Stanis³awa Korolkiewicz w 1982 r. wspó³tworzy³a bia³ostockie struktury Konfederacji Polski Niepodleg³ej. By³a zwi±zana z "S" od pocz±tku istnienia tego zwi±zku. Mia³a 80 lat.
Kosi³em trawê, przyjechali, trawê rozrzucili, nazwali bandyt±. Zabrali ojca i mnie - mówi Marian Buæko. On wróci³, ojciec - nie. Tak jak i kilkaset innych osób zabranych w Ob³awie Augustowskiej w lipcu 1945 roku. Ci, którzy prze¿yli - rodziny ofiar i ¶wiadkowie - opowiadaj± o tamtych dniach przed kamer±. Piêæ krótkometra¿owych filmów - wspomnienie blisko 600 zaginionych bez ¶ladu osób i dramatu ich rodzin - ogl±daæ mo¿na w internecie.
Wniosek mieszkañców wsi Cie³uszki, by cmentarz z zespo³em krzy¿y w ich wsi wpisaæ do rejestru zabytków, trafi³ ju¿ na biurko konserwator wojewódzkiej. Spraw± zainteresowa³ siê te¿ pose³ Eugeniusz Czykwin.
Zdaniem IPN prawos³awny krzy¿ ze wsi Cie³uszki powinien byæ... zdekomunizowany! Ostateczn± decyzjê podj±æ ma wojewoda podlaski Bohdan Paszkowski (PiS).
Instytut Pamiêci Narodowej sprawdza, czy prawos³awny krzy¿ we wsi Cie³uszki powinien byæ... zdekomunizowany. By³ chroniony, ale zdaniem wojewódzkiej konserwatorki zabytków na ochronê nie zas³uguje. Mieszkañcy s± oburzeni.
Bia³ostoccy historycy od lat prowadz± badania na temat pomocy Polaków udzielanej ¯ydom w czasie II wojny ¶wiatowej na terenie obecnego województwa podlaskiego i okolic. O tym, jaki jest stan badañ na ten temat, pos³uchaæ bêdzie mo¿na we wtorek (29 listopada) o 17 w Ksi±¿nicy Podlaskiej (ul. Sk³odowskiej 14A). Opowiedz± o tym Anna Py¿ewska i Marta Kupczewska z IPN.
He³my, klamry od pasków, guziki, fragmenty tkanin i inne drobne przedmioty to artefakty znalezione w lipcu br. podczas ekshumacji szcz±tków polskich ¿o³nierzy poleg³ych w kampanii wrze¶niowej. W czwartek (24 listopada) pami±tki trafi³y do drewnianej skrzyni i zosta³y z³o¿one w jamie grobowej na cmentarzu rzymskokatolickim w Zab³udowie. W uroczysto¶ciach wziêli udzia³ przedstawiciele IPN i w³adze Zab³udowa.
W 1943 roku w obozie zag³ady w Treblince wybuch³ bunt. 200 wiê¼niom uda³o siê uciec, w¶ród nich by³ Samuel Willenberg. O obozowej gehennie napisa³ po latach ksi±¿kê, opowiada³ izraelskiej m³odzie¿y, z któr± przyje¿d¿a³ do Polski. Stworzy³ te¿ cykl ekspresyjnych, niezwyk³ych rze¼b. A teraz mo¿emy zobaczyæ je w Wielkiej Synagodze w Tykocinie. Ale krótko - tylko 26 listopada.
Bia³ostocki oddzia³ Instytutu Pamiêci Narodowej ma nowego dyrektora. Od czwartku (3 listopada) jest nim historyk Marek Jedynak, dot±d pracownik IPN w Kielcach. Zast±pi³ na tym stanowisku Piotra Kardelê.
Zespó³ Biura Poszukiwañ i Identyfikacji Instytutu Pamiêci Narodowej na terenie cmentarza parafialnego w Szumowie (Podlaskie) odnalaz³ szcz±tki czterech osób. Eksperci szacuj±, ¿e w chwili ¶mierci mog³y mieæ od 16 do 25 lat. Wstêpne oglêdziny antropologiczne wykaza³y na szcz±tkach widoczne ¶lady postrza³ów. U jednej osoby na wysoko¶ci brzucha odnaleziono pocisk.
Ginêli od postrza³ów, bicia w czasie przes³uchañ, niedo¿ywienia. ¯o³nierze, cywile, nawet dzieci. Szcz±tki 430 ofiar zbrodni hitlerowców i UB, ekshumowane z terenu aresztu ¶ledczego przy ul. Kopernika, spoczywaj± dzi¶ w kolumbarium na bia³ostockim cmentarzu wojskowym. W czwartek (29 wrze¶nia) kolumbarium zosta³o po¶wiêcone.
Szcz±tki zastrzelonego 5 pa¼dziernika 1943 r. przez hitlerowców w wieku 7 lat Romualda Lenczewskiego spoczn± w czwartek (19 maja) na Cmentarzu Katedralnym w £om¿y. Szcz±tki ch³opca uda³o siê odnale¼æ dopiero w 2020 r.
Bia³ystok. Szcz±tki co najmniej sze¶ciu ofiar zbrodni komunistycznej odnale¼li pracownicy IPN w Lesie Pietrasze. Do wytypowania obszaru badañ na terenie dawnej strzelnicy Korpusu Bezpieczeñstwa Wewnêtrznego pos³u¿y³y zachowane relacje ¶wiadków oraz materia³y zgromadzone w ¶ledztwie.
Niewielu bia³ostoczan i bia³ostoczanek do³±czy³o do uroczysto¶ci upamiêtniaj±cych 71. rocznicê ¶mierci majora Zygmunta Szendzielarza (ps. "£upaszka"). Ton tym obchodom nadawali g³ównie wszechpolacy i rekonstruktorzy oraz pracownik bia³ostockiego oddzia³u IPN, mentor hajnowskich narodowców Bogus³aw £abêdzki. W¶ród oddaj±cych cze¶æ "£upaszce" nie zabrak³o bia³ostockich radnych PiS.
Instytut Pileckiego zakupi³ tzw. Dom Turka w Augustowie. W budynku, gdzie mie¶ci³a siê katownia NKWD i UB, powstanie muzeum po¶wiêcone ob³awie augustowskiej - oddzia³ Instytutu Pileckiego.
Bia³ostocki IPN opublikowa³ kolejny wpis dotycz±cy wzbudzaj±cych kontrowersje "¿o³nierzy wyklêtych". Tym razem po¶wiêcony zosta³ por. Zygmuntowi B³a¿ejewiczowi, odpowiedzialnemu za mord niewinnych bia³oruskich mieszkañców wsi Potoka, w tym trojga dzieci. O tym jednak IPN we wpisie nie wspomina.
Bia³ostocki IPN zorganizowa³ spotkanie wybielaj±ce '¿o³nierzy wyklêtych' dzia³aj±cych na terenie i w okolicach Hajnówki. Wspó³organizatorem by³o Nadle¶nictwo Hajnówka. - IPN zorganizowa³ w O¶wiêcimiu prelekcjê o Adolfie Hitlerze. Tak to odbieram - komentuje spotkanie jeden z dzia³aczy mniejszo¶ci bia³oruskiej, w wiêkszo¶ci zamieszka³ej Hajnówkê.
Hajnówka. - Sze¶æ lat temu zjechali tu ludzie, którzy zapragnêli maszerowaæ ulicami Hajnówki, wykrzykuj±c pe³ne nienawi¶ci has³a i nios±c wizerunek tego, który mordowa³ naszych przodków. Te marsze rani± ludzi ¿yj±cych tutaj - nie kry³a w Hajnówce (Podlaskie) jedna z jej mieszkanek przy okazji kolejnej uroczysto¶ci, w ramach której w sobotê (27 lutego) uczczono pamiêæ ofiar ¿o³nierzy Romualda Rajsa "Burego". Uroczysto¶æ odby³a siê na dzieñ przed planowanym rajdem samochodowym nacjonalistów.
Romuald Rajs "Bury" - odpowiedzialny za zamordowanie 79 niewinnych mieszkañców Bia³ostocczyzny wyznania prawos³awnego, narodowo¶ci bia³oruskiej - ma zostaæ wyj±tkowo uczczony w tym roku z okazji 75. rocznicy bitwy pod Gajrowskimi. Uroczysto¶ciom ma towarzyszyæ wojskowa kompania honorowa.
Ksi±¿nica Podlaska to ostatnia z najwiêkszych instytucji kultury w Bia³ymstoku spo¶ród podleg³ych samorz±dowi podlaskiemu z zarz±dem województwa wywodz±cym siê z Prawa i Sprawiedliwo¶ci oraz Porozumienia, której nie dotknê³a dot±d po ostatnich wyborach samorz±dowych PiS-owska miot³a personalna. Teraz staæ siê tak mo¿e.
Ze Zwi±zku Radzieckiego do Iranu, stamt±d do Indii, na Bliski Wschód i Po³udniowej Afryki. Kilkadziesi±t lat temu polskie dzieci przerzucane by³y z jednego zak±tku globu w drugi, byle tylko mog³y doczekaæ wojny. O ich losach we wtorek (24 listopada) o godz. 17 online opowie Patrycja Leszczyñska z IPN. Prelekcji na Facebooku Ksi±¿nicy Podlaskiej bêdzie mo¿na pos³uchaæ i w kolejnych dniach.
W pa¼dzierniku i listopadzie 1964 roku Bond wraz z dwoma pracownikami attachatu wojskowego ambasady brytyjskiej odwiedza³ województwa bia³ostockie i olsztyñskie aby "penetrowaæ obiekty wojskowe". James Albert Bond.
"Strajki na Bia³ostocczy¼nie wybucha³y spontanicznie. Istotn± rolê w ich organizowaniu odegrali m³odzi robotnicy. W strajkach aktywny udzia³ wziêli tak¿e cz³onkowie PZPR, którzy uto¿samiali siê z postulatami strajkuj±cych za³óg" - pisze w publikacji "Szkice do dziejów podlaskiej Solidarno¶ci" 1980 - 2020" Marek Kietliñski, dyrektor Archiwum Pañstwowego w Bia³ymstoku.
Uroczysto¶ci o pañstwowym charakterze towarzyszyæ bêdê pochówkowi zamordowanego w 1920 r. Polaka i katolika, so³tysa jednej ze wsi w gminie Narewka - zamieszka³ej w zdecydowanej czê¶ci przez prawos³awnych, Bia³orusinów. Zaanga¿owany w nie jest pracownik IPN, mentor nacjonalistów. A Instytut niewygodnych podejrzeñ dotycz±cych so³tysa nie ujawnia.
- Mural upamiêtniaj±cy masowe wywózki na Wschód pokazuje nam, ¿e dzieje Jedwabnego i jego mieszkañców to nie tylko motyw p³on±cej stodo³y - mówi³ szef bia³ostockiego IPN przy okazji ods³oniêcia pierwszego historycznego muralu w tym mie¶cie. Gdzie pamiêæ o zbrodni Polaków dokonanej na ¿ydowskich s±siadach jest coraz zacierana.
Podlaskie. W sobotê (25 lipca) w Zaleszanach rozpoczn± siê uroczysto¶ci zwi±zane z kanonizacj± mêczenników podlaskich, którzy zginêli za wiarê prawos³awn± w 1946 roku z r±k ¿o³nierzy Romualda Rajsa, ps. "Bury".
W niedzielê (19 lipca) w Gibach na Suwalszczy¼nie zostanie upamiêtniona 75. rocznica ob³awy augustowskiej, zwanej "ma³ym Katyniem". Jest ona uznawana za najwiêksz± niewyja¶nion± zbrodniê pope³nion± na Polakach po II wojnie ¶wiatowej.
Najbardziej mnie zabola³o, jak siê dowiedzia³em o rozstrzygniêciu konkursu - nie kryje Andrzej Lechowski, dotychczasowy, wieloletni dyrektor Muzeum Podlaskiego, którego ma zast±piæ by³y naczelnik jednego z wydzia³ów bia³ostockiego IPN.
Stosunek mieszkañców Bia³ostocczyzny do wyborów za PRL-u Tomasz Danilecki bada³ wiele lat. W koñcu powsta³a udokumentowana rzetelnie ksi±¿ka. A teraz znalaz³a siê w szacownym gronie publikacji nominowanych do presti¿owej Nagrody Historycznej "Polityki" za rok 2019, któr± tygodnik przyznaje najlepszym ksi±¿kom o historii Polski.
Waldemar Wilczewski ma najwiêksze szanse, aby zostaæ nowym dyrektorem Muzeum Podlaskiego. Tak wynika z naszych nieoficjalnych informacji. To by³y naczelnik Oddzia³owego Biura Edukacji Publicznej IPN w Bia³ymstoku, a ostatnio zastêpca wójta Turo¶ni Ko¶cielnej.
Bia³ystok. Mieszkañcy bloku, na którym widnieje billboard z wizerunkiem "£upaszki", protestuj± przeciwko jego zawieszeniu i domagaj± siê jego natychmiastowego zdjêcia. "Dzia³alno¶æ majora Zygmunta Edwarda Szendzielarza "£upaszko" po 1945 r. w naszym ¶rodowisku oceniana jest wrêcz jako bandycka" - uzasadnia prezes wspólnoty mieszkaniowej.
W kolumbarium zostan± z³o¿one szcz±tki 400 ofiar z czasów wojny i okresu powojennego, odkryte w trakcie ¶ledztwa i ekshumacji prowadzonych na terenie bia³ostockiego aresztu ¶ledczego przy ulicy Kopernika przez bia³ostocki IPN.
Marsza³ek podlaski z PiS zarzuci³ bia³ostockim radnym klubu KO zbezczeszczenie pamiêci "£upaszki". A szef bia³ostockiego IPN porównywa³ odpowiedzialno¶æ Szendzielarza za zbrodnie na cywilach do odpowiedzialno¶ci za ofiary przewrotu majowego Józefa Pi³sudskiego.
Czy prezes PiS Jaros³aw Kaczyñski ma ¶wiadomo¶æ tego sabota¿u? - takie pytanie zadaje lider Forum Mniejszo¶ci Podlasia, a zarazem zastêpca prezydenta Bia³egostoku Adam Musiuk. Stawia je w czwartek, kiedy maj± byæ ods³oniête w podlaskiej stolicy dwa ogromne billboardy ku czci "£upaszki".
Ogromne banery upamiêtniaj±ce wywo³uj±cego szereg kontrowersji mjr. Zygmunta Szendzielarza "£upaszkê" zawis³y na szczytach niektórych budynków mieszkalnych Bia³egostoku. Za ich pojawieniem siê ma staæ podlaski urz±d marsza³kowski i IPN.
Bia³ostocki o¶rodek TVP ponownie z pe³n± premedytacj± zmanipulowa³ historiê mordu na mieszkañcach bia³oruskich, prawos³awnych wsi Bia³ostocczyzny - a dok³adniej tego, którego w 1946 r. dokonali ¿o³nierze dowodzeni przez Romualda Rajsa "Burego" w Zaleszanach. Do tego znowu w rocznicê tych tragicznych zdarzeñ.
W Zaleszanach na Bia³ostocczy¼nie uczczono pamiêæ ofiar oddzia³u "Burego", w tym zamordowanych kobiet i dzieci. - Mia³o tu miejsce z³o i niestety to z³o bêdzie trwaæ nadal, dopóki oprawca bêdzie uznawany za bohatera narodowego - mówi³, wspominaj±c o "Burym", potomek jednej z pomordowanych rodzin.
Nabo¿eñstwa ¿a³obne zostan± odprawione w Bielsku Podlaskim, Zaleszanach, Kleszczelach, Brañsku, Zaniach i Szpakach w zwi±zku z 74. rocznic± mordów na prawos³awnych, bia³oruskich mieszkañcach wsi Bia³ostocczyzny dokonanych przez ¿o³nierzy "Burego ". Zaplanowano z tej okazji tak¿e m.in. wyk³ady i wystawê.
Postrzegane jako tuba kremlowskiej propagandy stowarzyszenie Kursk odnawia pomnik ofiar "Burego" w Zaleszanach, bo pieniêdzy na jego renowacjê i korektê fa³szywych informacji nie da³ wojewoda z PiS. Protestuj± Obywatele RP. - Pañstwo nas zawiod³o - komentuje jeden z czo³owych dzia³aczy mniejszo¶ci bia³oruskiej w Polsce.
Wieczór ku czci kpt. Romualda Rajsa, ps. "Bury", odpowiedzialnego za zamordowanie 79 cywili narodowo¶ci bia³oruskiej w styczniu i lutym 1946 r., zorganizowali w poniedzia³ek (30 grudnia) Zwi±zek ¯o³nierzy Narodowych Si³ Zbrojnych oraz Duszpasterstwo Tradycji Katolickiej.
Copyright © Wyborcza sp. z o.o.
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)