Piêkna a¿urowa snycerka, bogata ornamentyka, wykonana przez artystów 400 lat temu. Muzeum Ikon w Supra¶lu kupi³o do swych zbiorów XVII-wieczne Rajskie Wrota, g³ówne drzwi ikonostasu. To pierwsze Rajskie Wrota w kolekcji supraskiego muzeum. Nim trafi± do konserwacji, mo¿na je podziwiaæ do 19 czerwca.
Dwa miesi±ce temu ekipa Pogranicza w dawnej jesziwie w Sejnach wraz z ukraiñskimi go¶æmi otworzy³a ¶wietlicê, "Zustricz-Dom Spotkañ". Tu uchod¼cy z Ukrainy siê spotykaj±, dziel± do¶wiadczeniem, spokojem, tym, co potrafi±. A w sobotê (18 czerwca) o 17 otwieraj± wystawê "G³osy".
Przy Skwerze Armii Krajowej w Bia³ymstoku stanê³o kilkana¶cie plansz z fotografiami Mariana Fuksa, fotografa i filmowca nazywanego "królem fotoreporterów polskich".
Co roku w czerwcu obchodzone s± Dni Miasta Bia³egostoku. Nie inaczej bêdzie w bie¿±cym. ¦wiêtujemy w dniach 24-26 czerwca. W programie koncerty, wystawy, spektakle i potañcówka. Znamy te¿ laureatów nagrody artystycznej.
A gdyby tak umiejscowiæ Szekspirowski dramat w czasie pandemii? Polskiemu Teatrowi Tañca i kolektywowi bodytalk z Münster uda³o siê to nadzwyczajnie. Pandemiczn± wariacjê na temat "Romea i Julii" wytañczyli mistrzowsko, nadali jej wspó³czesny, uniwersalny sznyt, stworzyli widowisko ol¶niewaj±ce wizualnie, niezwykle zmys³owe i jednocze¶nie mówi±ce o krucho¶ci ¿ycia.
Ukraiñska artystka Kateryna Lysovenko wraz z dzieæmi musia³a opu¶ciæ Kijów i uciekaæ przed rosyjsk± inwazj±. Ale nie przesta³a pracowaæ, malowaæ, zapisywaæ, dokumentowaæ. I wskrzeszaæ, choæ symbolicznie, to, co zosta³o zniszczone. Prace artystki, które uda³o siê jej stworzyæ przez ostatnie trzy miesi±ce, Galeria Arsena³ poka¿e na wystawie pt. "Ogród cmentarny". Wernisa¿ - w pi±tek (27 maja) o godz. 18, oprowadzanie kuratorsko-autorskie - w sobotê (28 maja).
- Rodzice z dzieæmi, starsza kobieta o lasce. Otoczeni kordonem funkcjonariuszy z karabinami. I to wszystko, ¿eby chroniæ nas przed t± zmarzniêt± grupk±? - fotoreporterzy opowiadaj± o kulisach swojej pracy na polsko-bia³oruskim pograniczu, w dobie kryzysu humanitarnego.
Czarnoskóry Polak szuka ojca i nie radzi sobie z ¿yciem. Ma³y Julek nie radzi sobie z pani± Czesi± z przedszkola, i z ¿yciem za chwilê te¿. Oto dwaj ró¿ni bohaterowie, dwie ró¿ne kameralne historie opowiadane ze sceny, ¶wietnie zagrane i budz±ce sporo emocji. Dni Sztuki Wspó³czesnej, które zaczê³y siê w³a¶nie w Bia³ymstoku, nie szczêdz± mocnych historii, a to dopiero pocz±tek.
To bêdzie dobra okazja, by zobaczyæ na ¿ywo zabytkowe pojazdy. Pojawi± siê we wtorek (24 maja) na Dojlidach.
To bêdzie mocny tydzieñ. Pe³en sprzeciwu wobec niesprawiedliwo¶ci i z³a - wykrzyczanego, wyra¿onego spektaklem, performance'em, fotografi±. W dniach 23-29 maja w Bia³ymstoku Dni Sztuki Wspó³czesnej opowiedz± o trudnym czasie, w jakim jeste¶my: gdy ³amane s± prawa cz³owieka w lasach na granicy i w Bia³orusi, trwa wojna w Ukrainie, kryzys humanitarny i klimatyczny. Organizatorzy oddaj± g³os artystom z Bia³orusi, Ukrainy, Polski.
Jedna z najpiêkniejszych w Bia³ymstoku - ulica Jana Kiliñskiego po raz kolejny ma swoje ¶wiêto. W tym roku organizatorzy postanowili obchodziæ je w stylu lat 70. XX wieku. I jak zapowiadaj± w najbli¿sz± niedzielê (22 maja) na mieszkañców bêdzie czekaæ mnóstwo atrakcji.
Noc Muzeów 2022 Bia³ystok i region. To ju¿ wiemy od lat: taka noc zdarza siê raz w roku. Specjalny wieczór i kawa³ek nocy, kiedy to w³óczyæ siê po muzeach, galeriach i innych przybytkach mo¿na za darmo po zwyczajowych godzinach pracy. Taka noc w³a¶nie nadchodzi - w sobotê (14 maja). W Bia³ymstoku i okolicach dziaæ siê bêdzie sporo, warto zaplanowaæ sobie trasê.
Zwyczajne potrafi zmieniæ w niezwyczajne. Okiem fotografa dostrzec co¶, na co reszta w ogóle nie zwróci uwagi, albo uzna, ¿e zainteresowania nie jest warte. Czasem te¿ jaki¶ detal uchwyci aparatem tak, ¿e ogl±daj±cy ma z³udzenie, jakby ogl±da³ obraz niderlandzkiego malarza. Wernisa¿ wystawy fotografii Bartka Warzechy "Rdza" - w pi±tek (13 maja) o godz. 18 w Galerii im. Sleñdziñskich (ul. Wiktorii 5).
Wyj±tkowe projekty w wyj±tkowym miejscu. 1 maja - ba¶nie z Sejneñszczyzny, a 2 maja - wielog³osowe pie¶ni z Polesia zabrzmi± w synagodze i dawnej jesziwie w Sejnach. To szczególne wydarzenia - ba¶nie napisa³a wspó³twórczyni Pogranicza Ma³gorzata Sporek-Czy¿ewska wraz z sejneñsk± m³odzie¿±, pie¶ni za¶piewa zespó³ Z Lasu, wspó³tworzony m.in. przez znane promotorki dawnych pie¶ni, jak Maniucha Bikont, Julita Charytoniuk czy Jagna Knittel.
Czerwona szarfa przeciêta - i tak oto nasta³ nowy rozdzia³ w historii dawnej zbrojowni i w historii Galerii im. Sleñdziñskich. W sobotê (30 kwietnia) w zabytkowym budynku na Rynku Ko¶ciuszki po dawnym Archiwum Pañstwowym rozpoczê³a dzia³alno¶æ nowa siedziba tej jednej z miejskich galerii. Dzie³a wileñskiego rodu Sleñdziñskich zyska³y tu now± aran¿acjê, wiêcej przestrzeni i ¶wiat³a. Ale ogl±daæ je mo¿na dopiero po majówce.
Galeria im. Sleñdziñskich w sobotê (30 kwietnia) zacznie zupe³nie nowy rozdzia³ swej historii. Po przenosinach kolekcji z ul. Waryñskiego 24a - otwiera now± siedzibê w budynku po dawnym Archiwum Pañstwowym na Rynku Ko¶ciuszki 4. Od 4 maja zwiedzaj±cy bêd± mogli ogl±daæ now± wystawê sta³±, po¶wiêcon± patronom galerii - rodowi artystów wileñskich.
Sukienka i s³onecznik w dziurach od kul. Czo³g wisz±cy nad blokowiskiem. Putin z rozdêt± g³ow± w kszta³cie sedesu. To, co znamy z wojennych kadrów i doniesieñ o rosyjskiej inwazji - grupa ukraiñskich rysowników przeku³a w symbol. I swoimi przejmuj±cymi plakatami dzieli siê z innymi. Czê¶æ prac na wielkogabarytowych stela¿ach ogl±daæ mo¿na przed kinem Forum.
Po wybuchu wojny w Ukrainie ukraiñskie artystki dziêki O¶rodkowi Pogranicze otrzyma³y schronienie i mo¿liwo¶æ rezydencji artystycznej w Sejnach, Krasnogrudzie i Narewce. A dzi¶ dziel± siê swoj± twórczo¶ci± z nami. W pi±tek (22 kwietnia) o 17 w Bia³ej Synagodze w Sejnach odbêdzie siê wernisa¿ i spotkanie z artystkami z Ukrainy pt. "Pogranicza". Zobaczymy prace powsta³e podczas rezydencji.
"¯adnej przemocy!" - 44 lata temu te s³owa w p³omiennej przemowie wypowiedzia³a jedna z najbardziej kochanych przez dzieci pisarek - Astrid Lindgren, odbieraj±c Pokojow± Nagrodê Ksiêgarzy Niemieckich. Teraz jej motto powraca w wystawie pod takim samym tytu³em, jaka zostanie otwarta w czwartek (21 kwietnia) o 18 w Centrum im. Zamenhofa. To plansze z cytatami z mowy Lindgren i wspania³e akwarele Stiny Wirsen.
"Barwy podstawowe" to tytu³ wystawy fotografii Gosi ¯uk, na jak± od czwartku (14 kwietnia) zaprasza Bia³ostocki O¶rodek Kultury. Tego dnia o godz. 18 w kinie Forum odbêdzie siê wernisa¿, a o 18.40 w kawiarni Fama rozpocznie siê spotkanie z autork± wystawy.
Mamy szczególny czas - czas wojny i uchod¼czego kryzysu. Tote¿ i ¶wi±teczne pisanki dla wielu zyskuj± inny wymiar. Byæ mo¿e nakre¶l± na nich gniew, rozpacz, wojnê? Galeria Arsena³ zaprasza w czwartek (14 kwietnia) na warsztaty "Pysanky Oporu". A zaproszenie kieruje g³ównie do osób do¶wiadczaj±cych agresji wojennej, przekraczaj±cych granicê ukraiñsk± i bia³orusk±, tych, którzy znale¼li siê w Polsce w kryzysie uchod¼czym.
Czas mamy szczególny, wiêc i ta rozmowa bêdzie zapewne szczególna. Przera¿aj±cy obraz wojny w Ukrainie, mrok w totalitarnej Bia³orusi, kryzys humanitarny na granicy polsko-bia³oruskiej, na której uchod¼cy traktowani s± barbarzyñsko równie¿ przez reprezentantów pañstwa polskiego. W ¶rodê (6 kwietnia) o godz. 18 w Galerii Arsena³ o tym wszystkim, o kryzysie, sztuce, emocjach rozmawiaæ bêd± artystki z Ukrainy, Bia³orusi i Polski.
150 lat temu taki elegancki kosztowny mebelek zabierali ze sob± zamo¿niejsi podró¿ni. Kry³ papier, pióra, ka³amarz, stoliczek. Dzi¶, by napisaæ list, wystarczy telefon mieszcz±cy siê w kieszeni, kiedy¶ to by³a ca³a celebracja. Wspomnieniem epoki, w której czas p³yn±³ inaczej, jest sekretarzyk podró¿ny z XIX w. W kwietniu prezentowany jest na indywidualnej ekspozycji w Muzeum Podlaskim jako Zabytek Miesi±ca.
- To czarny czas dla Bia³orusi. Czas ciszy. Niezale¿ne instytucje s± zamkniête, ludzie siedz± w wiêzieniach. Ale my: kuratorzy, arty¶ci - próbujemy pracowaæ, staramy siê, by nasz g³os by³ s³yszalny - mówi± kuratorki Anna Karpenko i Sophia Sadovskaya. Ten bia³oruski g³os wybrzmiewa w³a¶nie w bia³ostockiej Galerii Arsena³ na otwartej 1 kwietnia wystawie "Gdy s³oñce jest nisko - cienie s± d³ugie". W sobotê (2 kwietnia) o 11 oprowadz± po niej arty¶ci i kuratorki.
Schodki prowadz±ce donik±d, skrzynka pocztowa po¶rodku niczego, kwiatki na grzbiecie krokodyla, kraty na balkonach niczym wycinanka, albo.. oczy. Takie detale, urokliwe dziwactwa, resztki minionego, ale i absurdy nowego - uwa¿ny przechodzieñ znale¼æ mo¿e na bia³ostockich osiedlach. Teraz, wy³uskane z miejskiej przestrzeni, w kinie Forum uk³adaj± siê w wystawê "Osiedlownik", otwieraj±c± festiwal Underground/Independent.
Prace i dzia³ania ponad 20 artystów z³o¿± siê na wystawê pt. "Gdy s³oñce jest nisko - cienie s± d³ugie", która zostanie otwarta w pi±tek (1 kwietnia) o godz. 18 w bia³ostockiej Galerii Arsena³. To przekrojowa prezentacja sztuki bia³oruskiej, jej historycznego i wspó³czesnego kontekstu, zawi³ych powi±zañ na linii: cz³owiek, re¿im, sztuka, historia.
Wystarczy na³o¿yæ specjalne okulary VR, by znale¼æ siê w ¶rodku apokaliptycznych wizji Zdzis³awa Beksiñskiego - niemal wewn±trz obrazu. Mo¿na te¿ obejrzeæ jego prace w 3D, pos³uchaæ nagranych archiwalnych wypowiedzi artysty, obejrzeæ najs³ynniejsze fotografie i fotomonta¿e. Podlaski Instytut Kultury od pi±tku (25 marca) zaprasza do Spodków na wystawê multimedialn± podró¿ "Beksiñski Multimedia Exhibition".
"Linia na mapie. Kulturowe w±tki pogranicza polsko-litewskiego" to najnowsza wystawa Grzegorza Jarmocewicza. Wernisa¿ w pi±tek (18 marca) o godz. 17 w Galerii im. Sleñdziñskich przy ul. Wiktorii w Bia³ymstoku.
Piêknie zdobiony talerz, ¶piewnik, haftowany rêcznik - m.in. takie pami±tki trafi³y w³a¶nie do Muzeum Pamiêci Sybiru. O tyle cenne, ¿e nale¿a³y do Polaków deportowanych jeszcze przed g³ównymi wywózkami w latach 40. A wywiezionych kilka lat wcze¶niej - w latach 30., m.in. z terenu sowieckiej Ukrainy. Pami±tki przekaza³ Zwi±zek Polaków w Kazachstanie, z którym Muzeum Pamiêci Sybiru nawi±za³o wspó³pracê.
Spódnica Gra¿yny Hase, zaproszenie na strajk z roku 1980, przepustki do kombinatu, archiwalne fotografie, projekty tkanin, kawa³ki materia³ów, strzêpki przêdzy - z takich drobiazgów utkana jest wystawa "Fasty moje ¿ycie".
Centrum im. Ludwika Zamenhofa w Bia³ymstoku zaprasza w pi±tek (18 lutego) na niezwyk³±, poruszaj±c± opowie¶æ o przetrwaniu. Wystawa Esther Nisenthal Krinitz to seria 36 patchworków po¶wiêconych wojennej traumie.
Na chwilê przed walentynkami, w weekend (12-13 lutego) stadion przy S³onecznej wype³ni siê czekoladowymi i kawowymi aromatami. Ulokuj± siê tam lokalne kawiarnie i palarnie z ca³ego kraju. Okazja? Festiwal kawy i czekolady. Ale herbaty te¿ nie zabraknie, a tak¿e s³odko¶ci.
Zdzis³aw Beksiñski, znany z apokaliptycznych hipnotyzuj±cych obrazów, by³ te¿ znakomitym fotografikiem. Jako jeden z pierwszych polskich artystów w latach 90. tworzy³ komputerowe fotomonta¿e. I to w³a¶nie mniej znane oblicze jego twórczo¶ci od pi±tku (11 lutego) ogl±daæ mo¿na bêdzie w Muzeum Podlaskim. Wernisa¿ w Ratuszu - godz. 18.
Ogromu niezwyk³ych fantazyjnych warstw, feerii barw i struktur nie dostrze¿emy go³ym okiem. Ale dziêki powiêkszeniom i specjalnym technikom fotograficznym - ju¿ tak. W tajemnicze rewiry barwnego mikrokosmosu zaprasza Marek Mi¶, suwalski fotograf. Jego wystawa "Podró¿ przez mikro¶wiaty" zostanie otwarta w czwartek (3 lutego) o 18.30 w foyer kina Forum.
Na kilkaset wydarzeñ: festiwali, wystaw, koncertów w ci±gu najbli¿szego roku zaprasza Kowno, miasto partnerskie Bia³egostoku. W 2022 roku to Europejska Stolica Kultury. W sobotê (22 stycznia) kulminacyjnym punktem ceremonii otwarcia bêdzie multimedialne widowisko "Confusion". W sobotê w Kownie spotkaæ te¿ mo¿na Orkiestrê Klezmersk± z Sejn, zaproszon± do programu Kaunas ESK 2022.
44 dzie³a na 44 plakatach, zinterpretowane przez 11 grafików. Nietypow± wystawê - "Elementarz Polskiej Kultury" - otwiera w pi±tek (21 stycznia) o 18 Centrum im. Zamenhofa (Warszawska 19). Wystawa to barwny miks, rozpiêta na stela¿ach swoista mapa kultury ostatniego stulecia, graficzny kola¿.
Têdy wbiega³a niegdy¶ s³u¿ba, tu toczy³o siê mniej reprezentacyjne ¿ycie, tu - w przeciwieñstwie do fasad frontowych - dominowa³a prostota, skromno¶æ i modernistyczny utylitaryzm. O tym, jak interesuj±ce mog± byæ tylne czê¶ci budynków, opowiada wystawa fotografii, któr± od czwartku (20 stycznia) ogl±daæ mo¿na na Wydziale Architektury Politechniki Bia³ostockiej: "Nowoczesno¶æ tylnych elewacji. Foto-esej".
Nie mog± jechaæ dalej, nie mog± wróciæ. Czekaj±. W poczuciu zawieszenia, pustce i smutku. Do syryjskich uchod¼ców, na innej granicy, w dalekim tureckim miasteczku, dotar³a Agnieszka Pilecka. Podzielili siê z ni± swoimi historiami, pozwolili zrobiæ zdjêcia. Od niedzieli (23 stycznia) mo¿na bêdzie je ogl±daæ na wystawie w Galerii im. Sleñdziñskich przy ul. Wiktorii 5.
Powtórzenia motywów, odbicia odbiæ, ale tworz±ce zupe³nie odrêbne byty. Wszystkie ³±czy s³owo "doppelganger" - czyli sobowtór, a dos³ownie "podwójny wêdrowiec". To te¿ tytu³ cyklu obrazów znakomitej nagradzanej litewskiej artystki Kristiny Ali¹auskait. Wernisa¿ - 14 stycznia w Galerii im. Sleñdziñskich przy ul. Legionowej 2.
Z ty³u kordon policji, przed nim skonsternowany mê¿czyzna w aucie, nad nim t³um... Ten groteskowy, nieoczywisty kadr to jeden z wielu tysiêcy zrobionych pod koniec 2020 roku podczas protestów przeciw orzeczeniu Trybuna³u Konstytucyjnego w sprawie aborcji. Adam Lach, fotografuj±c mê¿czyznê, który utkn±³ miêdzy policj± a protestuj±cymi, nie spodziewa³ siê zapewne, ¿e rok pó¼niej za fotografiê otrzyma Grand Press Photo.
Copyright © Wyborcza sp. z o.o.
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
