spraw± dzia³añ polskiego MSZ m³odzie¿ z jego kraju w zorganizowany sposób nie mo¿e przyje¿d¿aæ do Polski.
Obchody 81. rocznicy mordu dokonanego na ¯ydach przez polskich s±siadów rozpoczn± siê niedzielê (10 lipca) o godz. 11, tradycyjnie pod jedwabieñskim pomnikiem upamiêtniaj±cym ofiary tej zbrodni. Nie przewidziano przemówieñ. Pamiêæ pomordowanych zostanie uczczona modlitw±.
Podbia³ostocka Grabówka to wedle historyków miejsce najwiêkszej na Bia³ostocczy¼nie zbrodni hitlerowskiej - rozstrzelano tu oko³o 16 tys. osób. Ju¿ po wojnie wiê¼niów w Grabówce mordowa³a te¿ komunistyczna bezpieka. W niedzielê (19 czerwca) bia³ostoczanie uczcz± ofiary tych zbrodni.
W niedzielê (10 kwietnia) rano minê³a 12. rocznica katastrofy rz±dowego samolotu Tu-154 pod Smoleñskiem. Na dwie minuty, kiedy do niej dosz³o, czyli tu¿ przed godz. 8.41, w Bia³ymstoku - mimo licznych protestów - uruchomiono syreny alarmowe. Pamiêæ ofiar tej katastrofy w³adze podlaskiej stolicy uczci³y oddzielnie, a wojewoda i marsza³ek województwa z PiS oddzielnie.
14 lutego 1942 roku decyzj± Naczelnego Wodza gen. W³adys³awa Sikorskiego nast±pi³o przekszta³cenie konspiracyjnego Zwi±zku Walki Zbrojnej w Armiê Krajow±. Miasto Bia³ystok przygotowa³o z tej okazji sporo wydarzeñ. W poniedzia³ek (14 lutego) o 12 na skwerze przy ul. Kiliñskiego odbêd± siê miejskie uroczysto¶ci, Muzeum Wojska rozda jednodniówkê, otwarta zostanie plenerowa wystawa.
Trzy lata temu (14 stycznia) zmar³ wieloletni prezydent Gdañska Pawe³ Adamowicz. Dzi¶ w Bia³ymstoku, na skwerze jego imienia, zostan± zapalone znicze. Prezydent Bia³egostoku wspomina Adamowicza: - By³ demokrat± z krwi i ko¶ci, ale przede wszystkim kocha³ ludzi, umia³ z nimi rozmawiaæ i realizowaæ ich potrzeby. Tym bardziej niewiarygodne jest to, ¿e zabi³a go nienawi¶æ, s±cz±ca siê z ekranów telewizorów i zatruwaj±ca ludzkie serca.
37 lat temu funkcjonariusze SB zamordowali ks. Jerzego Popie³uszkê. W rocznicê ¶mierci kapelana "Solidarno¶ci", we wtorek (19 pa¼dziernika), w Bia³ymstoku pod pomnikiem duchownego z³o¿ono kwiaty. Od czterech lat ten dzieñ - rocznica ¶mierci ks. Popie³uszki - to te¿ ustanowiony przez Sejm Narodowy Dzieñ Pamiêci Duchownych Niez³omnych.
W 41. rocznicê porozumieñ zawartych przez komunistów ze strajkuj±cymi robotnikami pod pomnikiem Solidarno¶ci oraz pomnikiem b³. ks. Jerzego Popie³uszki z³o¿ono kwiaty w imieniu prezydenta Bia³egostoku.
Zwrotu szarf z wieñców z³o¿onych z okazji obchodów rocznicy ob³awy augustowskiej "pod przewodnictwem" pos³a Jaros³awa Zieliñskiego domagaj± siê od wójta Gib ich organizatorzy. Zarzucaj± wójtowi, ¿e przyczyni³ siê do "minimalizowania, czy wprost zacierania" Dnia Pamiêci Ofiar Ob³awy Augustowskiej - zorganizowanych w Gibach przez Zieliñskiego.
Dwukrotnie w Gibach na Suwalszczy¼nie bêdzie obchodzona w tym roku rocznica ob³awy augustowskiej. W trzeci± niedzielê lipca, tak jak przez ostatnie 30 lat, uroczysto¶ci organizuj± tu mieszkañcy i miejscowe w³adze. Tymczasem wcze¶niej, ju¿ 11 lipca, w³asne obchody postanowi³ zorganizowaæ pose³ Jaros³aw Zieliñski. I jak to bywa³o z okazji wydarzeñ za jego wiceministerialnych czasów - z wielk± pomp±.
W zwi±zku z pandemi± koronawirusa, podobnie jak w ubieg³ym roku, uroczysto¶ci z okazji 230. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja w podlaskiej stolicy z udzia³em mieszkañców nie przewidziano.
We wtorek (13 kwietnia) przypada Dzieñ Pamiêci Ofiar Zbrodni Katyñskiej. Jest obchodzony w rocznicê opublikowania przez Niemców w 1943 r. informacji o odkryciu w ZSRR masowych grobów oficerów Wojska Polskiego zamordowanych przez NKWD w 1940 r. Uroczysto¶ci z tej okazji zaplanowano tak¿e w podlaskiej stolicy. Skromne ze wzglêdu na pandemiê koronawirusa.
Dzi¶ (24 marca) obchodzony jest Narodowy Dzieñ Pamiêci Polaków ratuj±cych ¯ydów. Z tej okazji prezydent Bia³egostoku z³o¿y³ kwiaty pod pomnikiem-kopu³± Wielkiej Synagogi spalonej przez Niemców. 80 lat temu sp³onê³o w niej blisko 2,5 tys. ¿ydowskich mê¿czyzn i ch³opców. Uratowa³o siê tylko kilkunastu - dziêki dozorcy Józefowi Bartoszko.
Grupa bia³ostoczan w drug± rocznicê zamordowania prezydenta Gdañska zamierza u³o¿yæ ogromne serce ze ¶wiec na bia³ostockim Rynku Ko¶ciuszki. W ten sposób sprzeciwiæ siê chc± mowie nienawi¶ci.
W przypadaj±c± w niedzielê (13 grudnia) 39. rocznicê wprowadzenia stanu wojennego - w Bia³ymstoku i Suchowoli z³o¿ono kwiaty pod pomnikiem ks. Popie³uszki. Przy jej okazji zagrzmia³ pose³ Jaros³aw Zieliñski: - Aktualnie mamy do czynienia ju¿ nie tylko z potrzeb± nieprzeprowadzonej nigdy do koñca dekomunizacji, ale z potrzeb± depostkomunizacji pañstwa - o¶wiadczy³. Pose³ Robert Tyszkiewicz za¶ stwierdzi³: - Dzi¶ widzimy wyra¼nie, ¿e wolno¶æ nie jest dana raz na zawsze. ¯e musimy walczyæ o ni± w ka¿dym pokoleniu.
W tym roku z powodu pandemii koronawirusa w rocznicê Bitwy Bia³ostockiej z 1920 r. zrezygnowano z rekonstrukcji, która od kilku lat stanowi³a sta³y punkt obchodów tego wydarzenia. Zamiast niej na ulicach miasta w niedzielê (23 sierpnia) prezentowany jest sprzêt militarny z epoki. W centrum pojawi³o siê ponad stu rekonstruktorów w umundurowaniu i strojach cywilnych sprzed stu lat.
W³adze miejskie Bia³egostoku pamiêta³y o ofiarach hitlerowskich masowych mordów w Lesie Bacieczki. Pod pomnikiem upamiêtniaj±cym miejsce ka¼ni z³o¿ono kwiaty od prezydenta Bia³egostoku Tadeusza Truskolaskiego.
W czterech miejscach pamiêci na terenie miasta z³o¿ono kwiaty, a na Rynku Ko¶ciuszki odby³y siê uroczysto¶ci rocznicowe. Bia³ystok odda³ ho³d dawnym mieszkañcom miasta pomordowanym przez bolszewików. W czwartek (22 sierpnia) minê³o 99 lat od wydarzeñ zwi±zanych z wojn± polsko-bolszewick±.
Uroczysty apel, defilada, pokazy wojskowego sprzêtu, czy wystêp Reprezentacyjnego Zespo³u Artystycznego Wojska Polskiego - tak 18. Bia³ostocki Pu³k Rozpoznawczy w niedzielê (16 czerwca) ¶wiêtowa³ swoje 10-lecie. W cieniu jedynie wspomnieñ o szansach na przekszta³cenie w brygadê.
Copyright © Wyborcza sp. z o.o.
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
