Przy pomocy ¶rodków z Rz±dowego Programu Odbudowy Zabytków gmina Bia³ystok chce ratowaæ zabytkow± synagogê Szmuela Mohilewera. Bo¿nica przy ulicy Branickiego 3 od lat stoi opuszczona. Teraz jest nowy pomys³ na jej przysz³e wykorzystanie.
Nieremontowana przez lata, wreszcie doczeka³a siê fachowej rewitalizacji. Kto¶, kto przez parê lat nie by³ w Milejczycach, nie pozna tamtejszej synagogi.
Koniec czerwca 1941, na Suraskiej w Bia³ymstoku dogasa p³on±ca synagoga z setkami ludzi w ¶rodku. Niemcy nie pozwalaj± nikomu podej¶æ. Do pogorzeliska dobiega Leokadia Ostasz - czuje, ¿e w ¶rodku jest jej przyjació³ka. Nagle co¶ szele¶ci u jej stóp. Leokadia nie ma wówczas pojêcia, jak wa¿ne jest to, co za chwilê zrobi. I co zrobi± kolejne trzy pokolenia kobiet z jej rodziny.
Raz na jaki¶ czas zdarza siê, ¿e ¯ydzi obchodz± swoje ruchome ¶wiêto ¶wiate³ i cudów - Chanukê - w tym samym czasie co chrze¶cijanie Bo¿e Narodzenie. I tak w³a¶nie bêdzie w tym roku. Rzadka okazja sta³a siê impulsem do zorganizowania ekumenicznego spotkania w synagodze w Tykocinie - w sobotê (10 grudnia). W jednym koncercie o 16 splot± siê chanukowe pie¶ni w jêzyku hebrajskim i jidysz oraz pastora³ki i kolêdy.
Przez lata by³a odrapana i wygl±da³a na zapomnian±. Teraz przesz³a gruntowny remont. I sta³a siê pere³k± Krynek. Mowa o synagodze kaukaskiej.
Przez d³ugie lata ma³o kto mia³ ¶wiadomo¶æ, ¿e w centrum Suchowoli stoi synagoga. Teraz - po remoncie - to siê zmieni. Budynek przechodzi gruntown± metamorfozê.
Nie wiem, co mo¿na zrobiæ z wycieczkami, które id± pó³ na trawniku, pó³ na drodze, pó³ na chodniku, nie przepuszcz± starszych osób. Jak te wycieczki id±, to rozpacz. My to nazwaliby¶my niemal brakiem wychowania. Kwestia tego roz³a¿enia siê, nieprzestrzegania prawostronnego ruchu na krawê¿niku, w drzwiach... - To s³owa kierownika muzeum-synagogi w Tykocinie, dotycz±ce wycieczek z Izraela.
W górnej czê¶ci ³ososiowa, w dolnej - z lekka zielonkawa. Tykociñska synagoga kompletnie zmieni³a barwy. Ale nie s± to wspó³czesne kolorystyczne wymys³y. Tak wygl±da³a kiedy¶. Odnowiono te¿ Dom Talmudyczny. Wnêtrza mo¿na podziwiaæ w niedzielê (17 marca) w ramach projektu "Nowe Barwy Synagogi".
Ju¿ nie bia³a, ale "majtkowa", staje siê tykociñska synagoga. Sk±d takie kolory? Z przesz³o¶ci.
Copyright © Wyborcza sp. z o.o.
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
