ŻYDZI Białystok -

Puzzle wskoczyły na właściwe miejsce. Anonimowa dziewczyna zyskała imię i nazwisko

Uśmiechnięta dziewczyna stoi na płotku. Patrzy prosto w obiektyw. Jest 19 kwietnia 1936 roku. 86 lat później ta sama panienka zerka na mnie ze strony internetowej United States Holocaust Memorial Musem w Waszyngtonie.

15-04-2022 06:51

Białystok. Pamięć o bojowniku getta. 79 lat temu hitlerowcy zamordowali Icchoka Malmeda

Dokładnie 79 lat mija od śmierci Icchoka Malmeda, który podczas krwawej pacyfikacji getta przeciwstawił się jednemu z nazistów i oblał go kwasem. Gdy w odwecie hitlerowcy zagrozili masowymi egzekucjami, Malmed natychmiast oddał się w ich ręce. Po torturach oprawcy go powiesili. W pobliżu miejsca jego egzekucji we wtorek (8 lutego) zapłonął znicz.

08-02-2022 18:26

Światło pamięci na placu Tenenbauma. Białystok pamięta o ofiarach z 1943 roku

79 lat temu Niemcy rozpoczęli likwidację białostockiego getta. W sobotę (5 lutego) pod pomnikiem Bohaterów Getta na placu Mordechaja Tenenbauma w Białymstoku zapłonęło symboliczne światło pamięci.

07-02-2022 15:47

79 lat temu na ulicach niósł się krzyk, polowano na ludzi. Niemcy zaczęli likwidację białostockiego getta

Kilkadziesiąt symbolicznych lampionów, a przy każdym karteczka z imieniem i nazwiskiem. Icchak Malmed, Liza Szpiro, Mordechaj Tenenbaum, rodzina Pisarów... To tylko część ofiar pacyfikacji białostockiego getta, krwawo rozpoczętej przez Niemców 5 lutego 1943 roku. Przez kolejnych siedem miesięcy, aż do tragicznego finału - sierpniowego powstania - w getcie codziennie ginęli ludzie, umierała kolejna cząstka żydowskiej historii Białegostoku. W 79. rocznicę likwidacji getta w uroczystości pamięci wzięli udział przedstawiciele władz miasta.

06-02-2022 06:32

77 lat od wyzwolenia obozu Auschwitz. Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu w Białymstoku

W czwartek (27 stycznia) przypada 77. rocznica wyzwolenia niemieckiego nazistowskiego obozu Auschwitz-Birkenau. Tego dnia obchodzimy Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu. Z tej okazji prezydent Białegostoku Tadeusz Truskolaski złożył kwiaty pod pomnikiem Wielkiej Synagogi przy ulicy Suraskiej.

27-01-2022 16:08

Białystok. Dom Kultury Śródmieście będzie mógł zająć budynek dawnej szkoły Tarbut

Radni otworzyli drogę, która pozwoli docelowo na to, by Dom Kultury Śródmieście z ul. Kilińskiego przeniósł się w rejon ulic Lipowej, Szymborskiej i Kalinowskiego do budynku dawnej szkoły hebrajskiej Tarbut. Wprowadzono już niezbędne zmiany w planie zagospodarowania przestrzennego.

07-01-2022 14:28

Grób dla NN z lasu. Dariusz Popiela: "Pomagać żywym, dbać o pamięć i godność zmarłych"

Czarnoskóry nieznany uchodźca pochowany w listopadzie na katolickim cmentarzu w Sokółce będzie miał kamienny grób, nie tylko ziemny kopczyk. Nic o nim nie wiadomo, tylko to, że zmarł z wychłodzenia i wycieńczenia. Fundatorem pomnika jest sportowiec i działacz społeczny Dariusz Popiela, który zapowiada, że jego fundacja postara się stopniowo zająć grobami wszystkich migrantów zmarłych przy polsko-białoruskiej granicy i chowanych w Polsce.

11-12-2021 15:17

Ma 150 lat, przypomina o pewnym cudzie. Zabytek miesiąca w Muzeum Podlaskim

W 1875 roku znany złotnik Jan Pogorzelski wraz ze swoimi pracownikami odlał misternie ze srebra pewną chanukiję. Komu od tego czasu służyła, kto zapalał w niej lampki w żydowskie święta Chanuki przez kolejne lata - nie wiemy. Ale samą pięknie dekorowaną chanukową lampkę jeszcze przez ponad tydzień podziwiać można w holu Muzeum Podlaskiego w Białymstoku.

22-11-2021 17:35

Przywraca pamięć o żydowskich mieszkańcach. Marek Chmielewski, sołtys Orli kandydatem do Nagrody POLIN

Marek Chmielewski, sołtys Orli, jest jednym z sześciu finalistów Nagrody POLIN. Laureata poznamy 30 listopada.

13-11-2021 11:45

Tykocin. Napis "Tęsknię za Tobą, Żydzie" mieli usunąć "puryści ochrony zabytków"

Napis "Tęsknię za Tobą, Żydzie" namalowany przez Rafała Betlejewskiego na ogrodzeniu zabytkowego cmentarza w podlaskim Tykocinie prawdopodobnie usunęli "niezidentyfikowani wolontariusze - puryści ochrony zabytków". Tak twierdzi zastępca burmistrza Tykocina.

21-10-2021 16:37

Łomża. Sumliński w miejskiej placówce kultury i na mszach podważał zbrodnie Polaków w Jedwabnem

Mimo protestów, a za zgodą władz Łomży w tutejszej najważniejszej miejskiej placówce kulturalnej został pokazany wyraźnie antysemicki dokument Wojciecha Sumlińskiego "Powrót do Jedwabnego". Sumliński przy okazji projekcji mówił: "Żydzi handlują własnymi cmentarzami jak ziemniakami". Prezentował też swoje wizje podczas mszy, także mszy dla dzieci.

15-10-2021 11:24

Zabytki. Kirkut w Orli został oznakowany. Stanęła tu symboliczna macewa

Z daleka wygląda jak zarośnięty pagórek. Jeśli jednak wejść na jego teren, wciąż można odnaleźć pojedyncze nagrobki. Stoi tu też pomnik, który sąsiedzi postawili dawnym sąsiadom. Teraz nikt nie będzie mieć wątpliwości, że miejsce jest cmentarzem żydowskim.

25-09-2021 18:19

W głębi lasu zginęło kilkaset rodzin. Mija 80 lat od zagłady Żydów z Tykocina

W środę (25 sierpnia) minie 80 lat od tragicznego dnia, gdy hitlerowcy rozpoczęli masakrę tykocińskich Żydów. W ciągu dwóch dni życie straciło ponad 2 tys. osób, łącznie kilkaset rodzin z miasteczka. Gonione przez wiele kilometrów, przerażone, na koniec zabite w lesie pod Łopuchowem.

24-08-2021 18:19

Podlaskie. Zbiórka na upamiętnienie 1500 żydowskich ofiar zagłady z Szumowa i okolic

Fundacja Zapomniane prowadzi zbiórkę na upamiętnienie 1500 żydowskich ofiar zagłady z sierpnia 1941 roku, pogrzebanych w lesie Rząśnik niedaleko podlaskiego Szumowa. Spoczywają tu mężczyźni, kobiety i dzieci z Szumowa i okolicznych miejscowości.

23-08-2021 06:27

16 sierpnia 1943 roku stanęli bohatersko do walki w getcie. 78. rocznica powstania w Białymstoku

Nie mieli szans. A jednak nieliczni żydowscy powstańcy nie chcieli poddać się bez walki. Dokładnie 78 lat temu - 16 sierpnia 1943 roku - stanęli naprzeciw regularnego niemieckiego wojska. W rocznicę bohaterskiego zrywu w poniedziałek (16 sierpnia) w Białymstoku upamiętniono wybuch powstania w getcie.

16-08-2021 17:08

W poniedziałek Białystok uczci rocznicę wybuchu powstania w getcie

W najbliższy poniedziałek (16 sierpnia) przypada 78. rocznica powstania w getcie białostockim. W miejscach pamięci o martyrologii żydowskich obywateli miasta zostaną złożone kwiaty.

12-08-2021 06:51

Mistrz olimpijski ze Szczuczyna Mejer Prinstejn, czyli zapomniana "jednostka osobowa"

Władze podlaskiego Szczuczyna, w którym polscy sąsiedzi dokonywali mordów na swoich żydowskich sąsiadach, twierdzą, że nic nie wiedzą o złotym medaliście dwóch olimpiad. A był nim urodzony tutaj Mejer Prinstejn. Burmistrz Szczuczyna zapewnia, że dowiedział się o nim od nas, i deklaruje: - Jeśli te informacje się potwierdzą, trzeba będzie tę jednostkę osobową upamiętnić.

08-08-2021 12:06

Szejna przeżyła i powróci w słuchowisku. Wrócą też macewy. Festiwal Kultur w Suchowoli

Ciekawa sobota w Suchowoli. 17 lipca miasteczko zaprasza na Festiwal Kultur, prezentujący fascynującą różnorodność kultur świata. W programie m.in. wystawa poświęcona suchowolskim Żydom oraz słuchowisko "Będziesz tą, która przeżyje", oparte na historii Szejny Fajnberg urodzonej w Suchowoli. A także: pokazy kaligrafii arabskiej i parzenia herbaty tureckiej, koncert jazzowy i folkowy.

16-07-2021 20:37

Pochód nacjonalistów przez Polskę dotarł do Jedwabnego [KOMENTARZ]

Przy okazji obchodów 80. rocznicy zbrodni dokonanej na żydowskich mieszkańcach przez ich polskich sąsiadów widmo krążyło nad Jedwabnem. Widmo skrajnego nacjonalizmu.

16-07-2021 09:15

Ekspedycja do dawnych podlaskich sztetli. Rozmowy, warsztaty, potańcówka

Polscy i białoruscy muzycy, tancerze, etnografowie, animatorzy kultury podjęli wyzwanie: chcą stworzyć międzynarodową trasę, wiodącą przez dawne żydowskie sztetle w Polsce i Białorusi. Projekt obejmuje ekspedycję terenową, towarzyszą jej też wydarzenia kulturalne. W środę (14 lipca) w Tykocinie odbędzie się panel dyskusyjny, w czwartek - warsztaty pieśni jidysz i tańca w Krynkach, a w sobotę - potańcówka w Orli.

13-07-2021 19:13

Kochał esperanto, Białystok, teatr. 80. rocznica tragicznej śmierci Jakuba Szapiry

Najwybitniejszy białostocki esperantysta międzywojnia, działacz społeczny, miłośnik Białegostoku. Wraz z 3 tysiącami innych białostoczan Jakub Szapiro zginął 12 lipca 1941 r., rozstrzelany przez hitlerowców w lesie Pietrasze. W 80. rocznicę jego śmierci wiceprezydent Przemysław Tuchliński złożył kwiaty pod tablicą na kamienicy przy Lipowej, gdzie mieszkał Szapiro.

13-07-2021 08:03

Oburzenie po blokadzie wejścia na obchody 80. rocznicy zbrodni w Jedwabnem. Będzie interwencja poselska

Nie milkną echa skandalicznego zablokowania przez policję możliwości przejścia kilkudziesięciu osobom na uroczystości z okazji 80. rocznicy zbrodni w Jedwabnem. U ministra spraw wewnętrznych i komendanta głównego policji interweniuje w tej sprawie podlaski poseł PO Robert Tyszkiewicz.

12-07-2021 09:10

80. rocznica zbrodni w Jedwabnem. Policja blokowała przejście, interweniowali Adam Bodnar i rabin Michael Schudrich

W czasie uroczystości 80. rocznicy mordu dokonanego na Żydach przez polskich sąsiadów w Jedwabnem przemówień nie było. W niedzielę (11 lipca) oklaskami powitano rzecznika praw obywatelskich Adam Bodnara, który z naczelnym rabinem Polski Michaelem Schudrichem musiał żądać, by policjanci przepuścili uczestników obchodów. Mundurowi blokowali dojście pod pomnik i wszystkich legitymowali.

11-07-2021 14:50

Podlaskie. Narodowcy wyraźnie chcieli prowokować w Jedwabnem, ale w datę się "nie wstrzelili"

Narodowcy w sobotę (10 lipca) zorganizowali własne "uroczystości" pod pomnikiem upamiętniającym ofiary mordu dokonanego na żydowskich mieszkańcach Jedwabnego przez polskich sąsiadów. Domagali się ekshumacji. Tymczasem naczelny rabin Polski Michael Schudrich apeluje: - Każdy dobry człowiek ma obowiązek pamiętać o takiej tragedii, jak ta w Jedwabnem.

10-07-2021 13:33

80. rocznica zbrodni w Jedwabnem. Wszystko, co nastąpiło później, budzi grozę

- Debata jedwabieńska uprawniała do pewnego optymizmu, jednakże wszystko, co nastąpiło później, budzi grozę. W odpowiedzi na Jedwabne wzbierała fala negacjonizmu, która aktualnie rozlewa się po Polsce jak ta długa i szeroka - mówi z okazji 80. rocznicy zbrodni w Jedwabnem prof. Piotr Forecki.

09-07-2021 07:25

Spaleni żywcem przez polskich sąsiadów. 80. rocznica mordu w Jedwabnem

W maju 2000 roku niewielkie wydawnictwo Pograniczne w Sejnach opublikowało książkę Jana Tomasza Grossa "Sąsiedzi. Historia zagłady żydowskiego miasteczka". Jak pisano po jej wydaniu, "ta niewielka publikacja miała siłę wybuchu, który naruszył fundamenty świadomości historycznej Polaków, wywołując największą i najbardziej emocjonalną debatę o historii najnowszej".

09-07-2021 07:02

Białystok. Pamięci ofiar "Czarnego piątku". 80. rocznica spalenia Wielkiej Synagogi

W niedzielę (27 czerwca) minęła 80. rocznica spalenia Wielkiej Synagogi wraz z setkami uwięzionych w niej białostockich Żydów. - Dzisiejsza uroczystość musi być również wołaniem o wyrzeczenie się wrogości, o życie publiczne wolne od agresji - mówił przy okazji obchodów tej rocznicy Tadeusz Truskolaski, prezydent Białegostoku.

27-06-2021 13:25

80 lat temu zaczęła się zagłada białostockich Żydów. Rocznica spalenia Wielkiej Synagogi

27 czerwca 1941 r. rozpoczęła się zagłada białostockich Żydów, którzy przez wieki współtworzyli historię obecnej podlaskiej stolicy. Właśnie tego dnia 80 lat temu hitlerowcy spalili Wielką Synagogę wraz z setkami uwięzionych w niej Żydów. Przy okazji tej rocznicy władze Białegostoku organizują także wydarzenia artystyczne.

24-06-2021 08:01

Napis "Tęsknię za Tobą, Żydzie" na murze cmentarza nie łamie prawa. Betlejewski uniewinniony

Białostocki sąd uniewinnił we wtorek (08.06) Rafała Betlejewskiego, który w ramach projektu społeczno-artystycznego napisał na murze cmentarza żydowskiego w Tykocinie: "Tęsknię za Tobą, Żydzie". Policja domagała się ukarania go za bezprawne umieszczenie napisu, ale sąd uznał, że czyn nie był społecznie szkodliwy.

09-06-2021 09:52

Sefardyjskie pieśni i inne żydowskie brzmienia. Festiwal Zachor w Białymstoku

Przy Ratuszu, w Pałacu Branickich i w kościele. W sumie pięć różnych koncertów usłyszymy w ramach Festiwalu Kultury Żydowskiej "Zachor". Festiwal pielęgnujący pamięć, tradycję i kulturę żydowską odbędzie się w Białymstoku w dniach 6-8 czerwca.

02-06-2021 09:51

Przed 80. rocznicą pogromu w Jedwabnem kilkoro miejscowych rozpoczęło sprzątanie cmentarza żydowskiego

Kilka osób z okolicy Jedwabnego rozpoczęło sprzątnie miejscowego cmentarza żydowskiego. Pomysłodawca tej akcji Kamil Mrozowicz chce tę akcję kontynuować w czerwcu. Być może uda się zrealizować pomysł, aby wydzielić tu miejsce zadumy w ramach jego projektu "Ogrody pamięci".

15-05-2021 10:30

Białystok. Proces działaczy ONR. Świadek Konrad Dulkowski: Określenie "syjoniści" to wytrych

- Określenie "syjoniści" jest swego rodzaju wytrychem stosowanym przez środowiska skrajnie prawicowe, które zdają sobie sprawę, że publiczne nawoływanie do mordowania Żydów byłoby źle odbierane - mówił jeden ze świadków w czasie kolejnej rozprawy w procesie siedmiu czołowych polskich nacjonalistów, oskarżonych o publicznie nawoływanie do nienawiści na tle różnic narodowościowych.

12-05-2021 15:07

Fundacja Zapomniane chce na trwałe upamiętnić rozstrzelanych uciekinierów z białostockiego getta

Fundacja Zapomniane razem z samorządowcami gminy Szudziałowo i leśnikami z Nadleśnictwa Supraśl chce na trwałe upamiętnić ośmioro Żydów, którzy próbowali schronić się w Puszczy Knyszyńskiej po ucieczce z białostockiego getta, ale zostali rozstrzelani przez hitlerowców. Poszukuje informacji na temat tożsamości ofiar tej zbrodni sprzed niemal 80 lat.

08-05-2021 17:29

Prawica szykuje wielkie oczyszczanie Polaków za zbrodnię w Jedwabnem. W zamian kolacja z posłem Braunem

Środowiska prawicowe szykują swoje "prawdziwe historie" o mordzie Żydów w Jedwabnem. Za finansowe wsparcie tego projektu można będzie zjeść kolację w Łomży z posłem Konfederacji Grzegorzem Braunem, który nieraz domagał się wznowienia ekshumacji w Jedwabnem, podobnie jak inni przedstawiciele polskich środowisk prawicowych.

06-04-2021 09:50

Rabin, polski dyplomata, organista... Muzeum w Tykocinie wspomina tych, którzy ratowali Żydów

Muzea są zamknięte i przez najbliższe dwa tygodnie nadal zamknięte pozostaną. Ale dzielą się rozmaitymi ciekawostkami, dokumentami i filmami w internecie. Jak Muzeum w Tykocinie. Na co dzień muzeum pielęgnuje pamięć po niezwykłej społeczności żydowskich mieszkańców miasteczka, a z okazji Dnia Pamięci Polaków ratujących Żydów przypomina także i ich w 11-minutowym materiale wideo.

25-03-2021 19:13

Białystok. Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów. Kwiaty pod pomnikiem spalonej synagogi

Dziś (24 marca) obchodzony jest Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów. Z tej okazji prezydent Białegostoku złożył kwiaty pod pomnikiem-kopułą Wielkiej Synagogi spalonej przez Niemców. 80 lat temu spłonęło w niej blisko 2,5 tys. żydowskich mężczyzn i chłopców. Uratowało się tylko kilkunastu - dzięki dozorcy Józefowi Bartoszko.

24-03-2021 18:08

Historia. Ostatnie lata życia Żydów w Białymstoku. W dwa lata zniszczono życie i dorobek kilku pokoleń

Żydowskiego Białegostoku właściwie już nie ma. Zostały okruchy, które staramy się w mieście gromadzić i chronić na różne sposoby.

26-02-2021 07:03

Chasydzi w Lelowie. Mistyczny świat na fotografii w Centrum im. Zamenhofa

Do niedużej wsi w województwie śląskim na przełomie stycznia i lutego przybywają Żydzi z całego świata. Jakby z innej rzeczywistości, z innego wymiaru, duchowości poza zasięgiem zwykłego przechodnia. Niezwykłą pielgrzymkę chasydów do Lelowa przez kilka lat uwieczniał Arkadiusz Ławrywianiec. Od środy (24 lutego) wystawę jego prac można będzie oglądać w Centrum im. Zamenhofa.

23-02-2021 07:31

Białystok. Wynalazca doustnej szczepionki przeciwko polio ma być uhonorowany nazwą ulicy

Stowarzyszenie Muzeum Żydów Białegostoku proponuje, aby jednej z ulic podlaskiej stolicy nadać imię Alberta Sabina. To pochodzący z Białegostoku wynalazca doustnej szczepionki przeciwko polio.

16-02-2021 12:03

Białystok. Cisza w miejscu spalonej synagogi. Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holocaustu

27 stycznia, dzień wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau w 1945 roku, przez ONZ ustanowiony został Międzynarodowym Dniem Pamięci o Ofiarach Holokaustu. Rocznicę uczcił prezydent Białegostoku Tadeusz Truskolaski. Złożył kwiaty przy pomniku-kopule Wielkiej Synagogi, w miejscu, w którym w czerwcu 1941 roku naziści spalili blisko 2 tys. białostockich Żydów.

27-01-2021 19:49