- Prawos³awie jest ¶ci¶le zwi±zane z ¿yciem Rzeczypospolitej Polskiej. Przez ca³± historiê z oddaniem s³u¿y³o i s³u¿y swojej ojczy¼nie - zaznacza³ w czasie ¶wiêta Przemienienia Pañskiego na Górze Grabarce metropolita warszawski i ca³ej Polski abp Sawa.
Chrze¶cijanie obrz±dku wschodniego rozpoczêli o pó³nocy z soboty na niedzielê (4 - 5 maja) trzydniowe ¦wiêta Wielkanocne.
Znana by³a w ca³ym kraju. Przed domem przy drodze z Orli do Dubicz Cerkiewnych mo¿na by³o zobaczyæ samochody z rejestracjami z najró¿niejszych zak±tków kraju. Wiera Pop³awska przez lata trudni³a siê zamawianiem. Szeptucha z Orli zmar³a 31 stycznia 2024.
Prawos³awni i wierni innych obrz±dków wschodnich (np. grekokatolicy i staroobrzêdowcy) - zgodnie z kalendarzem juliañskim - w sobotê (6 stycznia) zasiadaj± do wigilijnego sto³u. Tradycyjnie ¶wiêta Bo¿ego Narodzenia bêd± oni obchodziæ przez trzy dni.
- Sekularyzacja nak³ada swoj± pieczêæ na wszystko, co Bo¿e. ¦wiat ci±gle pogr±¿a siê w otch³ani grzechu, zanika pojêcie dobra - przestrzegaj± prawos³awni biskupi z okazji zbli¿aj±cych siê ¶wi±t Bo¿ego Narodzenia wed³ug kalendarza juliañskiego.
To bezcenne znalezisko. Dlatego te¿ zapad³a decyzja, ¿e ikonostas z Nowoberezowa przejdzie tzw. konserwacjê interwencyjn±.
Zbudowana w latach 1973-82 cerkiew ¦wiêtej Trójcy w Hajnówce wreszcie zosta³a uznana za zabytek. To wyj±tkowa budowla, w której widoczne s± wp³ywy Le Corbusiera.
Miasto Bia³ystok kontynuuje wydawanie publikacji po¶wiêconych dziedzictwu kulturowemu. Najnowszym wydawnictwem s± "¦wi±tynie w Bia³ymstoku".
Jest wniosek, by do rejestru zabytków wpisaæ hajnowski sobór ¦wiêtej Trójcy. Z³o¿ony zosta³ przez parafiê. Wojewódzka konserwator zabytków Ma³gorzata Dajnowicz ju¿ wcze¶niej mówi³a, ¿e obiekt na to zas³uguje.
Wybory 2023. Minister i podlaski kandydat Prawa i Sprawiedliwo¶ci na pos³a Jacek Sasin przyjecha³ do Supra¶la g³ównie po to, aby wypromowaæ now± kartkê pocztow± z wymy¶lonej przez siebie serii "Zniszczenia wojenne". Przy okazji oznajmi³, ¿e to Niemcy, a nie "¿adni nazi¶ci, narodowi socjali¶ci, hitlerowcy" s± winni zbrodni na narodzie polskim.
Feretron i chor±giew datowane na XVIII wiek zosta³y w³a¶nie uznane za zabytki. Znajduj± siê w cerkwi pod wezwaniem ¦wiêtego Aposto³a Jakuba syna Alfeusza w £osince.
Ju¿ trzy lata mijaj± od zapowiedzi, ¿e sobór Trójcy ¦wiêtej w Hajnówce zostanie zabytkiem. Konserwator wojewódzki zapewnia, ¿e temat nie zosta³ porzucony.
- Popularne has³a takie jak: uwolniæ swoje emocje, uwolniæ swój czas, masz prawo do wolno¶ci, masz prawo do aborcji, masz prawo do eutanazji - te has³a zacieraj± granice miêdzy dobrem a z³em - mo¿na by³o us³yszeæ w homilii z okazji ¶wiêta Przemienienia Pañskiego na ¦wiêtej Górze Grabarce.
Pielgrzymi dotarli na ¦wiêt± Górê Grabarkê w czwartek, 17 sierpnia, kiedy to przypada ¶wiêto Iwierskiej Ikony Matki Bo¿ej. Modlitwa trwa nieprzerwanie, bo dzi¶ i jutro (18-19 sierpnia) obchodzone jest ¶wiêto Przemienienia Pañskiego, a do tego wa¿nego centrum prawos³awia na Podlasiu docieraj± kolejni wierni.
Jurorzy zdecydowali: najpiêkniej za¶piewa³y chóry z Kazachstanu i Bu³garii. Pierwsze nagrody w swoich kategoriach zdoby³y: bu³garski chór ¦wiêtego Aposto³a Karpa diecezji starozagorskiej ze Starej Zagory oraz Chór Pañstwowego Teatru Opery i Baletu "Astana Opera" ze stolicy Kazachstanu Astany. W niedzielê (28 maja) w Bia³ymstoku zakoñczy³ siê Miêdzynarodowy Festiwal Muzyki Cerkiewnej.
Chóry z ró¿nych krajów, m.in. z USA, Kazachstanu, £otwy, Rumunii, Ukrainy, Bu³garii, Mo³dawii i Grecji w dniach 25-28 maja za¶piewaj± na Miêdzynarodowym Festiwalu Muzyki Cerkiewnej w Bia³ymstoku. To znakomita okazja, by pos³uchaæ najpiêkniejszych utworów Cerkwi w wykonaniu interesuj±cych zespo³ów - reprezentantów ró¿nych ¶rodowisk, m.in. ko¶cio³a koptyjskiego czy staroobrzêdowców.
Chrze¶cijanie obrz±dku wschodniego rozpoczêli o pó³nocy z soboty na niedzielê (15-16 kwietnia) trzydniowe ¦wiêta Wielkanocne. Tak¿e do Bia³egostoku trafi³ ¦wiêty Ogieñ z bazyliki Grobu Pañskiego w Jerozolimie. W paschaln± niedzielê w podlaskiej stolicy zorganizowane zosta³o ¶niadanie wielkanocne dla uchod¼ców.
Sobór biskupów polskiej Cerkwi "wyrazi³ ubolewanie z powodu podzia³u ¶wiatowego Prawos³awia, nasilonego aktualn± sytuacj± cerkiewn± w Ukrainie". Poinformowa³a o tym kancelaria prawos³awnego metropolity warszawskiego i ca³ej Polski abp. Sawy, który kilka dni wcze¶niej stan±³ w obronie mnichów zwi±zanych z patriarchatem moskiewskim.
85-letni prawos³awny metropolita warszawski i ca³ej Polski arcybiskup Sawa trafi³ do szpitala. Poinformowa³a o tym kancelaria metropolity w oficjalnym komunikacie na swojej stronie internetowej.
Za "naruszenie dyscypliny cerkiewnej" Patryk Panasiuk zosta³ pozbawiony przez ordynariusza prawos³awnej diecezji bia³ostocko-gdañskiej abp. Jakuba prawa do noszenia sutanny przy sprawowaniu przez niego lektorskich czynno¶ci w czasie nabo¿eñstw. Panasiuk to prezes fundacji korzystaj±cej z dotacji ministra Czarnka i ekspert w Ministerstwie Obrony.
- Potêpia³em i potêpiam zbrodnicz± inwazjê Federacji Rosyjskiej na niepodleg³± Ukrainê - przypomina zwierzchnik Cerkwi prawos³awnej w Polsce metropolita Sawa. I "wyra¿a ¿al" w zwi±zku z "wywo³aniem zamieszania medialnego" po tym, jak wystosowa³ list do patriarchy Cyryla.
Metropolita warszawski i ca³ej Polski abp Sawa wystosowa³ do popieraj±cego wojnê w Ukrainie patriarchy Moskwy i Wszechrusi Cyryla I list z okazji 14. rocznicy jego intronizacji. Napisa³: "Wrogowi wiary nie podoba siê stabilno¶æ Cerkwi, stara siê j± zburzyæ. To, co wydarzy³o siê w Ukrainie, ¶wiadczy o tym naocznie".
Prawos³awni i wierni innych obrz±dków wschodnich (np. grekokatolicy i staroobrzêdowcy) - zgodnie z kalendarzem juliañskim - w pi±tek (6 stycznia) zasi±d± do wigilijnego sto³u. Tradycyjnie ¶wiêta Bo¿ego Narodzenia bêd± obchodziæ przez trzy dni.
O trzy kolejne punkty wyd³u¿ony zosta³ szlak nowo¿ytnych ¶wi±tyñ prawos³awnych w Bia³ymstoku. To cerkwie na Nowym Mie¶cie, Starosielcach i Dojlidach. Oznakowano je tablicami informacyjnymi stoj±cymi przed g³ównymi wej¶ciami. Szlak cieszy siê sporym zainteresowaniem.
- Niestety, ale coraz czê¶ciej jeste¶my ¶wiadkami powierzchownego ¶wiêtowania, a to ju¿ blisko, by ¦wiêto Narodzenia Jezusa Chrystusa nazwaæ "sezonem ¶wi±t", jak ma to miejsce w niektórych krajach - przestrzega w orêdziu z okazji zbli¿aj±cych siê ¶wi±t Bo¿ego Narodzenia w obrz±dku wschodnim abp Jakub, prawos³awny ordynariusz diecezji bia³ostocko-gdañskiej.
- Narody zbroj± siê i ¿yj± w niepewno¶ci jutra, naruszany jest porz±dek moralny, spo³eczny, a pycha prowadzi ¶wiat na skraj przepa¶ci. Prawos³awn± rodzinê nale¿y dzisiaj uchroniæ przed zgubnym wp³ywem ze¶wiecczenia, rozlu¼nienia obyczajów, przed zwulgaryzowaniem mi³o¶ci i sp³yceniem warto¶ci duchowych - pisz± w li¶cie do wiernych i duchowieñstwa przed ¶wiêtami Bo¿ego Narodzenia biskupi Cerkwi prawos³awnej w Polsce.
G³ówny Urz±d Statystyczny w najnowszym raporcie dotycz±cym liczebno¶ci wiernych w Ko¶cio³ach w Polsce potwierdza, ¿e wiernych Cerkwi prawos³awnej jest zdecydowanie wiêcej, ni¿ podawano po spisie powszechnym z 2011. Okaza³o siê - podobnie jak to szacowali hierarchowie Cerkwi - ¿e prawos³awnych jest ponad pó³ miliona, a nie ponad 156 tys.
Najpiêkniejsze utwory, ¶piewane przez znakomite chóry z Polski, Europy, Azji i Afryki, od ¶rody do niedzieli (21-25 wrze¶nia) rozbrzmiewaæ bêd± w Bia³ymstoku i regionie. Tegoroczny Miêdzynarodowy Festiwal Muzyki Cerkiewnej w ¶rodowy wieczór w filharmonii inauguruje Chór Filharmonii Czêstochowskiej "Collegium Cantorum". Na festiwalu wyst±pi 13 chórów, w pi±tek i sobotê (23-24 wrze¶nia) na konkursowe przes³uchania - wstêp wolny.
Kameralny chór Acollada z Rygi na £otwie zdoby³ Grand Prix Miêdzynarodowego Festiwalu "Hajnowskie Dni Muzyki Cerkiewnej 22". Festiwal, który zakoñczy³ siê w soborze ¶w. Trójcy w Hajnówce, by³ w tym roku szczególn± edycj±.
Z mniejsz± liczb± zespo³ów, bez chórów z Ukrainy, a tak¿e Bia³orusi i Rosji. Ale siê odbêdzie i znów na kilka dni zabierze s³uchaczy w przestrzeñ ¶piewanej modlitwy i piêkna ludzkiego g³osu. Festiwal "Hajnowskie Dni Muzyki Cerkiewnej" rozpoczyna siê w poniedzia³ek (12 wrze¶nia) o 18 w Soborze ¶w. Trójcy w Hajnówce koncertem inauguracyjnym. I on, i przes³uchania koncertowe (15-16 wrze¶nia) bêd± transmitowane na ¿ywo.
O trzy kolejne punkty wyd³u¿y siê szlak promuj±cy bia³ostockie cerkwie. Które ¶wi±tynie prawos³awne zostan± tym razem opisane?
Piêkna a¿urowa snycerka, bogata ornamentyka, wykonana przez artystów 400 lat temu. Muzeum Ikon w Supra¶lu kupi³o do swych zbiorów XVII-wieczne Rajskie Wrota, g³ówne drzwi ikonostasu. To pierwsze Rajskie Wrota w kolekcji supraskiego muzeum. Nim trafi± do konserwacji, mo¿na je podziwiaæ do 19 czerwca.
Wojna w Ukrainie. Z okazji ¦wi±t Wielkanocnych, które bêd± obchodzone przez wiernych Cerkwi prawos³awnej w najbli¿sz± niedzielê (24 kwietnia), sobór biskupów Polskiego Autokefalicznego Ko¶cio³a Prawos³awnego w li¶cie paschalnym ¿yczy uchod¼com z Ukrainy, aby "zmartwychwsta³y Chrystus uleczy³ rany i ból serc, pokona³ nienawi¶æ i z³o i darowa³ upragniony pokój".
Wierni Cerkwi prawos³awnej w niedzielê (17 kwietnia) ¶wiêtuj± Niedzielê Palmow±. Zbieg³a siê ona w tym roku ze ¶wiêtem Wielkiejnocy w Ko¶ciele katolickim.
W £om¿y prawos³awne nabo¿eñstwa bêd± sprawowane w rzymskokatolickim ko¶ciele. To wynik ustaleñ duchownych prawos³awnej diecezji bia³ostocko-gdañskiej i ³om¿yñskiego Ko¶cio³a rzymskokatolickiego. Ma to zwi±zek z potrzeb± sprawowania pos³ugi w obrz±dku prawos³awnym osiad³ym tu uchod¼com i uchod¼czyniom z Ukrainy.
Wojna w Ukrainie. Sobór biskupów polskiej Cerkwi wystosowa³ wezwanie do w³adz Federacji Rosyjskiej o zaprzestanie dzia³añ wojennych w Ukrainie. Postrzega je jako "niegodziwe i niepojête".
"Sprzeciwiam siê stanowczo i potêpiam inwazjê wojsk Federacji Rosyjskiej na Ukrainê. Jednoczê siê z Narodem Ukrainy w cierpieniu i modlitwie o jak najszybsze zakoñczenie dzia³añ wojennych w tym Pañstwie" - napisa³ w o¶wiadczeniu arcybiskup Jerzy, zwierzchnik prawos³awnej diecezji wroc³awskiej i szczeciñskiej, prawos³awny ordynariusz Wojska Polskiego, rektor Chrze¶cijañskiej Akademii Teologicznej.
- Zwracam siê w imieniu Polskiego Ko¶cio³a Prawos³awnego z pro¶b± o podniesienie swojego patriarszego g³osu, aby wojna maj±ca miejsce na Ukrainie, prowadzona przez Armiê Rosyjsk±, zosta³a przerwana - napisa³ do patriarchy moskiewskiego Cyryla prawos³awny metropolita warszawski i ca³ej Polski - abp Sawa. To pierwszy tak zdecydowany g³os zwierzchnika polskiej Cerkwi w sprawie wojny na Ukrainie od czasu jej wybuchu, 24 lutego.
Wojna na Ukrainie. O "usilne modlitwy" za pokój na Ukrainie zaapelowa³ do wiernych ordynariusz prawos³awnej diecezji bia³ostocko-gdañskiej abp Jakub. Zdecydowa³, ¿e w czasie liturgii w cerkwiach modlitwy do³±czone zosta³y do "ektenii usilnej", zawieraj±cej pro¶by wiernych i ca³ego Ko¶cio³a skierowane do Boga.
Ju¿ tradycyjnie tegoroczny Marsz Pamiêci ¯o³nierzy Wyklêtych w Hajnówce ¶rodowisk nacjonalistycznych poprzedzi³a poruszaj±ca uroczysto¶æ przygotowana przez grupê tutejszych mieszkañców i szerzej Bia³ostocczyzny pod has³em "Wieczna Pamiêæ".
Copyright © Wyborcza sp. z o.o.
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)