Wypoczywa też w lesie, na letnisku, na hamaku, w zbożu nawet. Gdy nadchodziła letnia kanikuła i doskwierał upał, przedwojenni białostoczanie uciekali z centrum miasta tak, jak i dzisiejsi.
Fot. Bolesław Augustis/albom.pl
Widać to też na fotografiach Bolesława Augustisa, którego odnaleziony zbiór fotografii z lat 1936-38 ciągle się jeszcze nie wyczerpuje. I ciągle, choć od jego odkrycia minęło prawie 20 lat, potrafi zaskoczyć. Tym razem - w kolejnej porcji niepublikowanych dotąd zdjęć, wykopiowanych z negatywów uratowanych przed zniszczeniem (część zobaczyć można na profilu facebookowym projektu albom.pl, pielęgnującego spuściznę podlaskich fotografów) - zabiera nas w podróż z centrum miasta na jego obrzeża. A nawet i dalej.
Fot.
Bolesław Augustis/albom.pl
Fot. Bolesław Augustis/albom.pl
Na zdjęciach - białostoczanki na hamakach, w różnych konfiguracjach: pojedynczo, z dziećmi, z przyjaciółkami. Portrety zrobione na hamakach rozpiętych między drzewami to częsty motyw u Augustisa. Gdzie mogły zostać zrobione?
Fot. Bolesław Augustis/albom.pl
- Raczej tylko w Zwierzyńcu. Przed wojną Las Zwierzyniecki był wręcz okupowany przez białostockich Żydów, którzy zabierali ze sobą hamaki, piknikowe kosze i jechali do lasu odpoczywać - opowiada Andrzej Lechowski, białostocki historyk, dyrektor Muzeum Podlaskiego w Białymstoku. - Czasem w prasie przedwojennej pojawiały się teksty, w których utyskiwano, że Żydzi tak tam poobwiązywali drzewa hamakami, że przejść nie można. A przecież wygląda to super. Chrześcijanie tak narzekali, a przecież to właśnie oni, o czym też było głośno, urządzali polowania w Zwierzyńcu. Strzelali do wron i gawronów, ptaki spadały, rozkładały się, po lesie niósł się fetor. Z dwojga złego - martwa padlina w parku, czy drzewa co krok obwiązane hamakami - wybieram zdecydowanie to drugie.
Fot. Bolesław Augustis/albom.pl
Historyk sytuuje ulubioną białostocką hamakową miejscówkę w tej części Zwierzyńca, gdzie, idąc od strony miasta, po prawej stronie rozpościera się cmentarz wojskowy. Tam, gdzie się kończy, rośnie właśnie dużo starych sosen, które też widać na zdjęciach.
I tam zapędził się ze swoim aparatem Augustis. Niektóre panie pozują z powagą, inne są roześmiane. W końcu mamy letni błogi czas.
Fot. Bolesław Augustis/albom.pl
Na innych zdjęciach - wśród drzew: pani w kapelutku, z japońską parasolką. Dzieciaki - na koniku na biegunach, w wózku stylowo plecionym z wikliny. Chłopiec na leżaku, chłopiec ze zbuntowaną miną, coś (no właśnie, co? - drewniane nożyce?) trzyma nad głową, w tle opiekunka z innym dzieckiem. Trzy malutkie koleżaneczki, na oko lat trzy, może pięć, ufryzowane, w sukieneczkach, przytulone. Na innej fotografii - jakby czas skoczył wprzód o lat kilkanaście - wśród drzew też trzy koleżanki, już dwudziestoletnie.
Fot. Bolesław Augustis/albom.pl
Te zdjęcia mogły zostać zrobione na jakimś podbiałostockim letnisku. Białystok na takie letniska chętnie się udawał. Wynajmowano pokoje u gospodarzy na obrzeżach, w różnych wioskach, później wchłoniętych przez miasto, w Supraślu. W prasie pojawiały się opisy, że w upały Białystok pustoszeje, bo panie z dziećmi siedzą na letniskach, a w mieście zostają słomiani wdowcy.
Fot. Bolesław Augustis/albom.pl
- Te letniskowe kwestie pozostały też w języku - do dziś w okolicach Lasu Zwierzynieckiego funkcjonuje ul. Letniska. Tam właśnie m.in. wypoczywano przed wojną - mówi Lechowski.
Sporo jest zdjęć z harcerskich obozów - z namiotami, uwiecznionymi uroczystymi sytuacjami. Możliwe, że to obóz gdzieś pod Białymstokiem, na obrzeżach Zwierzyńca, ale harcerze odpoczywali też w Waliłach, Żedni, Królowym Moście.
Gdzieś pod miastem, gdzie już rozciągały się pola, zrobiono też sympatyczne ujęcie młodych chłopaków opalających torsy i pozujących... w zbożu.
By się wykąpać, jeżdżono do Jurowiec, do Supraśla. I oczywiście, jeśli nie przede wszystkim - na plażę w Dojlidach. Tam też dotarł Augustis. Jest na jego zdjęciach uwiecznione zagospodarowane zejście do wody - jeśli założymy, że Augustis nie wyjeżdżał gdzieś dalej, to jest to prawdopodobnie właśnie dojlidzka plaża. Ktoś się właśnie moczy w wodzie, pełna błogość, widać tylko czubek nosa, policzki, oczy i kawałek brzucha.
Fot. Bolesław Augustis/albom.pl
Początkowo Dojlidy były dzikim kąpieliskiem. Ale w 1936 roku otwarto już profesjonalne, porządnie zrobione. Chwalono się w prasie, że była tam plaża na tysiąc osób, potem tę liczbę jeszcze zwiększono. Działała kawiarnia, toaleta, były kabiny do przebierania się, wypożyczano kajaki. Zadbano też o higienę - miasto zamontowało tam specjalną pompę, która podobno była w stanie przefiltrować wodę w ciągu doby.
Fot. Bolesław Augustis/albom.pl
- To miejsce było popularne do tego stopnia, że sezon otwierano już w maju i wtedy z Rynku Kościuszki na Dojlidy uruchamiano specjalną linię autobusową - opowiada Andrzej Lechowski. - Na plażę udawali się też miejscowi żurnaliści. Pamiętam jak Prożektor [przedwojenne satyryczne i mocno kąśliwe pismo białostockie - red.] pisał, jak to na plażę przyszedł znany doktor białostocki, rozłożył się na kocyku. I leżał, skwar lał się z nieba, a on nic. Na pytanie dziennikarza dlaczego się nie kąpie, lekarz odpowiedział: - Nie wejdę do wody, w której się pławi cała białostocka weneria! - śmieje się historyk.
Fot. Bolesław Augustis/albom.pl
- Rozpisywano się na różne plażowe tematy, m.in. donoszono jak to jeden jegomość, gdy wylazł z kąpieliska, ku konsternacji wszystkich, wyciągał z galotów wodorosty. Inną relację tytułowano: "Białostoczanie moczą łydasy". Prożektor był znany z permanentnej złośliwości. Skoro zajmował sobie głowę Dojlidami w takim stopniu, oznaczało to, że miejsce musiało być szczególnie popularne.
Fot. Bolesław Augustis/albom.pl
W jednym z białostockich dzienników zanotowano też, że 9 lipca 1927 roku ?w Ignatkach otwarto nowowybudowany kursal - dom zdrojowy z salami do zabaw i koncertów?.
Historyk: - Ignatki faktycznie zaczęły robić wtedy karierę wśród niektórych białostoczan. Był to majątek białych Rosjan, którzy tu osiedli, nazywali się chyba Mieciołowscy. I tam właśnie otworzono kursal, coś na kształt kurortu. Bardziej szumnie to brzmiało, niż wyglądało. Ale było.
Fot. Bolesław Augustis/albom.pl
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze