Reakcje zwykłych mieszkańców Sokół każą wierzyć, że chorobę antysemityzmu można pokonać, że pamięć o żydowskich sąsiadach naszych dziadków wróci do publicznej przestrzeni tego miasteczka, że wróci przyzwoitość.
W przeddzień 84. rocznicy wybuchu II wojny światowej białostoccy radni PiS domagają się od Niemiec reparacji za zniszczenie Białegostoku. -To polityczne pajacowanie, a nie poważne podejście do kwestii strat wojennych, które poniósł Białystok - komentuje w rozmowie z "Wyborczą" wiceprezydent Zbigniew Nikitorowicz, odpowiedzialny za mienie gminne.
W ramach obchodów 80. rocznicy powstania w białostockim getcie w środę (9 sierpnia) został odsłonięty mural "Nadzieja" autorstwa Moniki Krajewskiej i Dariusza Paczkowskiego. Można go obejrzeć na budynku Zespołu Placówek Oświatowych nr 2 przy ulicy Żabiej 5.
Prezydent Białegostoku zaprasza do wspólnego upamiętnienia we wtorek (1 sierpnia) Narodowego Dnia Pamięci Powstania Warszawskiego. W tym roku obchodzimy 79. rocznicę tego największego powstańczego zrywu wolnościowego II wojny światowej. Główne obchody rozpoczną się o godz. 17 przy pomniku "Żołnierzom Armii Krajowej".
Ponad 800 osób pobiegło w 5. Biegu Pamięci Sybiru, w sobotni (11 lutego) wieczór w Lesie Turczyńskim w Białymstoku. Nie tylko o sportową rywalizację tym razem chodziło. Najistotniejsze było zachowanie pamięci. Nocny bieg na 5 km przypomina o ofiarach sowieckich deportacji, które zaczęły się 10 lutego 1940 roku.
W 83. rocznicę pierwszej masowej deportacji obywateli polskich w głąb Związku Sowieckiego białostoczanie oddali hołd ofiarom represji. W piątek (10 lutego) o godz. 17 przy Muzeum Pamięci Sybiru władze miasta oraz mieszkańcy Białegostoku zapalili znicze, które rozświetliły tory kolejowe niknące we wnętrzu muzeum.
W 83. rocznicę pierwszej masowej deportacji obywateli polskich na Sybir białostoczanie oddadzą hołd ofiarom represji. Główne uroczystości w Białymstoku odbędą się 10 lutego. Dzień później chętni wezmą udział w Biegu Pamięci Sybiru.
Hełmy, klamry od pasków, guziki, fragmenty tkanin i inne drobne przedmioty to artefakty znalezione w lipcu br. podczas ekshumacji szczątków polskich żołnierzy poległych w kampanii wrześniowej. W czwartek (24 listopada) pamiątki trafiły do drewnianej skrzyni i zostały złożone w jamie grobowej na cmentarzu rzymskokatolickim w Zabłudowie. W uroczystościach wzięli udział przedstawiciele IPN i władze Zabłudowa.
Zakończyły się prace renowacyjne na terenie cmentarza w Lesie Bacieczki w Białymstoku. Miejsce pamięci powstało w 1980 roku według projektu prof. Jerzego Grygorczuka. W latach 1941-1944 w Lesie Bacieczki - leżącym na granicy Starosielc, Leśnej Doliny i Bacieczek - hitlerowcy zamordowali ponad 3 tysiące osób.
Pierwszą z serii ilustruje. Druga stanowi prequel do innego cyklu z jego rysunkami. "Ekspozytura Rygor" oraz "Bazyliszki" to dwie komiksowe publikacje związane z białostockim twórcą Markiem Oleksickim. Właśnie ukazały się ich drugie tomy.
Ginęli od postrzałów, bicia w czasie przesłuchań, niedożywienia. Żołnierze, cywile, nawet dzieci. Szczątki 430 ofiar zbrodni hitlerowców i UB, ekshumowane z terenu aresztu śledczego przy ul. Kopernika, spoczywają dziś w kolumbarium na białostockim cmentarzu wojskowym. W czwartek (29 września) kolumbarium zostało poświęcone.
Urzędnicy z białostockiego magistratu przypominają: 1 i 17 września 1939 roku to daty wyznaczające początek XX-wiecznej gehenny Polaków. 83 lata temu dwa zbrodnicze totalitaryzmy - niemiecki i sowiecki - na dobre rozpoczęły swoją ekspansję, zmierzając ostatecznie do zagarnięcia całego świata. Polska stała się pierwszą ofiarą ich planów. 17 września obchodzony jest także Dzień Sybiraka. Białystok upamiętni te tragiczne wydarzenia.
Archiwum Państwowe w Białymstoku zaprasza na wystawę "Mamo, ja nie chcę wojny!", zrealizowaną w ramach wspólnego polsko-ukraińskiego projektu Archiwów Państwowych i inicjatywy "Mom I see war", której mottem są słowa Janusza Korczaka: "Dziecko nie jest żołnierzem, nie broni ojczyzny, choć z nią cierpi".
W czwartek (1 września) także białostoczanie i białostoczanki upamiętniają 83. rocznicę niemieckiej napaści na Polskę, która dała początek II wojnie światowej. Władze miasta wraz z mieszkańcami z tej okazji złożą kwiaty pod pomnikiem Obrońców Białegostoku na Wysokim Stoczku (godz. 10).
Miejskie Centrum Zarządzania Kryzysowego nie włączy syren alarmowych w czwartek, 1 września - informują urzędnicy białostockiego magistratu. Co roku ten przejmujący sygnał przypominał o rocznicy niemieckiej napaści na Polskę, która dała początek II wojnie światowej. Tym razem syreny będą milczeć, ze względu na dobro uchodźców z Ukrainy, a przede wszystkim ich dzieci, których sporo zaczyna dziś naukę w białostockich szkołach.
Tradycyjnie obchody rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego odbyły się w Białymstoku pod pomnikiem "Żołnierzom Armii Krajowej" przy ulicy Jana Kilińskiego. O godz. 17, czyli o godzinie "W", w całym mieście rozległy się syreny alarmowe.
81 lat temu, 27 czerwca 1941 r. rozpoczęła się zagłada białostockich Żydów. Tego dnia niemieccy okupanci spalili Wielką Synagogę wraz z setkami uwięzionych w niej ludzi. Białystok uczcił tę tragiczną rocznicę - hołd ofiarom złożył prezydent Białegostoku Tadeusz Truskolaski. Miasto zaprosiło także mieszkańców na wydarzenia okołorocznicowe.
Podbiałostocka Grabówka to wedle historyków miejsce największej na Białostocczyźnie zbrodni hitlerowskiej - rozstrzelano tu około 16 tys. osób. Już po wojnie więźniów w Grabówce mordowała też komunistyczna bezpieka. W niedzielę (19 czerwca) białostoczanie uczczą ofiary tych zbrodni.
Szczątki zastrzelonego 5 października 1943 r. przez hitlerowców w wieku 7 lat Romualda Lenczewskiego spoczną w czwartek (19 maja) na Cmentarzu Katedralnym w Łomży. Szczątki chłopca udało się odnaleźć dopiero w 2020 r.
Dokładnie 78 lat temu na wzgórzach pod Monte Cassino doszło do przełamania niemieckiej linii obrony m.in. dzięki bohaterstwu 2. Korpusu Polskiego, wojsk francuskich i brytyjskich. Tego dnia armia niemiecka zaczęła wycofywać swoje oddziały, a krwawa bitwa zakończyła się zwycięstwem aliantów. W bitwie brali też udział żołnierze z Podlaskiego, m.in. fotograf Ignacy Jaworowski z Supraśla oraz fotograf i lalkarz, późniejszy twórca Białostockiego Teatru Lalek - Piotr Sawicki, a także bombardier w 3. pułku artylerii przeciwpancernej - Bolesław Augustis, znany autor fotografii z przedwojennego Białegostoku.
Córki zakatowanego przez UB żołnierza AK otrzymały 400 tysięcy złotych zadośćuczynienia. Chciały w sumie 10 milionów. Sąd przyznał, że zadośćuczynienie w takich sprawach musi przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość, która ma zatrzeć lub złagodzić odczucie krzywdy, ale uznał jednak tę kwotę roszczenia za wygórowaną.
79 lat temu Niemcy rozpoczęli likwidację białostockiego getta. W sobotę (5 lutego) pod pomnikiem Bohaterów Getta na placu Mordechaja Tenenbauma w Białymstoku zapłonęło symboliczne światło pamięci.
W czwartek (27 stycznia) przypada 77. rocznica wyzwolenia niemieckiego nazistowskiego obozu Auschwitz-Birkenau. Tego dnia obchodzimy Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu. Z tej okazji prezydent Białegostoku Tadeusz Truskolaski złożył kwiaty pod pomnikiem Wielkiej Synagogi przy ulicy Suraskiej.
W poniedziałek (4 października) w tym samym czasie w Londynie i Białymstoku odbędą się uroczystości żałobne, w ramach których zostanie pożegnana Karolina Kaczorowska, wdowa po ostatnim prezydencie RP na uchodźstwie. Wciąż nie jest znana data jej pogrzebu.
W środę (1 września) w południe w Białymstoku zabrzmiały syreny. Przypomniały o 82. rocznicy niemieckiej napaści na Polskę, która dała początek II wojnie światowej. Władze miasta wraz z mieszkańcami, pod pomnikiem Obrońców Białegostoku na Wysokim Stoczku, złożyły kwiaty i oddały hołd bohaterom.
Na wzniesieniu na Wysokim Stoczku we wrześniu 1939 roku żołnierze 42. Pułku Piechoty pod rozkazami ppłk. Zygmunta Szafranowskiego zorganizowali stanowisko obrony Białegostoku. Po kilkudziesięciu latach, w tym miejscu, odsłonięto pomnik Obrońców Białegostoku 1939. W środę (1 września), w rocznicę wybuchu II wojny światowej, o godz. 12 oddany zostanie tutaj hołd walczącym i poległym żołnierzom.
W najbliższy poniedziałek (16 sierpnia) przypada 78. rocznica powstania w getcie białostockim. W miejscach pamięci o martyrologii żydowskich obywateli miasta zostaną złożone kwiaty.
Władze podlaskiego Szczuczyna, w którym polscy sąsiedzi dokonywali mordów na swoich żydowskich sąsiadach, twierdzą, że nic nie wiedzą o złotym medaliście dwóch olimpiad. A był nim urodzony tutaj Mejer Prinstejn. Burmistrz Szczuczyna zapewnia, że dowiedział się o nim od nas, i deklaruje: - Jeśli te informacje się potwierdzą, trzeba będzie tę jednostkę osobową upamiętnić.
- Debata jedwabieńska uprawniała do pewnego optymizmu, jednakże wszystko, co nastąpiło później, budzi grozę. W odpowiedzi na Jedwabne wzbierała fala negacjonizmu, która aktualnie rozlewa się po Polsce jak ta długa i szeroka - mówi z okazji 80. rocznicy zbrodni w Jedwabnem prof. Piotr Forecki.
W maju 2000 roku niewielkie wydawnictwo Pograniczne w Sejnach opublikowało książkę Jana Tomasza Grossa "Sąsiedzi. Historia zagłady żydowskiego miasteczka". Jak pisano po jej wydaniu, "ta niewielka publikacja miała siłę wybuchu, który naruszył fundamenty świadomości historycznej Polaków, wywołując największą i najbardziej emocjonalną debatę o historii najnowszej".
Instytut Pileckiego zakupił tzw. Dom Turka w Augustowie. W budynku, gdzie mieściła się katownia NKWD i UB, powstanie muzeum poświęcone obławie augustowskiej - oddział Instytutu Pileckiego.
Środowiska prawicowe szykują swoje "prawdziwe historie" o mordzie Żydów w Jedwabnem. Za finansowe wsparcie tego projektu można będzie zjeść kolację w Łomży z posłem Konfederacji Grzegorzem Braunem, który nieraz domagał się wznowienia ekshumacji w Jedwabnem, podobnie jak inni przedstawiciele polskich środowisk prawicowych.
Żydowskiego Białegostoku właściwie już nie ma. Zostały okruchy, które staramy się w mieście gromadzić i chronić na różne sposoby.
Od 9 do 23 lutego trwa Bieg Pamięci Sybiru - Wirtualnie, po raz trzeci organizowany przez Muzeum Pamięci Sybiru i Fundację Białystok Biega. To wydarzenie pozwala na uhonorowanie setek tysięcy polskich obywateli wywiezionych na Wschód w 1940 r.
Miała być otwarta w listopadzie, ale z powodu pandemii i ciągłego zamknięcia Muzeum Wojska niemożliwe jest to nawet w styczniu. Na wystawę "Wojsko chce jeść" jeszcze więc trochę poczekamy, ale póki co najmłodsi mogą zajrzeć do książeczki przygotowanej specjalnie dla nich - "Żołnierze pełną gębą".
Rok 1944. Górska ścieżka, z obu stron pola minowe, a na środku - korowód mułów objuczonych prowiantem i amunicją. Prowadził je jeden żołnierz, koniowodny. Każdy, kto był na niego wyznaczony w danym dniu, żegnał się najpierw z kolegami, bo też często nie wracał..
W czwartkowe (17.09) południe w Białymstoku rozbrzmiały syreny alarmowe, a przy Pomniku Grobie Nieznanego Sybiraka rozpoczęła się uroczystość. Tak Białystok uczcił 81. rocznicę sowieckiej napaści na Polskę. W przeddzień tej rocznicy, 16 września odsłonięto pomnik "Bohaterskim Matkom Sybiraczkom".
We wtorek (1 września), w południe zabrzmiały syreny, przypominając o 81. rocznicy niemieckiej napaści na Polskę, która dała początek II wojnie światowej. Pod pomnikiem Obrońców Białegostoku władze miasta złożyły kwiaty. 1 września obchodzony jest również Dzień Weterana.
14 hektarów gruntu należy dziś do Nadleśnictwa Krynki, i to się nie zmieni. Doszło do zasiedzenia - uznał Sąd Apelacyjny w Białymstoku i oddalił powództwo o zwrot majątku, wywłaszczonego w 1948 roku na mocy reformy rolnej.
W lipcu 1945 r. 40 tys. czerwonoarmistów ruszyło w lasy augustowskie, żeby wyłapać "bandy AK". Zatrzymali ponad 7 tys. osób, co najmniej 600 wywieźli i zamordowali. Do czasu wojen bałkańskich w latach 90. obława augustowska była największą zbrodnią popełnioną na cywilach w powojennej Europie. Rozmowa z prof. Grzegorzem Hryciukiem.
Copyright © Wyborcza sp. z o.o.
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
