Przy pomocy środków z Rządowego Programu Odbudowy Zabytków gmina Białystok chce ratować zabytkową synagogę Szmuela Mohilewera. Bożnica przy ulicy Branickiego 3 od lat stoi opuszczona. Teraz jest nowy pomysł na jej przyszłe wykorzystanie.
Nieremontowana przez lata, wreszcie doczekała się fachowej rewitalizacji. Ktoś, kto przez parę lat nie był w Milejczycach, nie pozna tamtejszej synagogi.
Koniec czerwca 1941, na Suraskiej w Białymstoku dogasa płonąca synagoga z setkami ludzi w środku. Niemcy nie pozwalają nikomu podejść. Do pogorzeliska dobiega Leokadia Ostasz - czuje, że w środku jest jej przyjaciółka. Nagle coś szeleści u jej stóp. Leokadia nie ma wówczas pojęcia, jak ważne jest to, co za chwilę zrobi. I co zrobią kolejne trzy pokolenia kobiet z jej rodziny.
Raz na jakiś czas zdarza się, że Żydzi obchodzą swoje ruchome święto świateł i cudów - Chanukę - w tym samym czasie co chrześcijanie Boże Narodzenie. I tak właśnie będzie w tym roku. Rzadka okazja stała się impulsem do zorganizowania ekumenicznego spotkania w synagodze w Tykocinie - w sobotę (10 grudnia). W jednym koncercie o 16 splotą się chanukowe pieśni w języku hebrajskim i jidysz oraz pastorałki i kolędy.
Przez lata była odrapana i wyglądała na zapomnianą. Teraz przeszła gruntowny remont. I stała się perełką Krynek. Mowa o synagodze kaukaskiej.
Przez długie lata mało kto miał świadomość, że w centrum Suchowoli stoi synagoga. Teraz - po remoncie - to się zmieni. Budynek przechodzi gruntowną metamorfozę.
Nie wiem, co można zrobić z wycieczkami, które idą pół na trawniku, pół na drodze, pół na chodniku, nie przepuszczą starszych osób. Jak te wycieczki idą, to rozpacz. My to nazwalibyśmy niemal brakiem wychowania. Kwestia tego rozłażenia się, nieprzestrzegania prawostronnego ruchu na krawężniku, w drzwiach... - To słowa kierownika muzeum-synagogi w Tykocinie, dotyczące wycieczek z Izraela.
W górnej części łososiowa, w dolnej - z lekka zielonkawa. Tykocińska synagoga kompletnie zmieniła barwy. Ale nie są to współczesne kolorystyczne wymysły. Tak wyglądała kiedyś. Odnowiono też Dom Talmudyczny. Wnętrza można podziwiać w niedzielę (17 marca) w ramach projektu "Nowe Barwy Synagogi".
Już nie biała, ale "majtkowa", staje się tykocińska synagoga. Skąd takie kolory? Z przeszłości.
Copyright © Wyborcza sp. z o.o.
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
