¯ydzi
-
Puzzle wskoczy³y na w³a¶ciwe miejsce. Anonimowa dziewczyna zyska³a imiê i nazwisko
U¶miechniêta dziewczyna stoi na p³otku. Patrzy prosto w obiektyw. Jest 19 kwietnia 1936 roku. 86 lat pó¼niej ta sama panienka zerka na mnie ze strony internetowej United States Holocaust Memorial Musem w Waszyngtonie.
15-04-2022 06:51 -
Bia³ystok. Pamiêæ o bojowniku getta. 79 lat temu hitlerowcy zamordowali Icchoka Malmeda
Dok³adnie 79 lat mija od ¶mierci Icchoka Malmeda, który podczas krwawej pacyfikacji getta przeciwstawi³ siê jednemu z nazistów i obla³ go kwasem. Gdy w odwecie hitlerowcy zagrozili masowymi egzekucjami, Malmed natychmiast odda³ siê w ich rêce. Po torturach oprawcy go powiesili. W pobli¿u miejsca jego egzekucji we wtorek (8 lutego) zap³on±³ znicz.
08-02-2022 18:26 -
¦wiat³o pamiêci na placu Tenenbauma. Bia³ystok pamiêta o ofiarach z 1943 roku
79 lat temu Niemcy rozpoczêli likwidacjê bia³ostockiego getta. W sobotê (5 lutego) pod pomnikiem Bohaterów Getta na placu Mordechaja Tenenbauma w Bia³ymstoku zap³onê³o symboliczne ¶wiat³o pamiêci.
07-02-2022 15:47 -
79 lat temu na ulicach niós³ siê krzyk, polowano na ludzi. Niemcy zaczêli likwidacjê bia³ostockiego getta
Kilkadziesi±t symbolicznych lampionów, a przy ka¿dym karteczka z imieniem i nazwiskiem. Icchak Malmed, Liza Szpiro, Mordechaj Tenenbaum, rodzina Pisarów... To tylko czê¶æ ofiar pacyfikacji bia³ostockiego getta, krwawo rozpoczêtej przez Niemców 5 lutego 1943 roku. Przez kolejnych siedem miesiêcy, a¿ do tragicznego fina³u - sierpniowego powstania - w getcie codziennie ginêli ludzie, umiera³a kolejna cz±stka ¿ydowskiej historii Bia³egostoku. W 79. rocznicê likwidacji getta w uroczysto¶ci pamiêci wziêli udzia³ przedstawiciele w³adz miasta.
06-02-2022 06:32 -
77 lat od wyzwolenia obozu Auschwitz. Dzieñ Pamiêci o Ofiarach Holokaustu w Bia³ymstoku
W czwartek (27 stycznia) przypada 77. rocznica wyzwolenia niemieckiego nazistowskiego obozu Auschwitz-Birkenau. Tego dnia obchodzimy Miêdzynarodowy Dzieñ Pamiêci o Ofiarach Holokaustu. Z tej okazji prezydent Bia³egostoku Tadeusz Truskolaski z³o¿y³ kwiaty pod pomnikiem Wielkiej Synagogi przy ulicy Suraskiej.
27-01-2022 16:08 -
Bia³ystok. Dom Kultury ¦ródmie¶cie bêdzie móg³ zaj±æ budynek dawnej szko³y Tarbut
Radni otworzyli drogê, która pozwoli docelowo na to, by Dom Kultury ¦ródmie¶cie z ul. Kiliñskiego przeniós³ siê w rejon ulic Lipowej, Szymborskiej i Kalinowskiego do budynku dawnej szko³y hebrajskiej Tarbut. Wprowadzono ju¿ niezbêdne zmiany w planie zagospodarowania przestrzennego.
07-01-2022 14:28 -
Grób dla NN z lasu. Dariusz Popiela: "Pomagaæ ¿ywym, dbaæ o pamiêæ i godno¶æ zmar³ych"
Czarnoskóry nieznany uchod¼ca pochowany w listopadzie na katolickim cmentarzu w Sokó³ce bêdzie mia³ kamienny grób, nie tylko ziemny kopczyk. Nic o nim nie wiadomo, tylko to, ¿e zmar³ z wych³odzenia i wycieñczenia. Fundatorem pomnika jest sportowiec i dzia³acz spo³eczny Dariusz Popiela, który zapowiada, ¿e jego fundacja postara siê stopniowo zaj±æ grobami wszystkich migrantów zmar³ych przy polsko-bia³oruskiej granicy i chowanych w Polsce.
11-12-2021 15:17 -
Ma 150 lat, przypomina o pewnym cudzie. Zabytek miesi±ca w Muzeum Podlaskim
W 1875 roku znany z³otnik Jan Pogorzelski wraz ze swoimi pracownikami odla³ misternie ze srebra pewn± chanukijê. Komu od tego czasu s³u¿y³a, kto zapala³ w niej lampki w ¿ydowskie ¶wiêta Chanuki przez kolejne lata - nie wiemy. Ale sam± piêknie dekorowan± chanukow± lampkê jeszcze przez ponad tydzieñ podziwiaæ mo¿na w holu Muzeum Podlaskiego w Bia³ymstoku.
22-11-2021 17:35 -
Przywraca pamiêæ o ¿ydowskich mieszkañcach. Marek Chmielewski, so³tys Orli kandydatem do Nagrody POLIN
Marek Chmielewski, so³tys Orli, jest jednym z sze¶ciu finalistów Nagrody POLIN. Laureata poznamy 30 listopada.
13-11-2021 11:45 -
Tykocin. Napis "Têskniê za Tob±, ¯ydzie" mieli usun±æ "pury¶ci ochrony zabytków"
Napis "Têskniê za Tob±, ¯ydzie" namalowany przez Rafa³a Betlejewskiego na ogrodzeniu zabytkowego cmentarza w podlaskim Tykocinie prawdopodobnie usunêli "niezidentyfikowani wolontariusze - pury¶ci ochrony zabytków". Tak twierdzi zastêpca burmistrza Tykocina.
21-10-2021 16:37 -
£om¿a. Sumliñski w miejskiej placówce kultury i na mszach podwa¿a³ zbrodnie Polaków w Jedwabnem
Mimo protestów, a za zgod± w³adz £om¿y w tutejszej najwa¿niejszej miejskiej placówce kulturalnej zosta³ pokazany wyra¼nie antysemicki dokument Wojciecha Sumliñskiego "Powrót do Jedwabnego". Sumliñski przy okazji projekcji mówi³: "¯ydzi handluj± w³asnymi cmentarzami jak ziemniakami". Prezentowa³ te¿ swoje wizje podczas mszy, tak¿e mszy dla dzieci.
15-10-2021 11:24 -
Zabytki. Kirkut w Orli zosta³ oznakowany. Stanê³a tu symboliczna macewa
Z daleka wygl±da jak zaro¶niêty pagórek. Je¶li jednak wej¶æ na jego teren, wci±¿ mo¿na odnale¼æ pojedyncze nagrobki. Stoi tu te¿ pomnik, który s±siedzi postawili dawnym s±siadom. Teraz nikt nie bêdzie mieæ w±tpliwo¶ci, ¿e miejsce jest cmentarzem ¿ydowskim.
25-09-2021 18:19 -
W g³êbi lasu zginê³o kilkaset rodzin. Mija 80 lat od zag³ady ¯ydów z Tykocina
W ¶rodê (25 sierpnia) minie 80 lat od tragicznego dnia, gdy hitlerowcy rozpoczêli masakrê tykociñskich ¯ydów. W ci±gu dwóch dni ¿ycie straci³o ponad 2 tys. osób, ³±cznie kilkaset rodzin z miasteczka. Gonione przez wiele kilometrów, przera¿one, na koniec zabite w lesie pod £opuchowem.
24-08-2021 18:19 -
Podlaskie. Zbiórka na upamiêtnienie 1500 ¿ydowskich ofiar zag³ady z Szumowa i okolic
Fundacja Zapomniane prowadzi zbiórkê na upamiêtnienie 1500 ¿ydowskich ofiar zag³ady z sierpnia 1941 roku, pogrzebanych w lesie Rz±¶nik niedaleko podlaskiego Szumowa. Spoczywaj± tu mê¿czy¼ni, kobiety i dzieci z Szumowa i okolicznych miejscowo¶ci.
23-08-2021 06:27 -
16 sierpnia 1943 roku stanêli bohatersko do walki w getcie. 78. rocznica powstania w Bia³ymstoku
Nie mieli szans. A jednak nieliczni ¿ydowscy powstañcy nie chcieli poddaæ siê bez walki. Dok³adnie 78 lat temu - 16 sierpnia 1943 roku - stanêli naprzeciw regularnego niemieckiego wojska. W rocznicê bohaterskiego zrywu w poniedzia³ek (16 sierpnia) w Bia³ymstoku upamiêtniono wybuch powstania w getcie.
16-08-2021 17:08 -
W poniedzia³ek Bia³ystok uczci rocznicê wybuchu powstania w getcie
W najbli¿szy poniedzia³ek (16 sierpnia) przypada 78. rocznica powstania w getcie bia³ostockim. W miejscach pamiêci o martyrologii ¿ydowskich obywateli miasta zostan± z³o¿one kwiaty.
12-08-2021 06:51 -
Mistrz olimpijski ze Szczuczyna Mejer Prinstejn, czyli zapomniana "jednostka osobowa"
W³adze podlaskiego Szczuczyna, w którym polscy s±siedzi dokonywali mordów na swoich ¿ydowskich s±siadach, twierdz±, ¿e nic nie wiedz± o z³otym medali¶cie dwóch olimpiad. A by³ nim urodzony tutaj Mejer Prinstejn. Burmistrz Szczuczyna zapewnia, ¿e dowiedzia³ siê o nim od nas, i deklaruje: - Je¶li te informacje siê potwierdz±, trzeba bêdzie tê jednostkê osobow± upamiêtniæ.
08-08-2021 12:06 -
Szejna prze¿y³a i powróci w s³uchowisku. Wróc± te¿ macewy. Festiwal Kultur w Suchowoli
Ciekawa sobota w Suchowoli. 17 lipca miasteczko zaprasza na Festiwal Kultur, prezentuj±cy fascynuj±c± ró¿norodno¶æ kultur ¶wiata. W programie m.in. wystawa po¶wiêcona suchowolskim ¯ydom oraz s³uchowisko "Bêdziesz t±, która prze¿yje", oparte na historii Szejny Fajnberg urodzonej w Suchowoli. A tak¿e: pokazy kaligrafii arabskiej i parzenia herbaty tureckiej, koncert jazzowy i folkowy.
16-07-2021 20:37 -
Pochód nacjonalistów przez Polskê dotar³ do Jedwabnego [KOMENTARZ]
Przy okazji obchodów 80. rocznicy zbrodni dokonanej na ¿ydowskich mieszkañcach przez ich polskich s±siadów widmo kr±¿y³o nad Jedwabnem. Widmo skrajnego nacjonalizmu.
16-07-2021 09:15 -
Ekspedycja do dawnych podlaskich sztetli. Rozmowy, warsztaty, potañcówka
Polscy i bia³oruscy muzycy, tancerze, etnografowie, animatorzy kultury podjêli wyzwanie: chc± stworzyæ miêdzynarodow± trasê, wiod±c± przez dawne ¿ydowskie sztetle w Polsce i Bia³orusi. Projekt obejmuje ekspedycjê terenow±, towarzysz± jej te¿ wydarzenia kulturalne. W ¶rodê (14 lipca) w Tykocinie odbêdzie siê panel dyskusyjny, w czwartek - warsztaty pie¶ni jidysz i tañca w Krynkach, a w sobotê - potañcówka w Orli.
13-07-2021 19:13 -
Kocha³ esperanto, Bia³ystok, teatr. 80. rocznica tragicznej ¶mierci Jakuba Szapiry
Najwybitniejszy bia³ostocki esperantysta miêdzywojnia, dzia³acz spo³eczny, mi³o¶nik Bia³egostoku. Wraz z 3 tysi±cami innych bia³ostoczan Jakub Szapiro zgin±³ 12 lipca 1941 r., rozstrzelany przez hitlerowców w lesie Pietrasze. W 80. rocznicê jego ¶mierci wiceprezydent Przemys³aw Tuchliñski z³o¿y³ kwiaty pod tablic± na kamienicy przy Lipowej, gdzie mieszka³ Szapiro.
13-07-2021 08:03 -
Oburzenie po blokadzie wej¶cia na obchody 80. rocznicy zbrodni w Jedwabnem. Bêdzie interwencja poselska
Nie milkn± echa skandalicznego zablokowania przez policjê mo¿liwo¶ci przej¶cia kilkudziesiêciu osobom na uroczysto¶ci z okazji 80. rocznicy zbrodni w Jedwabnem. U ministra spraw wewnêtrznych i komendanta g³ównego policji interweniuje w tej sprawie podlaski pose³ PO Robert Tyszkiewicz.
12-07-2021 09:10 -
80. rocznica zbrodni w Jedwabnem. Policja blokowa³a przej¶cie, interweniowali Adam Bodnar i rabin Michael Schudrich
W czasie uroczysto¶ci 80. rocznicy mordu dokonanego na ¯ydach przez polskich s±siadów w Jedwabnem przemówieñ nie by³o. W niedzielê (11 lipca) oklaskami powitano rzecznika praw obywatelskich Adam Bodnara, który z naczelnym rabinem Polski Michaelem Schudrichem musia³ ¿±daæ, by policjanci przepu¶cili uczestników obchodów. Mundurowi blokowali doj¶cie pod pomnik i wszystkich legitymowali.
11-07-2021 14:50 -
Podlaskie. Narodowcy wyra¼nie chcieli prowokowaæ w Jedwabnem, ale w datê siê "nie wstrzelili"
Narodowcy w sobotê (10 lipca) zorganizowali w³asne "uroczysto¶ci" pod pomnikiem upamiêtniaj±cym ofiary mordu dokonanego na ¿ydowskich mieszkañcach Jedwabnego przez polskich s±siadów. Domagali siê ekshumacji. Tymczasem naczelny rabin Polski Michael Schudrich apeluje: - Ka¿dy dobry cz³owiek ma obowi±zek pamiêtaæ o takiej tragedii, jak ta w Jedwabnem.
10-07-2021 13:33 -
80. rocznica zbrodni w Jedwabnem. Wszystko, co nast±pi³o pó¼niej, budzi grozê
- Debata jedwabieñska uprawnia³a do pewnego optymizmu, jednak¿e wszystko, co nast±pi³o pó¼niej, budzi grozê. W odpowiedzi na Jedwabne wzbiera³a fala negacjonizmu, która aktualnie rozlewa siê po Polsce jak ta d³uga i szeroka - mówi z okazji 80. rocznicy zbrodni w Jedwabnem prof. Piotr Forecki.
09-07-2021 07:25 -
Spaleni ¿ywcem przez polskich s±siadów. 80. rocznica mordu w Jedwabnem
W maju 2000 roku niewielkie wydawnictwo Pograniczne w Sejnach opublikowa³o ksi±¿kê Jana Tomasza Grossa "S±siedzi. Historia zag³ady ¿ydowskiego miasteczka". Jak pisano po jej wydaniu, "ta niewielka publikacja mia³a si³ê wybuchu, który naruszy³ fundamenty ¶wiadomo¶ci historycznej Polaków, wywo³uj±c najwiêksz± i najbardziej emocjonaln± debatê o historii najnowszej".
09-07-2021 07:02 -
Bia³ystok. Pamiêci ofiar "Czarnego pi±tku". 80. rocznica spalenia Wielkiej Synagogi
W niedzielê (27 czerwca) minê³a 80. rocznica spalenia Wielkiej Synagogi wraz z setkami uwiêzionych w niej bia³ostockich ¯ydów. - Dzisiejsza uroczysto¶æ musi byæ równie¿ wo³aniem o wyrzeczenie siê wrogo¶ci, o ¿ycie publiczne wolne od agresji - mówi³ przy okazji obchodów tej rocznicy Tadeusz Truskolaski, prezydent Bia³egostoku.
27-06-2021 13:25 -
80 lat temu zaczê³a siê zag³ada bia³ostockich ¯ydów. Rocznica spalenia Wielkiej Synagogi
27 czerwca 1941 r. rozpoczê³a siê zag³ada bia³ostockich ¯ydów, którzy przez wieki wspó³tworzyli historiê obecnej podlaskiej stolicy. W³a¶nie tego dnia 80 lat temu hitlerowcy spalili Wielk± Synagogê wraz z setkami uwiêzionych w niej ¯ydów. Przy okazji tej rocznicy w³adze Bia³egostoku organizuj± tak¿e wydarzenia artystyczne.
24-06-2021 08:01 -
Napis "Têskniê za Tob±, ¯ydzie" na murze cmentarza nie ³amie prawa. Betlejewski uniewinniony
Bia³ostocki s±d uniewinni³ we wtorek (08.06) Rafa³a Betlejewskiego, który w ramach projektu spo³eczno-artystycznego napisa³ na murze cmentarza ¿ydowskiego w Tykocinie: "Têskniê za Tob±, ¯ydzie". Policja domaga³a siê ukarania go za bezprawne umieszczenie napisu, ale s±d uzna³, ¿e czyn nie by³ spo³ecznie szkodliwy.
09-06-2021 09:52 -
Sefardyjskie pie¶ni i inne ¿ydowskie brzmienia. Festiwal Zachor w Bia³ymstoku
Przy Ratuszu, w Pa³acu Branickich i w ko¶ciele. W sumie piêæ ró¿nych koncertów us³yszymy w ramach Festiwalu Kultury ¯ydowskiej "Zachor". Festiwal pielêgnuj±cy pamiêæ, tradycjê i kulturê ¿ydowsk± odbêdzie siê w Bia³ymstoku w dniach 6-8 czerwca.
02-06-2021 09:51 -
Przed 80. rocznic± pogromu w Jedwabnem kilkoro miejscowych rozpoczê³o sprz±tanie cmentarza ¿ydowskiego
Kilka osób z okolicy Jedwabnego rozpoczê³o sprz±tnie miejscowego cmentarza ¿ydowskiego. Pomys³odawca tej akcji Kamil Mrozowicz chce tê akcjê kontynuowaæ w czerwcu. Byæ mo¿e uda siê zrealizowaæ pomys³, aby wydzieliæ tu miejsce zadumy w ramach jego projektu "Ogrody pamiêci".
15-05-2021 10:30 -
Bia³ystok. Proces dzia³aczy ONR. ¦wiadek Konrad Dulkowski: Okre¶lenie "syjoni¶ci" to wytrych
- Okre¶lenie "syjoni¶ci" jest swego rodzaju wytrychem stosowanym przez ¶rodowiska skrajnie prawicowe, które zdaj± sobie sprawê, ¿e publiczne nawo³ywanie do mordowania ¯ydów by³oby ¼le odbierane - mówi³ jeden ze ¶wiadków w czasie kolejnej rozprawy w procesie siedmiu czo³owych polskich nacjonalistów, oskar¿onych o publicznie nawo³ywanie do nienawi¶ci na tle ró¿nic narodowo¶ciowych.
12-05-2021 15:07 -
Fundacja Zapomniane chce na trwa³e upamiêtniæ rozstrzelanych uciekinierów z bia³ostockiego getta
Fundacja Zapomniane razem z samorz±dowcami gminy Szudzia³owo i le¶nikami z Nadle¶nictwa Supra¶l chce na trwa³e upamiêtniæ o¶mioro ¯ydów, którzy próbowali schroniæ siê w Puszczy Knyszyñskiej po ucieczce z bia³ostockiego getta, ale zostali rozstrzelani przez hitlerowców. Poszukuje informacji na temat to¿samo¶ci ofiar tej zbrodni sprzed niemal 80 lat.
08-05-2021 17:29 -
Prawica szykuje wielkie oczyszczanie Polaków za zbrodniê w Jedwabnem. W zamian kolacja z pos³em Braunem
¦rodowiska prawicowe szykuj± swoje "prawdziwe historie" o mordzie ¯ydów w Jedwabnem. Za finansowe wsparcie tego projektu mo¿na bêdzie zje¶æ kolacjê w £om¿y z pos³em Konfederacji Grzegorzem Braunem, który nieraz domaga³ siê wznowienia ekshumacji w Jedwabnem, podobnie jak inni przedstawiciele polskich ¶rodowisk prawicowych.
06-04-2021 09:50 -
Rabin, polski dyplomata, organista... Muzeum w Tykocinie wspomina tych, którzy ratowali ¯ydów
Muzea s± zamkniête i przez najbli¿sze dwa tygodnie nadal zamkniête pozostan±. Ale dziel± siê rozmaitymi ciekawostkami, dokumentami i filmami w internecie. Jak Muzeum w Tykocinie. Na co dzieñ muzeum pielêgnuje pamiêæ po niezwyk³ej spo³eczno¶ci ¿ydowskich mieszkañców miasteczka, a z okazji Dnia Pamiêci Polaków ratuj±cych ¯ydów przypomina tak¿e i ich w 11-minutowym materiale wideo.
25-03-2021 19:13 -
Bia³ystok. Dzieñ Pamiêci Polaków ratuj±cych ¯ydów. Kwiaty pod pomnikiem spalonej synagogi
Dzi¶ (24 marca) obchodzony jest Narodowy Dzieñ Pamiêci Polaków ratuj±cych ¯ydów. Z tej okazji prezydent Bia³egostoku z³o¿y³ kwiaty pod pomnikiem-kopu³± Wielkiej Synagogi spalonej przez Niemców. 80 lat temu sp³onê³o w niej blisko 2,5 tys. ¿ydowskich mê¿czyzn i ch³opców. Uratowa³o siê tylko kilkunastu - dziêki dozorcy Józefowi Bartoszko.
24-03-2021 18:08 -
Historia. Ostatnie lata ¿ycia ¯ydów w Bia³ymstoku. W dwa lata zniszczono ¿ycie i dorobek kilku pokoleñ
¯ydowskiego Bia³egostoku w³a¶ciwie ju¿ nie ma. Zosta³y okruchy, które staramy siê w mie¶cie gromadziæ i chroniæ na ró¿ne sposoby.
26-02-2021 07:03 -
Chasydzi w Lelowie. Mistyczny ¶wiat na fotografii w Centrum im. Zamenhofa
Do niedu¿ej wsi w województwie ¶l±skim na prze³omie stycznia i lutego przybywaj± ¯ydzi z ca³ego ¶wiata. Jakby z innej rzeczywisto¶ci, z innego wymiaru, duchowo¶ci poza zasiêgiem zwyk³ego przechodnia. Niezwyk³± pielgrzymkê chasydów do Lelowa przez kilka lat uwiecznia³ Arkadiusz £awrywianiec. Od ¶rody (24 lutego) wystawê jego prac mo¿na bêdzie ogl±daæ w Centrum im. Zamenhofa.
23-02-2021 07:31 -
Bia³ystok. Wynalazca doustnej szczepionki przeciwko polio ma byæ uhonorowany nazw± ulicy
Stowarzyszenie Muzeum ¯ydów Bia³egostoku proponuje, aby jednej z ulic podlaskiej stolicy nadaæ imiê Alberta Sabina. To pochodz±cy z Bia³egostoku wynalazca doustnej szczepionki przeciwko polio.
16-02-2021 12:03 -
Bia³ystok. Cisza w miejscu spalonej synagogi. Miêdzynarodowy Dzieñ Pamiêci o Ofiarach Holocaustu
27 stycznia, dzieñ wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau w 1945 roku, przez ONZ ustanowiony zosta³ Miêdzynarodowym Dniem Pamiêci o Ofiarach Holokaustu. Rocznicê uczci³ prezydent Bia³egostoku Tadeusz Truskolaski. Z³o¿y³ kwiaty przy pomniku-kopule Wielkiej Synagogi, w miejscu, w którym w czerwcu 1941 roku nazi¶ci spalili blisko 2 tys. bia³ostockich ¯ydów.
27-01-2021 19:49