Zgodnie z nakazem Trybunału Sprawiedliwości piły i harwestery muszą zostać wstrzymane bezzwłocznie. Oznacza to, że w opinii Trybunału zwiększona wycinka w Puszczy może spowodować poważne i nieodwracalne szkody w tym bezcennym przyrodniczo miejscu.
Trybunał domaga się m.in. bezzwłocznego zakończenia aktywnych działań związanych z gospodarką leśną na siedliskach, gdzie znajdują się bory i lasy bagienne, łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe oraz w drzewostanach ponadstuletnich na siedlisku grądu subkontynentalnego, a także na siedliskach dzięcioła białogrzbietego, dzięcioła trójpalczastego, sóweczki, włochatki, trzmielojada, muchówki małej, muchołówki białoszyjej i gołębia siniaka oraz na siedliskach chrząszczy: zgniotka cynobrowego, ponurka Szneidera, konarka tajgowego, rozmimiazga kolweńskiego oraz bogatka wspaniałego.
Trybunał zakazuje również usuwania ponadstuletnich martwych świerków, a także wycinki drzew w ramach zwiększonego etatu pozyskiwania drewna.
W oświadczeniu wydanym przez ClientEarth Prawnicy dla Ziemi, Fundację Dzika Polska, Greenmind, Greenpeace Polska, Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków, Pracownię na rzecz Wszystkich Istot, WWF Polska, czyli przez koalicję organizacji pozarządowych działających na rzecz ochrony Puszczy, czytamy:
„Koalicja Kocham Puszczę oczekuje od rządu natychmiastowego zastosowania się do postanowienia Trybunału i zaprzestania wycinki, która jest prowadzona z niespotykaną intensywnością i powoduje coraz więcej szkód. Decyzja Trybunału potwierdza to, o czym wcześniej alarmowała Komisja Europejska, UNESCO i większość środowiska naukowego - to zwiększona wycinka, nie kornik, zagraża chronionym w Puszczy siedliskom i gatunkom i powinna zostać wstrzymana natychmiast, zanim dojdzie do nieodwracalnych szkód”.
Trybunał Sprawiedliwości UE nakazuje Polsce wstrzymanie wycinki na obszarze Puszczy Białowieskiej. W praktyce oznacza to nie tylko zawieszenie wykonywania decyzji ministra środowiska Jana Szyszki z marca 2016 r. dopuszczającej zwiększenie wycinki na terenie Nadleśnictwa Białowieża, ale także zakaz usuwania starych, martwych drzew na terenie całej Puszczy.
Zakaz wycinania drzew, których usuwanie grozi trwałości chronionych w Puszczy siedlisk i gatunków, obowiązuje do ostatecznego rozstrzygnięcia sprawy Puszczy przez Trybunał. Jedyny wyjątek stanowią sytuacje związane z bezpieczeństwem publicznym.
Trybunał skorzystał więc z tzw. środków tymczasowych. Jest to nadzwyczajny instrument prawny, który zawiesza działania będące przedmiotem sporu ze skutkiem natychmiastowym.
- Trybunał wykorzystuje go bardzo rzadko - tylko w przypadkach, jeśli istnieje poważne zagrożenie, że działania te mogą spowodować znaczące i nieodwracalne szkody – przypominają aktywiści proekologicznych organizacji pozarządowych.
Przypominają też, że decyzja Trybunału potwierdza to, o czym wcześniej alarmowały Komisja Europejska, UNESCO i większość środowiska naukowego - to zwiększona wycinka, nie kornik, zagraża chronionym w puszczy siedliskom i gatunkom i powinna zostać wstrzymana natychmiast, zanim dojdzie do nieodwracalnych szkód.
W rozmowie z „Wyborczą” Robert Cyglicki z Greenpeace Polska skomentował decyzję Trybunału:
- Decyzja ta jasno pokazuje, że nie jest tak, iż działania ministra środowiska są konieczne dla ochrony siedlisk przyrody w ramach systemu Natura 2000, do którego rzekomo zobowiązywała go Komisja Europejska. Mamy nadzieję, że dostosuje się do decyzji trybunału i natychmiast wyprowadzi z Puszczy Białowieskiej harwestery. Jeżeli tego nie zrobi, od momentu, kiedy ta decyzja zostanie opublikowana, już ewidentnie będzie wiadomo, że dalsze prace w Puszczy będą łamały przepisy prawa międzynarodowego.
Proekologiczne organizacje pozarządowe czekają teraz na kroki Ministerstwa Środowiska.
- Jeżeli minister środowiska będzie jawnie naruszał decyzje Trybunału, będziemy podejmowali kroki adekwatne do sytuacji - zapowiada Cyglicki.
Adam Bohdan z Fundacji Dzika Polska także nie kryje zadowolenia z decyzji Trybunału Sprawiedliwości. Po południu mówił „Wyborczej”:
- Niesamowita radość. Mam nadzieję, że Szyszko i jego ludzie już przestaną kłamać, że masowa wycinka z wykorzystaniem ciężkiego sprzętu ma związek z ochroną przyrody czy właściwym gospodarowaniem Puszczą. Nadal będziemy kontynuować patrole w Puszczy i jak będzie taka potrzeba - protesty. Być może jeszcze dzisiaj o postanowieniu Trybunału poinformujemy pracujących w Puszczy leśników.
Rzecznik prasowy Ministerstwa Środowiska nie odbierał dziś telefonu. Z kolei Marek Waszczewski z zespołu prasowego tego resortu oświadczył w rozmowie z nami:
- Dopóki nie otrzymamy oficjalnie decyzji Trybunału Sprawiedliwości, nie będziemy się do tej sprawy odnosić.
Po upublicznieniu decyzji Trybunału wycinka drzew w Puszczy Białowieskiej w piątek trwała dalej. Jak alarmują uczestnicy protestów, zachowanie służb mundurowych, które zostały ściągnięte do Puszczy z całego kraju, by ochraniać harwestery, jest coraz bardziej brutalne i stanowi niejednokrotnie zagrożenie dla zdrowia i życia protestujących.
Sławomir Ratajski, sekretarz generalny Polskiego Komitetu ds. UNESCO, ocenił w rozmowie z "Wyborczą", że decyzja Trybunału Sprawiedliwości będzie także brana pod uwagę, jeśli chodzi o dalsze decyzje UNESCO dotyczące możliwości wpisania Puszczy Białowieskiej na listę dziedzictwa zagrożonego.
Czy tak się stanie, ma ocenić specjalna powtórna misja ekspertów UNESCO - będzie sprawdzać skutki obecnych działań ministra Szyszki. Należy pamiętać, że Komitet Światowego Dziedzictwa UNESCO na początku lipca w Krakowie również wezwał polski rząd do natychmiastowego wstrzymania cięcia drzew w Puszczy. Ratajski przypomina, że UNESCO dało Polsce dwa lata na działania naprawcze.
Tymczasem były premier i minister spraw zagranicznych Włodzimierz Cimoszewicz (prawnik, mieszkaniec Puszczy) powiedział "Wyborczej" po upublicznieniu postanowienia Trybunału:
- Bardzo się cieszę z tej decyzji. Oznacza szansę na przerwanie bezsensownej rzezi Puszczy Białowieskiej. Jeśli Kaczyński z Szyszką spróbują zlekceważyć Trybunał Sprawiedliwości, skutki mogą być dwojakie. Polityczne - polegające na uznaniu Polski przez rządy i opinię publiczną w Europie za kraj kierowany przez barbarzyńców. Oraz finansowe. Trybunał może nałożyć wysoką grzywnę za niestosownie się do jego decyzji. Cała ta skandaliczna sprawa skończy się kosztowną kompromitacją naszego kraju.
Około godz. 16 przed bramą Nadleśnictwa Białowieża około trzydziestu aktywistów, uczestników Obozu dla Puszczy - który od kilku tygodni cały czas stacjonuje na jej terenie - w związku z decyzją Trybunału radośnie skandowało: "Cała Puszcza parkiem narodowym!".
Manifestujący trzymali kilka transparentów z hasłami domagającymi się natychmiastowego zaprzestania wycinki. Dziękowano m.in. naukowcom, którzy zaangażowali się w obronę Puszczy.
Michał Książek (poeta, przyrodnik, ornitolog) odczytał fragmenty decyzji Trybunału wzywającej do natychmiastowego zaprzestania wycinki, wyliczając rzadkie gatunki ptaków, które są nią zagrożone.
Joanna Pawluśkiewicz z Obozu dla Puszczy informowała:
- Harvestery właśnie zakończyły pracę, ale nie wiemy dlaczego, czy to jest związane z decyzją Trybunału.
- Mamy nadzieję, że te maszyny już tam nie wrócą - dodawali obrońcy puszczy.
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze