Prawosławni zasiedli wczoraj do wieczerzy wigilijnej, a dziś zaczynają świętować Boże Narodzenie. Jedno z 12 wielkich świąt liturgicznych w Cerkwi. W świąteczny czas wierni prawosławni pozdrawiają się słowami: "Christos rożdajetsia - sławitie jeho" (Chrystus się rodzi - wychwalajcie Go).
Około stu ubogich i bezdomnych osób zasiadło w sobotę (6.1) do wigilii w białostockiej jadłodajni Prawosławnego Ośrodka Miłosierdzia "Eleos". Nie zabrakło tradycyjnych potraw wigilijnych, ale przede wszystkim prosfory.
Świętowanie to przecież nie czas prezentów, ucztowania i próżnego spędzania wolnego czasu. Dla właściwego i głębokiego przeżywania świąt konieczny jest wysiłek duchowego i ascetycznego przygotowania oraz odpowiednie spędzenie świątecznych dni - podkreśla ordynariusz prawosławnej diecezji białostocko-gdańskiej, abp Jakub w liście z okazji Bożego Narodzenia.
Ludzkość cierpi z powodu wielu bratobójczych wojen, terroryzmu, patologii, zabijania nienarodzonych dzieci, itp. W świecie jest wiele niesprawiedliwości, gwałtów, a za mało modlitwy, miłości, wstrzemięźliwości - piszą hierarchowie Cerkwi prawosławnej w Polsce w liście z okazji świąt Bożego Narodzenia.
Główna, oficjalna część obchodów Święta Niepodległości rozpocznie się w Białymstoku 11 listopada o godz. 12.30 - tradycyjnie przy pomniku marszałka Józefa Piłsudskiego na Rynku Kościuszki.
W czwartek (21.09) wierni Kościoła prawosławnego rozpoczęli dwudniowe uroczystości w związku z XXV rocznicą przeniesienia relikwii świętego męczennika Gabriela z Grodna do Białegostoku. Jak co roku odbywają się one w soborze św. Mikołaja Cudotwórcy w Białymstoku.
W czwartek (21.09) i w piątek (22.09) wierni Kościoła prawosławnego czcić będą XXV rocznicą przeniesienia relikwii świętego męczennika Gabriela z Grodna do Białegostoku.
Sobór Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego wybrał w czwartek (24.08) czterech nowych biskupów. Ich duchowne imiona to: Warsonofiusz, Atanazy, Paweł i Andrzej - dowiedziała się nieoficjalnie "Wyborcza".
Szczególnie w intencji prawosławnych ofiar akcji "Wisła" w 70. rocznicę jej przeprowadzenia, modliły się w sobotę (19.08) tysiące wiernych podczas głównej liturgii święta Przemienienia Pańskiego na Świętej Górze Grabarce. Przewodniczył jej metropolita warszawski i całej Polski arcybiskup Sawa, a towarzyszył mu metropolita Belgii Atenagoras.
W sobotę głównej części tegorocznych uroczystości święta Przemienienia Pańskiego na Świętej Górze Grabarce przewodniczyć będzie metropolita warszawski i całej Polski abp Sawa. Jak co roku święto zgromadzi tysiące wyznawców prawosławia.
Białostocki magistrat szuka firmy, która wykona iluminację kolejnych obiektów sakralnych. Dwa z nich to współczesne budowle.
W środę (28.06) o godz. 9.30 po ciężkiej chorobie zmarł w szpitalu arcybiskup Szymon, ordynariusz prawosławnej diecezji łódzkiej i poznańskiej. Duchowny był związany z Podlaskiem- pochodził z Guszczewiny niedaleko Narewki, w latach 60-tych był nauczycielem języków w Michałowie.
Tradycyjnie uroczysta procesja w ramach ogólnomiejskich uroczystości z okazji Bożego Ciała przeszła w czwartek (15 czerwca) ulicami podlaskiej stolicy. W procesjach modlili się też wierni w białostockich parafiach oraz miastach i miasteczkach regionu. Z kolei wyznawcy prawosławia Białegostoku obchodzili święto Ikony Matki Bożej.
Po ponad miesiącu od ekshumacji w krypcie głównej cerkwi monasteru Zwiastowania Przenajświętszej Bogurodzicy i św. Apostoła Jana Teologa w Supraślu pod Białymstokiem spoczął ponownie generał brygady arcybiskup Miron - prawosławny ordynariusz Wojska Polskiego. Zginął w katastrofie smoleńskiej.
Trzy dni przesłuchań, występy 26 chórów z ośmiu krajów, wiele godzin z muzyką cerkiewną. W środę (24.05) po raz 36. zaczął się w Białymstoku Międzynarodowy Festiwal Muzyki Cerkiewnej "Hajnówka". Przed nami występy chórów z Ukrainy, Białorusi, Litwy, Rosji, Mołdawii, Macedonii, Rumunii i Polski.
Męski chór wydziału teologicznego - "Metropolita Josif Naniescu" z Rumunii okazał się najlepszym chórem tegorocznych Hajnowskich Dni Muzyki Cerkiewnej. Do rodzimej Jassy wróci z Grand Prix festiwalu zakończonego w weekend w Hajnówce.
Cudowne śpiewy, metafizyczne przeżycia, bliskość sacrum - to wszystko już od poniedziałku (8.05) w soborze św. Trójcy w Hajnówce, gdzie zaczynają się Hajnowskie Dni Muzyki Cerkiewnej. Przyjedzie blisko 30 chórów z Polski i zagranicy, m.in. z Gruzji, Rumunii, Białorusi, Ukrainy, Rosji. Wszystkie - bez względu na wyznanie - łączy miłość i pasja do utworów szczególnych, bo należących do kanonu muzyki cerkiewnej.
We wtorek (2.05) po nabożeństwie w cerkwi św. proroka Eliasza na Dojlidach wyruszy - jak co roku - piesza pielgrzymka z Białegostoku do Zwierek. W środę rano zaczną się tam główne uroczystości ku czci św. męczennika Gabriela Zabłudowskiego - patrona dzieci i młodzieży.
Mimo wielkiego bólu, jaki wyrażali duchowni i wierni Cerkwi prawosławnej w Polsce, w nocy z poniedziałku (24.04) na wtorek dokonano w supraskim monasterze ekshumacji generała brygady arcybiskupa Mirona. To kolejna ekshumowana ofiara katastrofy smoleńskiej.
Z Poniedziałkiem Wielkanocnym - drugim dniem Świąt Zmartwychwstania Pańskiego - wiąże się tradycja Śmigusa-Dyngusa. Śmigus i Dyngus to dwa odrębne obyczaje, które praktykowane były jednego dnia. Dlatego z czasem ich nazwy się połączyły.
Po porannej rezurekcji osoby samotne i potrzebujące spotkały się na wspólnym śniadaniu wielkanocnym zorganizowanym przez Caritas, Fundację Czarneckich i Zespół Szkół Katolickich. By nikt nie był sam na święta.
Cerkiew z wielkim bólem przychyliła się do prośby prokuratury. - Jako obywatele musimy dostosować się do prawa państwowego - mówi o ekshumacji abp. Mirona sekretarz kancelarii kurii metropolitalnej Cerkwi prawosławnej w Polsce. Ekshumacja ma się odbyć jeszcze w kwietniu. Ciało zostanie w tajemnicy przewiezione z Supraśla do Lublina.
Nacjonaliści przemaszerowali w niedzielę przez Hajnówkę, niosąc transparenty na cześć "Burego" i skandując: "Idzie, idzie nacjonalizm", "Nie czerwona, nie tęczowa, lecz Hajnówka narodowa", "Bury, Bury, nasz bohater", "Wielka Polska chrześcijańska".
Z okazji zbliżającego się w Cerkwi prawosławnej Wielkiego Postu list do wiernych skierował metropolita warszawski i całej Polski, abp Sawa. Wieki Post poprzedzą w niedzielę (26.02) w cerkwiach nabożeństwa w intencji przebaczenia win.
Rada Miasta Hajnówki sprzeciwia się organizowaniu przez środowiska nacjonalistyczne marszu ku czci "żołnierzy wyklętych". Dziś burmistrz nie wyda zgody na przemarsz. Nacjonaliści zapowiadają odwołanie, a prezes Endecji i były szef wszechpolaków potępia "żołnierzy wyklętych", którzy mordowali dzieci i na marszu się nie pojawi.
Nabożeństwa żałobne zostaną odprawione w niedzielę (29.01) w Zaleszanach i Bielsku Podlaskim w związku z 71. rocznicą pacyfikacji wsi prawosławnych Białostocczyzny. Zbrodnie zostały dokonane przez oddział Pogotowia Akcji Specjalnej Narodowego Zjednoczenia Wojskowego dowodzony przez Romualda Rajsa "Burego".
W Białymstoku trwa ekumeniczny Tydzień Powszechnej Modlitwy o Jedność Chrześcijan pod hasłem "Pojednanie - miłość Chrystusa przynagla nas". Zaplanowano wspólne nabożeństwa, spotkania i zawody sportowe.
W pierwszy dzień prawosławnych świąt Bożego Narodzenia (7.01) rano zmarł ksiądz mitrat Mikołaj Lenczewski, proboszcz parafii św. Jana Klimaka na Woli w Warszawie. Duchownym w tej parafii był od 1975 roku, kiedy otrzymał święcenia kapłańskie.
W polskiej tradycji jest talerz dla osoby, która może nieoczekiwanie przyjść - dla wędrowca. U nas takie talerze są wszystkie - mówi Marek Masalski, dyrektor Prawosławnego Ośrodka Miłosierdzia ELEOS. Ośrodek zorganizował kolację wigilijną dla osób ubogich i bezdomnych. W Centrum Kultury Prawosławnej z kolei wigilię wspólnie spędzili samotni.
Dzięki staraniom Fundacji "Muzyka Cerkiewna" ukazała się właśnie płyta "Arcydzieła muzyki cerkiewnej". Została wydana dzięki finansowemu wsparciu białostockiego magistratu. Wśród patronów wydawnictwa jest prezydent Białegostoku.
- Bardzo chętnie skorzystam z zaproszenia w możliwie najbliższym wolnym czasie, najpewniej tuż po świętach Bożego Narodzenia [katolickich - red.]. Jestem w stanie stanąć naprzeciw i wybronić swoje poglądy, ale w kulturalny sposób, bo jak mówi moja sąsiadka: "chama chamstwem nie przebijesz". Na argumenty chętnie porozmawiam - tak odniosła się posłanka PiS Beata Mateusiak-Pielucha do zaproszenia na Białostocczynę, skierowanego do niej przez środowiska prawosławne. Z przykrością przyznaje, że została źle zrozumiana.
Sześć podlaskich organizacji reprezentujących wyznawców prawosławia i były prawosławny kandydat do Sejmu zaprosili posłankę Beatę Mateusiak-Pieluchę od odwiedzenia Białostocczyzny i zapoznania się z jej wyznaniową, narodowościową i kulturową różnorodnością. Jednocześnie w liście skierowanym do posłanki uznali jej wypowiedź za bulwersującą i niezręczną, nie do przyjęcia w państwie prawa.
Z okazji zbliżającego się Bożego Narodzenia Święty Sobór Biskupów Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego wystosował list do duchowieństwa i wiernych w naszym kraju.
- Wciąż uważamy, że to niepotrzebne. W ten sposób naruszamy tradycję związaną z pochówkiem w prawosławiu. Wpuścimy jednak ekipę na teren monasteru, bo nie mamy innego wyjścia. Przecież nie będziemy wznosić barykad - tak abp Jakub, prawosławny ordynariusz diecezji białostocko-gdańskiej, komentuje decyzję o ekshumacji abp Mirona, prawosławnego ordynariusza Wojska Polskiego, który zginął w katastrofie smoleńskiej.
Stowarzyszenie Bractwo Prawosławne Św. Cyryla i Metodego - działające z błogosławieństwem metropolity warszawskiego i całej Polski abp. Sawy - wystosowało list otwarty do posłanki Beaty Mateusiak-Pieluchy, w którym domaga się od niej publicznych przeprosin i w ostrych słowach komentuje jej wypowiedź, wyrażając głębokie oburzenie. "To mowa nienawiści, zaślepienia, kompleksów i pychy" - piszą.
Obchody Narodowego Święta Niepodległości w Białymstoku rozpoczną się już w czwartek (10.11) marszem ulicami Białegostoku. Jest organizowany już po raz szósty. Tegoroczny białostocki Marsz Niepodległości (organizowany przez stowarzyszenia określające siebie jako patriotyczne) przejdzie pod hasłem "Niepodległość nie jest nam dana raz na zawsze...".
Wierni Cerkwi prawosławnej odwiedzają w sobotę (5.11) groby swoich bliskich. W Białymstoku wielu z nich wspomina zmarłych na cmentarzu prawosławnym z końca XIX wieku przy ul. Wysockiego, ale i na nekropoliach w Starosielcach, Leśnej Dolinie czy Dojlidach. Ma to związek z obchodzoną sobotą rodzicielską poprzedzającą przypadający we wtorek 8 listopada dzień św. Dymitra. Stąd też zwana jest dymitrijewską.
- Trzeba z szacunkiem dla rodzin starać się wykryć prawdę, żeby w niej trwać - mówi w rozmowie z "Wyborczą" biskup senior diecezji drohiczyńskiej Antoni Dydycz, pytany o ekshumację ofiar katastrofy smoleńskiej i brak na nią zgody niektórych rodzin, a także kategoryczny sprzeciw Cerkwi prawosławnej w odniesieniu do planów ekshumacyjnych dotyczących abp. Mirona (Chodakowskiego).
Żandarmeria Wojskowa chodzi po domach rodzin ofiar katastrofy smoleńskiej i informuje o ekshumacjach. Mundurowi zapukali na pewno do drzwi rodziny Justyny Moniuszko - stewardessy z tupolewa i do najbliższych wicemarszałka sejmu Krzysztofa Putry.
Uciekali w panice i strachu, z myślami: co dalej. Ci, którzy słyszeli, że bieżeńcy nadchodzą - też byli przestraszeni. Gdy się patrzy na bieżeństwo z perspektywy historii, widać, jak bardzo wiele współczesnych lęków było już wtedy, sto lat temu - mówiła Aneta Prymaka-Oniszk, autorka książki "Bieżeństwo 1915. Zapomniani uchodźcy"
Copyright © Wyborcza sp. z o.o.
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)