Blues z RPA, Finlandii, USA i innych miejsc rozgrzeje fanów gatunku w piątek i sobotę (24-25.11) w kinie Forum i Famie. Jeden z najbardziej rozpoznawalnych białostockich festiwali z impetem ruszył wczoraj - w rytmie gospel, folku i bluesa. Przed bluesmanami dwa główne koncertowe dni.
To najstarszy festiwal bluesowy w Polsce. W Białymstoku odbędzie się po raz 33. I znów poprowadzi w świat różnych odmian gatunku: akustycznego, elektrycznego, blues-rocka, gospel, boogie, jump, czy swingującego rhytm'n'bluesa.
W tym roku na festiwalu pojawią się muzycy z Wielkiej Brytanii, Finlandii, Danii, RPA, Niemiec, USA, i oczywiście z Polski.
Fot. Materiały BOK/Shelby Ursu
Skandynawia, Nashville i Polska
Piątkowy koncert (24.11) to m.in. okazja do posłuchania jak z bluesem radzą sobie muzycy z zimnych rewirów północnej Europy. Z Finlandii przyjedzie nowa, bluesowo-R&B-soulowa grupa, proponująca porządną rootsową muzykę - Emilia Sisco & Helge Tallqvist Band. Jak zapowiadają organizatorzy - głos młodej wokalistki Emilii Sisco i jej wyróżniający się styl wnoszą świeżość do wykonywanych przez zespół piosenek.
Po Finach na scenie pojawi się Nina Massara, kobieta o drapieżnym intrygującym głosie. Łączy w ciekawy sposób skandynawski klimat z nowym Orleanem. Możliwe, że to kwestia korzeni (wychowana w Danii przez ojca Amerykanina i matkę Dunkę, dorastała słuchając takich legend, jak Delbert McClinton, Keb' Mo, Taj Mahal i Bob Dylan), ale i danego przez naturę głosu.
- Gdy pracowała w meksykańskiej restauracji ojca, przygotowywała catering m.in. dla B.B. Kinga, Jerry Lee Lewisa, Little Feata i Johna Hiatta. Nie mogła się doczekać momentu, kiedy będzie mogła rozpocząć własną działalność artystyczną. Wcześnie zaczęła pracę w studiu znanego duńskiego producenta Mortena Wittrocka, gdzie robiła wszystko - od kawy po edytowanie nagrań. Potem przeprowadziła się do Nowego Orleanu, a obecnie mieszka w Nashville, w Tennessee - czytamy w materiałach do programu.
Na finał piątkowego grania pojawi się Matt Schofield, urodzony w Manchesterze gitarzysta i wokalista, uznany współczesny muzyk bluesowy. Według magazynu Guitarist i Vintage: obecnie najlepszy brytyjski gitarzysta bluesowy. Matt Schofield trafił do grona 10 najlepszych bluesowych gitarzystów wszechczasów magazynu Guitar & Bass Magazine, obok takich ikon, jak Eric Clapton i Peter Green.
Po koncertach w Forum warto przenieść się do kawiarni Fama, gdzie białostocką scenę - reprezentować będzie zespół Gęsia Skórka Band. W swoim repertuarze ma autorskie kompozycje i najsłynniejsze bluesowe covery. Łączy doświadczone i młodsze pokolenie: w zespole grają: Tadeusz Dziemski, Dariusz Chociej, Janusz Nowowsiak, Magdalena Łukasik, Marcin Mickiewicz i Marek Gąsiorowski.
Fot. Materiały BOK
Bonita z RPA
W sobotę (25.11) na scenie kina Forum pojawi się kilka ciekawych międzynarodowych kolektywów.
Niemiecka formacja B. B. & The Blues Shacks to od ponad dwóch dekad jeden z czołowych europejskich zespołów bluesowo-soulowych. Do Białegostoku przyjedzie z nowym projektem, w którym uczestniczy soulowa wokalistka Bonita Niessen z RPA. Zespół otrzymał wiele nagród, takich jak "German Blues Award" oraz tytuł "Best Blues Band" w Europie przyznawany przez francuskich wydawców muzycznych. Ich płyta "Unique Taste" otrzymał nagrodę niemieckich krytyków.
Z USA przyjedzie znany amerykański gitarzysta Nick Schnebelen, który bluesowe szlify zdobywał już w dzieciństwie - występował w utytułowanym rodzinnym zespole Trampled Under Foot, w którym grał z siostrą Daniele i bratem Chrisem. Bluesa ma we krwi. Z rodzeństwem wychowywali się przy muzyce, rodzice czynnie uczestniczyli w scenie muzycznej Kansas City, a dom rodzinny często służył za miejsce prób i jam sessions. Dziś rodzeństwo gra razem koncerty przy specjalnych okazjach. Na co dzień stoją na czele własnych projektów - w przypadku Nicka jest to jego własne trio.
Po raz kolejny do Białegostoku przyjedzie niemiecka formacja The Ozdemirs, która na scenie Forum wystąpi z Trudy Lynn, amerykańską wokalistką, współpracującą z harmonijkarzem Steve'm Krase, bluesowym fenomenem houstońskiej sceny muzycznej. On też pojawi się podczas koncerty. Jak twierdzą organizatorzy - jego występy na żywo są już legendarne, artysta może się też pochwalić wydaniem czterech płyt w wytwórni Connor Ray Music.
Na finał festiwalu ci, którym koncert w Forum nie wystarczy, mogą przenieść się znów do Famy. Tam około godz. 23 wystąpi Amusing Companions. To czterech polskich muzyków w garniturach, grających psychodeliczny swing, zmieszany z rockabilly, boogie i rhytm'n'bluesem. Odgrzebują stare amerykańskie utwory, żeby zaśpiewać je na głosy i nadać im taneczne formy.
Koncerty tradycyjnie poprowadzi Marek Jakubowski.
Festiwalowi towarzyszy wystawa prezentująca ubiegłoroczną Jesień z Bluesem w obiektywie Tomasza Pienickiego.
Program
piątek, 24 listopada
Koncerty w kinie Forum (50 zł):
*godz. 18 - Emilia Sisco & Helge Tallqvist Band, Nina Massara, Matt Schofield
Koncert w Famie (20 zł):
* godz. 23 - Gęsia Skórka Band
sobota, 25 listopada
Koncerty w kinie Forum (50 zł)
*godz. 18 - Bonita & The Blues Shacks, Nick Schnebelen Band, Trudy Lynn & The Özdemirs feat. Steve Krase
Koncert w Famie (20 zł):
* godz. 23 - Amusing Companions
Kobieta - mit, kobieta nieustępliwa. Jaka była w końcu Maria Skłodowska-Curie? Tylu ludzi sztuki próbowało już zgłębić jej fenomen, a jednak nieustająco pozostaje intrygująca. Teraz do akcji zgłębiania przystępuje Teatr Papahema. Kilku absolwentów białostockiej Akademii Teatralnej dało się już poznać m.in. jako utalentowana gromadka ciekawych interpretatorów klasycznych dramatów, teraz opowiedzą o noblistce. Premiera "Skłodowska. Radium Girl" w sobotę (25.11) o godzinie 19 w Teatrze Dramatycznym. Zaraz po spektaklu twórcy zapraszają na dyskusję.
Pasjonaci teatru w Białymstoku zdążyli się zorientować, że Papahema zazwyczaj ma coś ciekawego w teatrze do powiedzenia, gdy więc tylko pojawiają się w Białymstoku (a ze spektaklami krążą po całej Polsce), wielu widzów idzie w ciemno. I tak stało się tym razem - bezpłatne wejściówki na sobotnią premierę w Teatrze Dramatycznym rozeszły się w tempie ekspresowym, można próbować dostać się jeszcze na pokaz popremierowy (26.11; godz. 19, ten spektakl jest już biletowany). Potem Papahema do Białegostoku wróci dopiero po Nowym Roku (13 i 14 stycznia, o godz. 20).
Skłodowska bogata w paradoksy
A najnowszy spektakl zapowiada się ciekawie. Powstał na podstawie tekstu Agaty Biziuk, absolwentki białostockiej Akademii Teatralnej i reżyserki znanej już z kilku ciekawych produkcji. Ona też spektakl wyreżyserowała.
- Biografii Marii Skłodowskiej-Curie nie obejmują prawa autorskie. Przynależy ona do strefy publicznej. Możemy jej używać. Maria jest twarzą feminizmu, kobietą-mitem, produktem. Podobnie jak inne ikony popkultury - Madonna, Marilyn Monroe, Superman - kształtuje zbiorową wyobraźnię. Czy jednak nasza bohaterka chciałaby ją współtworzyć jako świadoma jednostka? - pytają retorycznie twórcy spektaklu. - Przedstawienie przewrotnie używa figury Marii, by poruszyć kwestie szeroko rozumianej wolności, respektowania praw kobiet, wieloaspektowego przekraczania własnych granic, naruszania prywatności osób publicznych, przerostu ego i ambicji, a także, przynależnej systemowi edukacji, tendencji do zamykania ludzkiego życia w banalnych formułkach. Istotne zagadnienia społeczne konfrontowane są z życiową postawą noblistki, której przywraca się prawo do szczerej, intymnej, nierzadko kontrowersyjnej wypowiedzi. Korzystając z języka teatru ożywionej formy, chcemy w dynamiczny i groteskowy sposób przybliżyć bogaty w paradoksy fenomen zjawiska, jakim jest Maria Skłodowska-Curie - pisza w zaproszeniu na spektakl członkowie Teatru Papahema.
W obsadzie - czwórka aktorów: Paulina Moś, Helena Radzikowska, Paweł Rutkowski i Mateusz Trzmiel.
Scenografię do spektaklu przygotowała Katarzyna Pielużek, choreografię - Anna Sawicka-Hodun, muzykę skomponowała Natasza Topor. W spektaklu znajdą się też projekcje autorstwa Patryka Bychowskiego, za reżyserię świateł odpowiada Maciej Iwańczyk. Konsultacje chemiczne - Marzanna Rutkowska, autor plakatu - Paweł Brajczewski.
Spektakl zrealizowany dzięki wsparciu finansowemu Miasta Białegostoku oraz Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podlaskiego.
Dyskusja o noblistce
W sobotni wieczór, zaraz po premierowym spektaklu na scenie kameralnej Teatru Dramatycznego odbędzie się panel dyskusyjny poświęcony noblistce. Dyskusję moderować będzie Paulina Potasińska - doktorantka na Wydziale Polonistyki UW, wykładowca w Centrum Języka Polskiego i Kultury Polskiej dla Cudzoziemców "Polonicum" UW. W panelu wezmą udział:
*Katarzyna Bednarczykówna - reporterka i dziennikarka, publikuje m.in. w "Gazecie Wyborczej", magazynie reporterów "Duży Format" i "Wysokich Obcasach", na portalu Onet.pl pisze o prawach kobiet, frankofilka;
*dr Ewa Młożniak - psycholog, psychoterapeutka, adiunkt w Katedrze Psychologii Osobowości APS w Warszawie;
*dr Katarzyna Niemirowicz - adiunkt w Samodzielnej Pracowni Technik Mikrobiologicznych i Nanobiomedycznych UMB
* dr Maciej Białous - socjolog kultury, Instytut Socjologii i Kognitywistyki UwB.
Czterech panów, cztery krzesła, cztery pulpity. I ogrom docinków, dygresji, refleksji. Sprawy niepoważne mieszają się z poważnymi, improwizacja goni improwizację, panowie zdają się nie lubić, za chwilę wszystko staje do góry nogami... Wszystko to w komedii "Kwartet dla czterech aktorów" Bogusława Schaeffera na scenie Opery i Filharmonii Podlaskiej. Premiera w piątek (24.11) o godz. 18. Kolejne spektakle - w sobotę i niedzielę.
W roli reżysera i na gościnnej scenie debiutuje ceniony i lubiany aktor Teatru Dramatycznego - Marek Tyszkiewicz. Na realizację spektaklu dostał stypendium artystyczne prezydenta Białegostoku, szef opery Damian Tanajewski przystał na propozycję, by spektakl wystawić w operze i przy współudziale solistów operowych. Jaki będzie efekt takiego zestawienia? Można zobaczyć już na premierze w piątek.
Emocje buzują
W "Kwartecie...", podobnie jak w innych utworach pioniera polskiej awangardy muzycznej - mnóstwo refleksji na temat kondycji sztuki, teorii muzyki, teatru, postaw społecznych, artystycznych, społecznych. A wszystko to z dużą dozą ironii. Sztuki Schaeffera to swoiste eksperymenty sceniczne przygotowane na wzór partytur muzycznych. Fantastyczne zlepki rozmaitych, czasem kuriozalnych tekstów, będących jednak zwykle punktem wyjścia do głębszych rozważań. Ostatecznie ten przewrotny Schaeffer wcale nie jest tak błahy jak na pierwszy rzut oka i ucha by się wydawało. I wierni odbiorcy jego niezliczonej ilości dramatów - m.in. "Audiencji,", "Scenariusza dla trzech aktorów", czy właśnie "Kwartetu dla czterech aktorów" doskonale to wiedzą.
Tekst Schaeffera jest zabawny, pełen autoironii, jednak od czasu jego premiery przed bagatela prawie 30 laty, nieco zmieniły się realia, aktorzy więc sięgają też do improwizacji. A jest ich całkiem sporo - stanowią około 1/3 spektaklu.
Oto czterech panów we frakach spotyka się na próbie, próbują coś z nią zrobić, ale idzie ciężko: każdy ma coś do powiedzenia, każdy chce zaistnieć, rozmawiają, pokrzykują, docinają sobie, ba nawet zaczynają się poszturchiwać. Już, już któryś z nich próbuje obniżyć napięcie, gdy za chwilę kolejny z gromadki musi coś dodać. Zderzenie różnych temperamentów doprowadza co i rusz do sytuacji, że bohaterowie z wysokich, intelektualnie wysublimowanych lotów, błyskawicznie zniżają się do tych niskich intelektualnie. I tak na przemian. Teksty błahe i poważne, niezłe miny, przewracanie oczami, emocje buzują.
Każdy ma swoją ścieżkę
Tyszkiewicz do współpracy zaprosił solistów-aktorów Opery i Filharmonii Podlaskiej - Macieja Nerkowskiego i Bartosza Łochnickiego oraz Macieja Bacajewskiego z Teatru Muzycznego w Gdyni (gra w białostockich produkcjach, m.in. w "Doktorze Żywago"). Druga trójca to aktorzy - białostoccy: Miłosz Pietruski działający w teatrach niezależnych, Daniel Lasecki, absolwent Akademii Teatralnej, którego białostoccy teatromani rozpoznają już z kilku spektakli oraz Marcin Gaweł - reżyser i aktor warszawski.
- "Kwartet dla czterech aktorów" w mojej reżyserii ma sześcioosobowa obsadę, związaną z dublerką, ale i ze sposobem pracy na scenie. Każdy z panów ma swoją ścieżkę, która powoduje pewność absolutną, że każdy kolejny spektakl będzie się różnił od poprzedniego - mówi Marek Tyszkiewicz. - To spotkanie, przemieszanie obsady, aktorów i śpiewaków daje niesamowity efekt, zyskuje na formie muzycznej i aktorskiej, wprowadza świeżość i spontaniczność. Schaeffer to klasyka alternatywy. Już 30 lat temu, gdy oglądałem m.in. "Scenariusz dla trzech aktorów", kolejne "Audiencje", "Kwartet" - wywarły na mnie niezapomniane wrażenie. Towarzyszyły mi przez całą drogę aktorską. W końcu wymyśliłem, że i ja się do niego przymierzę, przechodząc na drugą stronę. To tekst o skomplikowanej strukturze teatralno-muzycznej. Jest niczym partytura. Ale też niczym koncert jazzowy. Standard jest ten sam, ale wykonanie za każdym razem inne. To rzecz trochę zabawna, ale dająca też do myślenia, z lekkim niedomówieniem. Panowie dobrze o tym wiedzą i świetnie wydobywają podteksty.
Trzeba być czujnym
Aktorzy zgodnie podkreślają, że spektakl jest dużym wyzwaniem. W jednej trzeciej snują własne improwizacje.
- Kwartet pisze się dla muzyków, ten zaś napisany jest dla czterech aktorów. Mało jest tu tekstu, a tekst dla aktora teatralnego jest jak bufor, daje poczucie bezpieczeństwa, nawet jak się już nie ma siły, to zawsze ma się podpórkę, w postaci tekstu. Tu jest inaczej - mówi Miłosz Pietruski. - "Kwartet..." wymaga dużo energii, dużo improwizujemy, musimy być czujni, otwarci na partnerów. Ale ta sytuacja sprawia też, że się nieustannie rozwijamy.
Tyszkiewicz dodaje: - Połowa naszej obsady to śpiewacy musicalowi, operowi, którzy umieją pracować spontanicznie. To duża wartość, bowiem panowie umieją pracować z rytmem, a to z kolei jest niezwykle ważne w tym spektaklu. Oni wnieśli ducha, pokazali, że pewne ekwilibrystyki rytmiczne są możliwe.
- Duża przygoda, kompletnie nowe doświadczenie. Inna stylistyka niż na co dzień, inny kierunek, inny tok rozumowania, inna praca - mówi o pracy przy "Kwartecie..." Maciej Bacajewski. Bartosz Łochnicki: - Niesamowita odskocznia, zadanie potraktowane z kompletnie innej strony. Co dawało pole do popisu. Jeśli jednak czasem przesadzaliśmy, czegoś było czasem za dużo, reżyser nas stopował.
Spektakl grany jest na małej scenie, zakłada interakcję z publicznością, trwa 70 minut bez przerwy.
***
Daty spektakli:
24 listopada, godz. 18 - premiera, 25-26 listopada - godz. 18, 2-3 grudnia - godz. 18, 5-6 grudnia oraz 8 grudnia - godz. 10, 9-10 grudnia - godz. 18
Twórcy:
Reżyseria - Marek Tyszkiewicz, konsultacje muzyczne - Andrzej Makal, projekt kostiumów - Elżbieta Wysocka, asystent reżysera - Justyna Schabowska, producent - Anna Jakubowska-Podsiad
Obsada: Tomasz Bacajewski, Marcin Gaweł, Daniel Lasecki, Bartłomiej Łochnicki, Maciej Nerkowski, Miłosz Pietruski
Bogusław Schaeffer "Kwartet dla czterech aktorów" - prapremiera: 24 lutego 1979, Teatr im. Stefana Jaracza w Łodzi
Nie da się ukryć - to prawdziwa diva polskiej estrady. I takie też hasło patronuje jej trasie koncertowej: Maryla Rodowicz Diva Tour. Artystka wystąpi w piątek (24.11) o godz. 19 w Operze i Filharmonii Podlaskiej przy ul. Odeskiej.
Do Białegostoku przyjedzie w ramach trasy obejmującej 24 koncerty, w trakcie których śpiewa zarówno swoje ponadczasowe słynne piosenki, jak i utwory z najnowszej płyty. Organizatorzy trasy zadbali o teatralną scenografię i efekty multimedialne.
Rodowicz to fenomen polskiej sceny muzycznej - jej popularność mimo upływających lat nie słabnie, jej utwory łączą pokolenia. "Małgośka", "Niech żyje bal", Sing sing", "Jadą wozy kolorowe", czy "Mówiły mu", "Do łezki łezka", czy "Rozmowa przez ocean" to już dziś utwory legendarne.
Początek - godz. 19, bilety: od 115 zł.
Królowa polskich imprez klubowych - Novika po raz kolejny pojawi się w Metrze. W sobotę wraz z nią do tańca miksować będą Mr. Lex, MF i dj Sashka.
- Obecni imprezowicze ssali mleko z piersi matki, gdy Kaśka Novika rozgrzewała parkiet Metra jako wokalistka i didżejka. Od tego czasu artystka jest stale aktywna na polskiej scenie muzyki elektronicznej, regularnie wydaje albumy. Z tą kobietą z płytą w garści nie sposób się nudzić - zapraszają organizatorzy.
Początek grania sobota - po godz. 21. Wjazd do godz. 23 - 10 zł, po godz. 23 - 15zł.
Staranny repertuar, elegancja, fantastyczny głos, emocje. Edyta Geppert zaśpiewa w niedzielę (26.11) o godz. 18 w filharmonii przy ul. Podleśnej 2.
Na scenie towarzyszyć jej będzie Piotr Matuszczyk (fortepian) i Jerzy Szarecki (trąbka). Nad całością czuwać będzie Piotr Loretz, który odpowiada za scenariusz i reżyserię wieczoru.
A w programie - jak zwykle na recitalach Geppert bywa - okazja do usłyszenia prawdziwych perełek polskiej piosenki literackiej. Wśród autorów tekstów znakomitej artystki są wszak najlepsi polscy tekściarze: Agnieszka Osiecka, Wojciech Młynarski, Jacek Cygan, Jonasz Kofta, Andrzej Poniedzielski. A wśród kompozytorów - Henryk Alber, Włodzimierz Korcz, Seweryn Krajewski.
- Recital Edyty Geppert to znakomita okazja do spotkania z jej niezwykłym kunsztem interpretatorskim i z tak rzadką już dziś umiejętnością budowania ostro skontrastowanych nastrojów: piosenki liryczne zderzone z dramatycznymi, a dramatyczne z zabawnymi, tzw. kabaretowymi, reprezentowanymi przez teksty klasyka gatunku - Mariana Hemara - zapraszają organizatorzy.
Początek - godz. 18, bilety: 110 zł, 95 zł.
Ony. Kim jest? Poznajemy go jako ośmiolatka, towarzyszymy mu przez całe życie, a rozstajemy się u jego schyłku. Spektakl, w którym odnajdą się i dorośli, i dzieci będzie miał przedpremierowy pokaz w sobotę (25.11) o godz. 18 w Białostockim Teatrze Lalek (na ten spektakl obowiązują bezpłatne wejściówki, które do wyczerpania puli można odbierać w kasie teatru). "Ony" zagrany zostanie również w niedzielę o godz. 17. Co ciekawe - to spektakl, który realizowany był w dwóch odsłonach - polskiej i litewskiej.
Bo też i jest efektem współpracy polsko-litewskiej, w ramach międzynarodowego projektu Deus Ex Machina. Białostocki Teatr Lalek współpracował z litewskimi twórcami już od dawna, na różnych poziomach. Tym razem, wraz z Wileńskim Teatrem Kameralnym, pokusił się o realizację wspólnego spektaklu.
Przygotowania trwały równolegle w Białymstoku i Wilnie. Białostoccy aktorzy przemieszczali się między dwoma miastami, biorąc udział w próbach. Premierowy pokaz przedstawienia "Ony" w reżyserii Agne Sunklodaite i Jacka Malinowskiego (dyrektora BTL) w Wilnie już się odbył (11 listopada), podobnie jak w Kownie i Kłajpedzie. A teraz przyszedł czas na odsłonę białostocką. W sobotę zobaczymy bezpłatny pokaz przedpremierowy, zagrany zostanie też w niedzielę. Do repertuaru spektakl wejdzie w styczniu.
Całe życie
"Ony" to kolejny tekst znakomitej autorki sztuk od wielu lat związanej z Białostockim Teatrem Lalek (ale również i innymi polskimi teatrami) - Marty Guśniowskiej. To jednak inna opowieść niż dotychczas. Guśniowska przyzwyczaiła widzów do ciepłych i zabawnych baśni naszpikowanych przewrotnym humorem, ale też charakteryzujących się prostym przekazem. Tym razem ma być trochę poważniej, liryczniej, filozoficzniej, choć humoru też nie zabraknie. Przed oczami widzów przewinie się całe życie Onego - od wieku szczenięcego po wiek mocno dojrzały. A w życiu nie braknie wszak gorzkich momentów. Będzie więc sporo przygód, zabaw słowem i filozoficznej refleksji.
Twórcy zapowiadają inscenizację pełną niespodziewanych zwrotów, w której pojawią się oryginalne projekcje (Mantas Bardauskas), zabrzmi klimatyczna muzyka (Antanasa Jasenki), a oko przykuje ciekawa scenografia (Giedre Brazyte; dodajmy, że ta ostatnia dwójka - Jasenka i Brazyte - to artyści zadomowieni w BTL).
Spektakl jest interaktywny i dwujęzyczny.
- Został jednak tak skonstruowany, że w warstwie językowej i wizualno-muzycznej będzie czytelny zarówno dla polskiej, jak i litewskiej publiczności - mówi Jacek Malinowski, dyrektor BTL i współreżyser.
Giedre Brazyte, scenografka, absolwentka i wykładowca na Wydziale Scenografii ASP w Wilnie, od kilku lat współpracująca z białostockim teatrem, mówi: - Tekst Marty Guśniowskiej jest bardzo plastyczny. Dlatego nie chciałam, aby scenografia była jego wierną ilustracją. Jednocześnie to dramat naszpikowany neologizmami, przez co wymagał wyczucia wielu niuansów językowych.
W spektaklu występują: Łucja Grzeszczyk, Ryszard Doliński, Michał Jarmoszuk oraz aktorzy Wileńskiego Teatru Kameralnego: Zaneta Gudaitiene, Tadas Gudaitis, Paulius Valaskevicius.
Puzzle, wystawa i gra
Międzynarodowy projekt to jednak nie tylko spektakl, ale też spotkania z twórcami i cykl zajęć edukacyjnych (na warsztatach plastycznych uczestnicy będą mogli stworzyć m.in. własną lalkę przy użyciu elementów wydrukowanych w technologii 3D, podczas gier i zabaw zaś ułożą wielkoformatowe puzzle oraz zagrają w grę planszową). To również wystawa zdjęć teatralnych w 3D ze spektakli BTL na podstawie tekstów Marty Guśniowskiej z lat 2009-2016 (widzowie do jej oglądania otrzymają trójwymiarowe okulary). W ramach projektu przygotowano też grę planszową "Podróż Onego".
Projekt jest niekomercyjny. Na jego realizację pozyskano środki z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Znakomity zestaw jazzmanów pojawi się w niedzielę (26.11) w Famie. W ramach cyklu Jazz na BOK-u o godz. 20 wystąpi Łukasz Pawlik Quartet. Gościnnie zagra legenda amerykańskiego nurtu fusion, Mike Stern.
Amerykański gitarzysta rozpoczął współpracę z polskim pianistą, wiolonczelistą i kompozytorem Łukaszem Pawlikiem przy nagraniu w 2016 roku płyty "Lonely Journey", łączącej stylistykę fusion z elementami world music, funku i jazz rocka.
- W tym roku muzycy postanowili połączyć swoje siły na scenie, dając możliwość obserwowania interakcji legendy amerykańskiego nurtu fusion z czołówką polskiej sceny jazzowej, z udziałem nagrodzonej Grammy sekcji rytmicznej: kontrabasista Paweł Pańta - perkusista Cezary Konrad - zapraszają organizatorzy z Białostockiego Ośrodka Kultury. Na scenie pojawi się też saksofonista Szymon Kamykowski.
W programie koncertu usłyszeć będzie można kompozycje Mike'a Sterna oraz nowe utwory Łukasza Pawlika przygotowywane na następną płytę, do której nagrań ponownie zaprosił Sterna.
Warto dodać, że ten ostatni w ciągu ostatnich czterech dekad wydał 16 autorskich płyt (spośród których 6 otrzymało nominację do nagrody Grammy). Jest wirtuozem gitary, potrafi zelektryzować publiczność i zaskoczyć.
Początek koncertu - godz. 20, bilety: 30 zł (w przedsprzedaży), 40 zł (w dniu koncertu).
Był w Zmianie Klimatu w maju, był w październiku, teraz znów przybywa. Tym razem ze swoim najnowszym zespołem Zgniłość, który założył wraz z pianistą Michałem Wandzilakiem. Marcin Świetlicki w czwartek (30.11) o godz. 21 wystąpi w klubie przy Warszawskiej 6 w ramach Festiwalu Jazz Bez.
Melorecytujący krakowski poeta, twórca zespołu Świetliki z kolegą z zespołu tym razem do współpracy zaprosił młodych jazzmanów z Trójmiasta: saksofonistę Michała Ciesielskiego i trębacza Dawida Lipkę (sekcję dętą Tymona Tymańskiego), kontrabasistę Macieja Sadowskiego oraz perkusistę Tomasza Kopra. Cała ta czwórka w zespole Jazztliki grała jazzowe covery utworów Świetlików. Z czasem połączyła siły z częścią Świetlików i tak powstał zespół Zgniłość. Całkiem niedawno Świetlicki wydał audiobook "Drobna zmiana", do której improwizuje właśnie Zgniłość. A teraz pojawią się na scenie Zmiany Klimatu.
Jaki będzie klimat? Na pewno ironiczny, trochę zimnofalowy i yassowy, ale zapewne też jeszcze inny - artyści lubią improwizować i reinterpretować. A Świetlicki - melorecytować i wciągać słuchaczy w zakręconą opowieść o sobie, świecie i wszelkich absurdach.
To już postać-legenda.
Zamiatał krakowskie ulice, służył w Ludowym Wojsku Polskim, studiował polonistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim, był korektorem w Tygodniku Powszechnym, jednym z głośniejszych poetów współczesnych, laureatem m.in. Nagrody Kościelskich i Paszportu Polityki. I nadal wokalistą postpunkowego zespołu Świetliki, w którym od lat serwuje na pół ironiczne teksty - swoistą poetycką podróż po egzystencjalnych bólach, realnych dramatach i zakrapianych frustracjach. Z muzyką o świdrującym rockowym brzmieniu w tle. Na ich koncertach nie pojawiają się raczej ludzie przypadkowi, a identyfikujący się ze "świetlikomanią".
Początek - godz. 21, bilety: 30 zł (w przedsprzedaży), 40 zł (w dniu koncertu).
W kolejnych dniach festiwalu w Zmianie Klimatu zagrają: Wojtek Mazolewski Quintet (gościnnie: Misia Furtak i John Porter) - 1 grudnia oraz Bernard Maseli - 2 grudnia.
Najwybitniejszy polski flecista Łukasz Długosz wystąpi w piątek (24.11), o godz. 19, w filharmonii przy Podleśnej. Białostockich filharmoników poprowadzi Kai Bumann, dyrektor artystyczny Filharmonii Pomorskiej w Bydgoszczy. W programie: muzyka romantyków.
Usłyszymy: Uwerturę do opery "Wolny strzelec" Carla Marii von Webera, Koncert D-dur na flet i orkiestrę op. 283 Carla Reineckego oraz VI Symfonię F-dur op. 68 "Pastoralną" Ludwiga van Beethovena.
Partie solowe zagra Łukasz Długosz, najliczniej uhonorowany w historii polski flecista. Jest laureatem wszystkich ogólnopolskich konkursów fletowych oraz zdobywcą czołowych nagród na kilkunastu konkursach międzynarodowych, w tym tak prestiżowych jak: 8.Międzynarodowy Konkurs Fletowy im. Rampala w Paryżu, 3. Międzynarodowy Konkurs Fletowy im. Nielsena w Odense, 1. Międzynarodowy Konkurs Fletowy im. Böhma w Monachium czy 5. Międzynarodowy Konkurs Fletowy im. de Lorenzo w Viggiano.
Koncertuje jako solista i kameralista w kraju i za granicą.
Kai Bumann w latach 1986-1992 jako dyrygent współpracował na stałe z wieloma teatrami operowymi w Niemczech, gdzie kierował muzycznymi premierami. Od wielu lat jest blisko związany z polską sceną i estradą muzyczną. Był m.in. dyrektorem artystycznym Opery Krakowskiej, dyrygentem głównym Swiss Youth Symphony Orchestra, stałym dyrygentem Warszawskiej Opery Kameralnej, czy dyrektorem artystycznym Polskiej Filharmonii Bałtyckiej w Gdańsku.
Arie starowłoskie oraz utwory chóralne wypełnia sale białostockiego Ratusza w poniedziałek (27.11). O godz. 19 rozpocznie się tam koncert w ramach II Ogólnopolskiej Konferencji Naukowo-Artystycznej "Wyzwania współczesnej pedagogiki wokalnej"
Wystąpią: Marta Wróblewska - sopran, Katarzyna Moląg-Krupowicz - sopran, Marta Antkowiak - sopran, Urszula Iżbicka - fortepian, Olga Anikiej - fortepian, Schola Dziecięca "Lilie Świętego Kazimierza" (op. art. Maria i Kamil Wróblewscy) - dyr. Maria Wróblewska, Chór Żeński Zespołu Szkół Muzycznych "Schola Cantorum Bialostociensis" - dyr. Anna Olszewska
W programie: arie starowłoskie, pieśni F. Poulenca, G. Faure oraz utwory chóralne.
Miejsce: Muzeum Podlaskie przy Rynku Kościuszki, początek - godz. 19, wstęp - 1 zł.
Uwertury do opery "Halka" Stanisława Moniuszki oraz utworów Mozarta i Kurpińskiego posłuchać będzie można we wtorek (28.11) o godz. 20, w koncercie symfonicznym w filharmonii przy Podleśnej. Orkiestrę Symfoniczną Uniwersytetu Muzycznego -Wydziału Instrumentalno-Pedagogicznego w Białymstoku poprowadzi znakomity dyrygent Robert Kabara.
Jako solista wystąpi klarnecista Filip Jakub Mosurek. To zdobywca Grand Prix I Ogólnopolskiego Konkursu Instrumentów Dętych Finalis 2016, student III roku Akademii Muzycznej im. Szymanowskiego w Katowicach.
Mosurek i muzycy z uniwersyteckiej orkiestry wystąpią pod batutą Roberta Kabary - dyrygenta oraz szefa artystycznego Śląskiej Orkiestry Kameralnej. To też utytułowany wirtuoz skrzypiec i altówki, który doświadczenie orkiestrowe zdobywał m.in. podczas światowych tournée słynnej Polskiej Orkiestry Kameralnej, potem jako lider Jerzego Semkowa w Montpellier we Francji oraz u Krystiana Zimermana w Polish Festival Orchestra, orkiestrze koncertującej z okazji 150. rocznicy śmierci Chopina w Europie i USA. Efektem tych działań było powołanie orkiestry Sinfonietta Cracovia, której markę kształtował 20 lat jako dyrektor i szef artystyczny.
W programie koncertu znalazły się także utwory: Koncert B-dur na klarnet i orkiestrę Karola Kurpińskiego oraz Symfonia g-moll KV 550 Wolfganga Amadeusza Mozarta.
Początek koncertu - godz. 20, wstęp wolny.
Szczególna wystawa, szczególny autor. O Andrzeju Strumille trudno napisać w kilku zdaniach, podobnie jak na wystawie trudno pokazać wszechstronny wymiar jego twórczości, skoro nie skupiał się na jednej dziedzinie sztuki, ale realizował się w ich wielu odsłonach. W najbliższy czwartek w Muzeum Podlaskim (wernisaż o godzinie 18) zaprezentowane będą obrazy z cyklu "Lot" oraz rysunki, a także bogaty wybór roboczych projektów ze szkicowników artysty.
Wystawa w Ratuszu wieńczy jubileuszowy rok 2017, który był benefisem Profesora.
Black Friday to początek przedświątecznego boomu zakupowego. Dzień wielkich promocji, obniżek cen i zakupowych okazji to czas, kiedy klienci częściej odwiedzają sklepy stacjonarne czy internetowe. Także w tym roku sprzedawcy liczą na rekordowe zyski z czarnego piątku.
Ten zakupowy zwyczaj dotarł do Europy ze Stanów Zjednoczonych. Amerykanie na szaleńcze zakupy pędzą w pierwszy piątek po Święcie Dziękczynienia. Nazwa inspirowana jest czarnym kolorem atramentu, jakim księgowi w USA zapisywali zyski. Czerwony atrament oznaczał straty.
Szał zakupów nie kończy się tylko na piątku. Rozciąga się do całego tygodnia przed nim, przenosi się na kolejne dni weekendu, a nawet wydłuża do tzw. Cyber Monday. Właśnie w poniedziałek, po Black Friday, spodziewane są największe promocje w sklepach internetowych.
Sprzedawcy nakłaniają do zakupów przez klasyczne obniżki cen, darmową wysyłkę towaru, gratisy, rabaty na kolejne zakupy. Polacy lubią zniżki i korzystają z takich promocji. W ostatnim roku aż 79 proc. wykorzystało obniżkę ceny do zakupienia produktu (dane z raportu dot. badania "Promocje lubiane mimo wad" wykonanego w 2017 r. przez instytut ARC Rynek i Opinia).
Black Friday
Na liście weekendowych rabatów sklepów w galeriach handlowych jest odzież, obuwie, kosmetyki, perfumy, sprzęt AGD, biżuteria, akcesoria kuchenne, okulary, gadżety czy zestawy prezentowe. Zniżki w czarny weekend oferują też biura podróży, punkty gastronomiczne, apteki, kawiarnie czy lodziarnie. Promocje zależą od firm. Obejmują cały asortyment lub wybrane produkty. Obowiązują w określonych dniach lub godzinach otwarcia sklepów. Dotyczą tematycznych grup produktowych lub upoważniają do gratisów.
Black Friday w Galerii Jurowieckiej to zniżki do 70 procent. Centrum outletowe na Narodowych Sił Zbrojnych w Białymstoku ma także jednodniowe okazje i zniżki w sklepach odzieżowych, sportowych, sklepach z gospodarstwem domowym czy w strefie gastronomicznej. Galeria Outlet Center będzie otwarta wcześniej, od godziny 8:00 rano.
Czarny weekend
Outlet Białystok na ulicy Wysockiego przygotował klientom Black Weekend od 24 do 26 listopada. Rabaty na cały asortyment obowiązują od piątku i wahają się od 20 do 50 procent. W tym roku do niedzieli także Atrium Biała przedłuża Black Friday. Oprócz zniżek i promocji centrum zorganizuje konkurs. Warunek konieczny to kupienie karty upominkowej galerii za minimum 100 złotych. Nagrodą główną jest voucher na wycieczkę z biurem podróży TUI o wartości 5000 zł. Dodatkowo do wygrania tablety, smartfony i karty prezentowe.
Galeria Zielone Wzgórza czy Centrum Handlowe Auchan Hetmańska mają mieszaną ofertę. Sklepy proponują zniżki tylko w piątek lub przez cały weekend. Podobnie czarny weekend przebiegnie w Alfie, gdzie poszczególne marki i butiki będą sprzedawać towary według swoich zniżek.
Okazyjne ceny w zakupowe czarne dni nie łączą się z innymi promocjami.
Czarny tydzień
Wiele sklepów obniżone ceny swoich produktów oferuje przez cały tydzień. To wybrane sklepy w galeriach handlowych, m.in. w Jurowieckiej, Auchan Hetmańska, Hurtownia MAKRO w aktualnym katalogu ważnym do 27 listopada w ramach czarnego tygodnia oferuje rabaty na pojedyncze produkty i na całe kategorie produktowe czy wybrane marki. Rabaty sięgają do 60 procent. Dotyczą m.in. kosmetyków pielęgnacyjnych, sprzętu elektronicznego czy akcesoriów do wyposażenia domu.
Supermarkety Auchan, Biedronka, Lidl czy Tesco także włączają się w akcję zniżkową. Towary po niższych cenach sprzedają w ofertach gazetkowych na poszczególne dni tygodnia i uwzględnieniem czarnego piątku, kiedy ceny spadną do 70 procent.
Cicha noc w Heliosach
W znakomitym debiucie Piotr Domalewski przy wigilijnym stole uchwycił esencję polskości: pokazuje, kim jesteśmy, czego się boimy, co ukrywamy. Zrobił to jednak na tyle czule, że jeśli nawet spojrzenie w lustro zaboli, nie pozbawia widza nadziei.
Jest kilka momentów w roku, kiedy wszyscy, niezależnie jak bardzo wydajemy się różnić, porzucamy codzienne role, by uczestniczyć w rodzinnych rytuałach. Wigilia to krzątanina w kuchni, zapach choinki, prasowane koszule, przyklejone do telewizora czy komórki dzieciaki czekające na otwarcie prezentów. Wydawało się, że rodzime kino ten temat odpowiednio przepracowało. Dopóki nie powstała "Cicha noc". Wraz z pojawieniem się niespodziewanego gościa zostajemy wciągnięci do precyzyjne poprowadzonego, wigilijnego korowodu - opartego na klasycznej dramaturgii, ze świetnymi dialogami i swoistą choreografią (kolejne sytuacje i tonacje reżyser sprawdził wcześniej w swoich krótkich metrażach).
Wspomnianym gościem jest Adam: najstarszy z rodzeństwa, syn marnotrawny wracający z Holandii z ważną nowiną. Chce uniknąć błędów ojca, przełamać fatum. Ma nawet plan "jak". Pytanie, co na to reszta domowników. Jeśli trzymamy kciuki za bohatera, to za sprawą bezbłędnego Dawida Ogrodnika. Aktor mógł wreszcie sięgnąć po subtelniejsze środki, zbudował do bólu autentyczną postać. Nie mniej przekonująco wypadają Tomasz Ziętek jako pozostający w cieniu brata Paweł oraz wyciągnięta z niebytu Agnieszka Suchora w roli matki, bez której rodzina dawno by się posypała. To ona rozładowuje napięcia, chowa wódkę, by pomóc mężowi (niezawodny Arkadiusz Jakubik) wytrwać w trzeźwości.
Świetne decyzje obsadowe to połowa sukcesu, bo podobieństwo pomiędzy aktorami nie wystarcza, by ulepić z nich rodzinę. Lecz Domalewskiemu udało się stworzyć taką atmosferę, że widz z łatwością daje się przekonać. Przed nami najprawdziwsza rodzina bez retuszu: naznaczona piętnem emigracji zarobkowej, która rozkruszyła jej fundamenty, piętnem alkoholu, niespełnionych aspiracji itd. Choć znają się na wylot, i tak mają przed sobą tajemnice, problemy czy żale skrywają po wymuszonym uśmiechem, zupełnie jakby ustawiali się do zdjęcia. A jednak w drobnych gestach zdradzają coś więcej niż tylko przyzwyczajenie: miłość, która pozwala spojrzeć inaczej, z wyrozumiałością, dostrzec dobre intencje.
Dlatego porównania z kinem Wojciecha Smarzowskiego wydają się nie do końca trafione. Oczywiście, prowincjonalna sceneria jest ta sama (samotny dom, błotniste podwórze, szarzyzna krajobrazu, którą pochłania noc), ludzie też jakby podobni, ale choć bywają śmieszni i nieporadni, nie są postaciami z makabreski. Bywają, a właściwie bywamy. Bo przecież każdy z nas znajdzie dla siebie miejsce przy tym stole. "Cicha noc" w mądry i bezpretensjonalny sposób dotyka rzeczywistości. Jedyny fałsz usłyszymy tu przy kolędzie.
Podglądając wstydliwe znamiona polskości pomiędzy karpiem, barszczem z uszkami, rubasznymi żartami wujka a seansem "Kevina samego w domu", kamera ani na chwilę nie traci z pola widzenia najważniejszego - czyli człowieka. Kulminacją będzie przejmujący monolog Jakubika, w którym raz jeszcze dowodzi aktorskiej klasy.
Na seans możecie wziąć nawet wódkę, i to z zagryzką, pamiętajcie też o chusteczkach. Ale idźcie koniecznie!
Piotr Guszkowski
fot. materiały prasowe
Coco w Heliosach
Rewelacyjna animacja dla całej rodziny. Studio Disney/Pixar udowadnia, że po inspirujące opowieści warto się wybrać nawet w zaświaty.
Dwunastoletni Miguel marzy o pójściu w ślady swojego idola, legendarnego pieśniarza Ernesta de la Cruza. Pasji oddaje się jednak potajemnie, by nie narazić się rodzinie. W domu Riverów muzyka jest bowiem zakazana, odkąd prapradziadek chłopca wziął gitarę i odszedł, porzucając żonę z małą córką. Nikt nie śmie zanucić melodii, a jeśli w pobliżu pojawią się mariachi, w najlepszym wypadku oberwą sandałem. Pragnienie spełnienia marzeń okazuje się tak silne, że młody pucybut ściąga na siebie klątwę i ląduje w krainie zmarłych.
Okoliczności są niezwykłe. Raz do roku, w Dia de Muertos, zmarli wędrują ścieżkami usypanymi z płatków nagietka, by spotkać się z rodziną. Miguel pokonuje zaś drogę w przeciwnym kierunku, w towarzystwie wiernego, choć nie najmądrzejszego psa, który wabi się Dante. Czeka go emocjonująca przygoda - od ucieczki ciasnymi uliczkami, po spotkanie z. Fridą Kahlo i przyjęcie na miarę "Wielkiego Gatsby'ego", ale zarazem ważna lekcja.
Szkoda, że film nie trafił na ekrany kilka tygodni wcześniej, bo dzięki sposobowi ujęcia tematu stanowiłby wsparcie dla niejednego rodzica, który przy okazji wizyty na cmentarzu prowadzi z dziećmi niełatwe rozmowy o śmierci. Z drugiej strony: nic straconego. "Coco" to pełna ciepła, mądra opowieść. Punktem wyjścia jest tu konflikt pomiędzy zobowiązaniami wobec rodziny i poszanowaniem tradycji a potrzebą samorealizacji. Ponadto twórcy udowadniają, że równoległe światy są ze sobą ściśle powiązane za sprawą pamięci, która stanowi podstawę egzystencji po tamtej stronie. W meksykańskiej tradycji wspomnieniu zmarłych towarzyszy zupełnie niegrobowy nastrój. Dlatego Kraina Umarłych jawi się jako barwna metropolia. Tętni życiem, mimo że wszyscy jej mieszkańcy dawno wyzionęli ducha.
"Coco" czerpie garściami z folkloru (motyw czaszek itd.). Filmowa rzeczywistość została urządzona i przemyślana w każdym detalu, z humorem, nawet charakterystyki postaci zbudowanych przecież z samych kości udało się zgrabnie nakreślić. A jednak historia podążania za marzeniami, choć osadzona w innej kulturze i wrażliwości, bazuje na schematach znanych z poprzednich produkcji Pixara. Melodia wydaje się więc jakby znajoma. Ale czyż nie te właśnie lubimy?
Piotr Guszkowski
Fot. Imperial - Cinepix
Morderstwo w Orient Expressie w Heliosach
Adaptacja słynnej powieści Agathy Christie. Stylowa, ale nudnawa i generalnie zbyteczna.
Lata 30. ubiegłego wieku. Słynny belgijski detektyw, Herkules Poirot (Branagh z rozpostartymi wąsami), podróżuje luksusowym pociągiem z Istambułu do Londynu, gdy w sąsiednim przedziale zostaje zamordowany szemrany, "gangsterowaty" handlarz dziełami sztuki - wreszcie dobry, nie manieryczny Depp. Zbrodni dokonał ktoś z kilkunastu pasażerów jadących wagonem pierwszej klasy.
Wiele osób z tego jak często u Christie ściśle ograniczonego kręgu podejrzanych jest granych przez bardzo znanych aktorów/aktorki - dawno nie widziałem takiego nagromadzenia gwiazd w jednym miejscu. Podobnie było zresztą w znanej - i dużo lepszej - ekranizacji "Morderstwa" Sidneya Lumeta z 1974 r. Problem w tym, że ci często świetni wykonawcy (jak Dench, Dafoe czy Jacobi) praktycznie nie mają co grać i ich obecność ma charakter głównie marketingowy. Z kolei grający główną rolę i sam siebie reżyserujący, co zawsze ryzykowne, Branagh jest bardziej narcystycznym megalomanem niż ekstrawaganckim geniuszem. Aby go bardziej uczłowieczyć i "usympatycznić", scenarzysta dopisał mu miłosną tragedię w przeszłości, ale niewiele to pomogło.
Jedno trzeba oddać filmowi: jest wystawny, szykowny, zrobiony wręcz z przepychem. Mamy urozmaicone ujęcia, piękne wnętrza i kostiumy, takież widoki, co w dużej mierze zawdzięczamy komputerowym efektom specjalnym, często niestety, widocznym na kilometr. W przeciwieństwie do swojego poprzednika Branagh postanowił "wyjść z wagonu": nawet swoją końcową, demaskatorską mowę Poirot wygłasza w górskim tunelu (!). Ale tu akurat pewna klaustrofobia przysłużyłaby się filmowi (napięcie), a jego teatralny charakter tak czy inaczej zostaje. Zysk jest czysto estetyczny.
Nie wiem też, po co właściwie powstał ten nudnawy i głośno szeleszczący papierem kryminał retro. Bo współczesna widownia nie zna ani powieści, jeśli w ogóle kojarzy nazwisko Christie, ani jej wcześniejszych ekranizacji? Bo bohater, wierzący w porządek świata i panującą w nim równowagę etyczną, utraci tę wiarę (w każdym razie zostaje ona poważnie zachwiana) - a to takie nowoczesne i a propos? Dla mnie to słabe argumenty.
Odbywamy podróż w przeszłość, wprawdzie w komfortowych warunkach, ale bez wyraźnego celu.
Paweł Mossakowski
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze