Zwracamy siê do Pana z pro¶b±, a w³a¶ciwie b³aganiem o pomoc - napisali mieszkañcy i w³a¶ciciele nieruchomo¶ci we wsiach Bohoniki i Bobrowniki do prezydenta Andrzeja Dudy. Chc± ocaliæ swoje dziedzictwo przed ekspansj± biznesu - przed zasypaniem ha³dami ¿wiru i rozjechaniem przez towarowe poci±gi.
"Niby zwyciêski Chrobry wzmacniasz pañstwo nasze,/Ty, który od nowa polsk± godno¶æ wskrzeszasz,/Jak orze³ ponad ska³± wzlatujesz i zawsze,/To Ty masz racjê, Ty na pomoc spieszysz" - tak zaczyna siê oda ku czci Jaros³awa Kaczyñskiego napisana przez by³ego imama gminy muzu³mañskiej w Gdañsku, znanego dzia³acza spo³eczno¶ci tatarskiej w Polsce Selima Chazbijewicza.
"Bia³ystok. Brama na Wschód" - takie has³o towarzyszy nowym dzia³aniom Regionalnego O¶rodka Debaty Miêdzynarodowej w Bia³ymstoku. Dot±d o¶rodek ten by³ prowadzony przez bia³ostock± Fundacjê Rozwoju Demokracji Lokalnej, a wszystkie takie w Polsce by³y "dzieckiem" by³ego szefa MSZ Rados³awa Sikorskiego. Teraz jest w rêkach Stowarzyszenia Edukacji i Dialogu Fontis et Futura, której cz³onkowie zbli¿eni s± do PiS.
W Kruszynianach odby³o siê ¶wiêto Sabantuj, a Tatarzy ju¿ planuj± kolejne wydarzenie, po¶wiêcone pielêgnowaniu ich tradycji, historii, kultury. Tym razem jednak - w o wiele powa¿niejszej formie. Jeszcze w sierpniu w bia³ostockim skansenie spotkaj± siê naukowcy z ró¿nych krajów, by dyskutowaæ o tatarskich miejscach pamiêci.
Setki turystów ju¿ nie tylko z Podlasia, ale i ca³ej Polski, a nawet z zagranicy wybra³o siê w ten weekend do niewielkiej wsi Kruszyniany na 10. Sabantuj, czyli ¦wiêto P³uga. Ciekawi ich kultura podlaskich Tatarów, któr± najlepiej promuje kuchnia i serdeczno¶æ tej spo³eczno¶ci.
W sobotê (06.08) do Kruszynian warto wybraæ siê na 10. ju¿ ¶wiêto Sabantuj pod has³em "Tatarzy w Polsce i dla Polski" oraz V Ogólnopolski Festiwal Kuchni Tatarskiej. Od po³udnia czeka tam mnóstwo pyszno¶ci, pokaz kulinarny mistrzów kuchni w oparciu o tatarskie przepisy, wystêpy zespo³ów, rekonstrukcja bitwy pod Chocimiem, a wieczorem ognisko i tatarska dyskoteka.
W Kruszynianach trwaj± przygotowania do jubileuszowego, bo 10. ¶wiêta Sabantuj, tym razem pod has³em "Tatarzy w Polsce i dla Polski". Imprezie tej towarzyszy tak¿e V Ogólnopolski Festiwal Kuchni Tatarskiej.
23 zawodników ³ucznictwa konnego zmaga siê w trzech konkurencjach - polskiej, wêgierskiej i koreañskiej, tu¿ obok zobaczyæ mo¿na popisy zwinno¶ci szwadronu kawalerii. Na scenie przejmuj±co ¶piewa³a o têsknocie za Krymem Karolina Cicha, a tañce z tradycji wesela tatarskiego zaprezentowa³ Buñczuk. Smakosze mogli przygl±daæ siê, jak zrobiæ prawdziwe tatarskie ko³duny. Tak malowniczo mo¿e byæ tylko na Festiwalu Kultury Tatarskiej i towarzysz±cych mu Zawodach £ucznictwa Konnego Tatarów Polskich, które trwaj± jeszcze do niedzieli.
W skansenie rozegrano ju¿ w pi±tek (22.07) pierwsz± konkurencjê w ramach zawodów w ³ucznictwie konnym Tatarów polskich. Startuje 23 zawodników z Polski i Szwajcarii. Ich zmagania mo¿na podziwiaæ tak¿e w sobotê i niedzielê. Dodatkowo - bêdzie moc atrakcji zapewnionych przez organizatorów Festiwalu Kultury Tatarskiej, np. recital Karoliny Cichej.
O festiwalu dla ka¿dego: dla mi³o¶ników orientu, pasjonatów koni i ³ucznictwa, dla ca³ych rodzin chc±cych spêdziæ pe³en wra¿eñ dzieñ na ³onie natury. I o tym, ¿e nie jest ³atwo kultywowaæ swoje tradycje w kraju, gdzie powszechnie uwa¿a siê, ¿e prawdziwym Polakiem mo¿e byæ w³±cznie katolik - opowiada Jan Adamowicz, prezes Zwi±zku Tatarów Rzeczypospolitej Polskiej.
Polscy ³ucznicy w himalajskich plenerach, na planie bollywoodzkiego romansu... Sportowcy z Polski zachwycili filmowców z Bollywood i zagrali legendarnych wojowników z królewskiego rodu... Nasi ³ucznicy konni osi±gnêli taki stopieñ maestrii, ¿e upomnia³o siê o nich Bollywood...
Nie tylko pogoda przypomina nam dzi¶ o zbli¿aj±cych siê wakacjach. W Galerii Jurowieckiej t³oczno od biur podró¿y, hoteli, pensjonatów i organizatorów kolonii i obozów. A to tylko czê¶æ tego, co zaoferowali bia³ostoczanom organizatorzy Podlaskich Targów Turystycznych. Impreza odbywa siê pod has³em ?Bezpieczne wakacje?.
Rozp³ywaj±cej siê w ustach czeczeñskiej cha³wy z miodem i makaronikami z ciasta czy wy¶mienitego, wykwintnego tatarskiego p³owu mo¿na by³o spróbowaæ podczas zorganizowanego po raz trzeci w bia³ostockim o¶rodku dla uchod¼ców dnia otwartego. Przez trzy godziny zajrzeæ móg³ tam ka¿dy.
- Druhu, kiedy zbiórka? - dzwoni± z dru¿yny, doczekaæ siê nie mog±, kiedy wróci ze zwolnienia. - Druhu, przecie¿ trzeba ustaliæ warty przy Grobie Pañskim. - Prawda, trzeba. No kto ma to ustaliæ, jak nie muzu³manin? - ¶mieje siê Dariusz Szehidewicz.
Nawet 240 tys. brojlerów mo¿e byæ w przysz³o¶ci hodowanych na fermie, o budowê której w³a¶nie stara siê inwestor w okolicach Kruszynian. Mieszkañcy, którzy obawiaj± siê przykrych zapachów, podnosz± argument, ¿e to wie¶ wyj±tkowa, bo zabytkowa, na obszarze Natura 2000, zamieszkiwana przez podlaskich Tatarów. Taka inwestycja mo¿e odstraszyæ turystów.
W czwartek prezydent RP odwiedzi³ muzu³mañsk± gminê w Bohonikach. Dziêkuj±c Tatarom za wielosetletni± s³u¿bê Rzeczpospolitej, wyrazi³ nadziejê, ¿e uchod¼cy przybywaj±cy do Polski odnajd± siê w niej w³a¶nie tak jak Tatarzy - szanuj±c jej obyczaje i tradycjê, kultywuj±c równocze¶nie obyczaje i tradycje w³asne.
Nie mo¿na wrzuciæ ludzi do jednego worka z napisem "muzu³manie", a w domy¶le "= terroryzm". Dlatego fundacja Przestrzeñ Wspólna zaprasza na przegl±d filmowy i dyskusje o wielu obliczach ¶wiata islamu, o ¿yciu zwyczajnych muzu³manek i muzu³manów. Bêdzie te¿ czas na poruszanie tematów trudnych.
W okresie II wojny ¶wiatowej niemal ka¿de miasto i miasteczko w czê¶ci Europy okupowanej przez Niemców przedzielone by³o murami getta. Ich historie opowiedzieæ mo¿na na tysi±ce sposobów, jednak wszystkie ³±czy to samo: nêdza, g³ód, niewyobra¿alne cierpienia, czêsto rezygnacja i zw±tpienie. Dzi¶ przypada 72. rocznica wybuchu powstania w bia³ostockim getcie.
Co ³±czy arabsk± kaligrafiê i pokazy sokolnicze? W ten weekend - skansen. To w³a¶nie tam odbywaj± siê ju¿ po raz szósty Zawody w £ucznictwie Konnym Tatarów Polskich po³±czone z trzecim Festiwalem Kultury Tatarskiej. By zobaczyæ efektowne ludowe stroje czy taneczne wystêpy, wystarczy skierowaæ siê w stronê Muzeum Wsi.
Czekali¶cie ca³y rok, by nacieszyæ oczy nieprawdopodobn± sprawno¶ci± ³uczników konnych? Doczekali¶cie siê. W weekend VI Miêdzynarodowe Zawody w £ucznictwie Konnym Tatarów Polskich, czyli impreza rodzinna, ale z adrenalin±.
Na Krymie s± podpalane meczety. Gin± ludzie. Do tej pory przepad³o bez wie¶ci 20 m³odych Tatarów, w¶ród nich mój przyjaciel i s±siad - mówi Ismail. Tatarzy krymscy prosz± o azyl, a my zatrzaskujemy drzwi
Zakoñczy³ siê ¶wiêty miesi±c muzu³manów - Ramadan. Od pi±tku (17.07) wyznawcy islamu zaczynaj± trzydniowe wielkie ¶wiêto Ramadan Bajram (Id al-Fitr). W domach modlitwy, rodzinnie, z rado¶ci±, obchodz± je tak¿e podlascy muzu³manie, w tym Tatarzy.
- Dziadek - z Uralu, matka - z Uzbekistanu. Wrócimy i my, my zawsze wracamy - marzy Server, pierwszy krymski uchod¼ca w Polsce
Mieszkañcy Skorup znów musz± walczyæ o charakter swojego osiedla. Obawiaj± siê, ¿e na teren, gdzie przez lata budowano meczet, wpuszczone zostan± teraz bloki.
Stan surowy zamkniêty ju¿ jest, teraz Muzu³mañska Gmina Wyznaniowa w Kruszynianach szuka wykonawcy, który dokoñczy inwestycjê zwi±zan± z uruchomieniem Centrum Edukacji i Kultury Muzu³mañskiej Tatarów Polskich.
Przybli¿enie kultury tatarskiej i czeczeñskiej, przeciwdzia³anie uprzedzeniom, zapobieganie fa³szywym stereotypom, a przede wszystkim pokazanie, ¿e "inny" to nie znaczy "gorszy" - to g³ówne za³o¿enia projektu realizowanego przez uczniów klas trzecich w szkole podstawowej nr 5 w Bia³ymstoku.
Do koñca listopada mieli opu¶ciæ kraj, w którym szukaj± schronienia przed wojn± i prze¶ladowaniami. Na szczê¶cie dostali jeszcze szansê na to, by ich dzieci - pierwszoklasista Bogdan i malutka Eliza - wychowywa³y siê w bezpiecznym miejscu.
Muzu³manka, Bia³orusin, Trze¼wiej±cy alkoholik, ¯ydówka, Kibic, Feminista, By³a Narkomanka, Hindus, Osoba nies³ysz±ca... Takie m.in. pozycje maj± byæ w ksiêgozbiorze ¯ywej Biblioteki. Takie osoby bêd± ksi±¿kami. I bêdzie mo¿na je wypo¿yczyæ na kilkadziesi±t minut i porozmawiaæ. Ju¿ za niespe³na 10 dni.
Copyright © Wyborcza sp. z o.o.
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)