Przeglądanie kolejnych rolek z archiwum Antoniego Zdrodowskiego i wywoływanie kolejnych zdjęć, dostarcza nam co i rusz niespodzianek. Wcześniej prezentowaliśmy fotografie pokazujące Białystok i białostoczan z lat 50 i 60.-tych - i to one stanowią 90 procent kolekcji. Teraz okazuje się, że jest w niej wiele zdjęć o całą dekadę starszych!
Bohaterowie fotografii to głównie żołnierze sowieccy. Wiemy też, że Antoni Zdrodowski (1924-2009) w latach 1944-46 prowadził w Białymstoku własny zakład fotograficzny (na własny rachunek przeszedł po tym, jak wcześniej, w czasie okupacji niemieckiej w latach 1942-44 pracował w zakładzie fotograficznym Redmer-Aqua, jako laborant).
Zdrodowski był młodziutki gdy otwierał swój interes - miał ledwie 20 lat. I tacy też młodzi krasnoarmiejcy przychodzili do jego zakładu - był rok 1944, w lipcu II Front Białoruski wyzwolił Białystok spod okupacji niemieckiej, zostawiając też sporo poległych (pochowani są cmentarzu komunalnym i na Zwierzyńcu).
Fotografie są niezwykłe. W obiektyw z powagą patrzą młodzi chłopcy i nieco starsi oficerowie w sowieckich mundurach. Niektóre lica bardzo siermiężne, inne azjatyckie - armia rekrutowała żołnierzy z różnych republik i z różnych warstw społecznych.
Są portrety, są też zdjęcia całych postaci (zabawny jest pewien wojak, nieco tłustawy, z pepeszą, do pasa ma przypięty scyzoryk, stoi na szeroko rozstawionych nogach, pan świata; inny żołnierz, dzieciak jeszcze, a już wzbudza mieszane uczucia, pozuje na gruzowisku z szablą, która wygląda na... ułańską, może pochodzi z szabru?).
Są też zdjęcia kobiet, ale już na zewnątrz budynku: dwie młode pyzate dziewczyny opatulone grubymi watowanymi płaszczami wojskowymi, w uszankach na głowie, stoją na tle zrujnowanych budynków.
Swoją drogą - ciekawe, jak się nazywali ci wezwani przez Stalina do walki młodzi ludzie?
Co się im roiło wówczas w głowach, jak się zachowywali w Białymstoku, czy przeżyli wojnę, wrócili do domów, jak się potoczyły później ich losy?
Zdrodowskiemu pozuje mechanik przed wielkim wozem oznaczonym radziecką gwiazdą (w tle szyld ?Napoje chłodzące?).
Inni wojacy stoją już przed bardzo eleganckim samochodem.
Portrety robiono w zakładzie fotograficznym Atlantic w Białymstoku
Portrety robiono w zakładzie fotograficznym Atlantic w Białymstoku
Portrety robiono w zakładzie fotograficznym Atlantic w Białymstoku
Portrety robiono w zakładzie fotograficznym Atlantic w Białymstoku
Portrety robiono w zakładzie Atlantic w Białymstoku
Portrety robiono w zakładzie Atlantic w Białymstoku
Są w końcu też fotografie polskich żołnierzy
Polscy żołnierze fotografowani w zakładzie fotograficznym Atlantic
Polscy żołnierze fotografowani w zakładzie fotograficznym Atlantic
A także zwykłych mieszkańców miasta, którzy zaraz po wojnie przychodzili do zakładu by zrobić sobie zdjęcie. Siebie - już w nowej, powojennej rzeczywistości
A tu perełka. Rozgłośna Polskiego Radia. Czy to pierwsza siedziba przy Szosie Pod Krzywą, czy też róg Mickiewicza i Grottgera?
Kogoś poznajecie?
Piszcie, dzwońcie: monika.zmijewska@bialystok.agora.pl; tel. +48 85 74 78 157
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze